Gurgen Arzumanov
 | Bu maqolaga boshqa birorta sahifadan
ishorat yoʻq. (May 2024) |
| Gurgen Arzumanov | ||
|---|---|---|
 | ||
| Asl ismi | armancha: Գուրգեն Միրզոյի Արզումանյան | |
| Tavalludi |
10-mart 1914-yil Xndzoresk, Zangezur tumani, Elizavetpolskaya guberniya, Rossiya imperiyasi | |
| Vafoti |
22-sentyabr 1943-yil (29 yoshda) Kulikovka, Gorodnyanskiy tumani, Chernigov viloyati, Ukraina SSR | |
| Fuqaroligi |
 SSSR | |
| Qoʻshin turlari | kavaleriya | |
| Xizmatdagi yillari | 1936-1943-yillar | |
| Unvoni |
  | |
| Harbiy qism | 54-gvardiya otliqlar polki | |
| Jang/urush |
Sovet-fin urushi Ikkinchi jahon urushi | |
| Mukofotlari |
 | | | |
Gurgen Merzaevich Arzumanov (armancha: Գուրգեն Միրզոյի Արզումանյան; 1914-yil 10-mart — 1943-yil 22-sentyabr) — Sovet-fin urushi va Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi, Sovet Ittifoqi Qahramoni (15.01.1944).
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gurgen Arzumanov 1914-yil 25-fevralda Xndzoresk qishlogʻida (hozirgi Syunik viloyati) dehqon oilasida tugʻilgan. U oilasi bilan Turkmaniston SSRga koʻchib oʻtdi, u yerda oʻrta maʼlumotni oldi. Turkmaniston SSR Mari viloyati Kushka shahrida (hozirgi Sarhadobod) doʻkon mudiri boʻlib ishlagan[1].
1936-yilda u Samarqand tumani harbiy komissarligi tomonidan Sovet Armiyasi safiga chaqirildi. 1939-yilda harbiy otliqlar bilim yurtida kichik leytenantlar kursini tugatgan. 1941-yil iyun oyidan Ikkinchi jahon urushi janglarida — 54-gvardiya otliqlar polkida eskadron qoʻmondoni etib tayinlandi. U Gʻarbiy, Janubi-Gʻarbiy va Markaziy frontlarda jang qilgan[2].
1943-yil 21-sentabrda Chernigov viloyatining Velikiy Dirchin qishlogʻi yonida, 54-gvardiya otliq polkining kavaleriya otryadi toʻxtamasdan Snov daryosidan kechib oʻtdi, Dneprga boradigan yoʻlda dushmanning tayanchi boʻlgan Kulikovo qishlogʻiga qarab yoʻl oldi. Biroq, tez orada dushman minometlarning shiddatli olovi otliqlarni toʻxtatdi. Keyin qoʻriqchi eskadroni qoʻmondoni Arzumanov vzvodlardan birini piyodalarning kesib oʻtish joyini berkitish uchun yubordi va qolgan vzvodlarni panaga olidi oʻtadi. Oʻtish punktidan unchalik uzoq boʻlmagan kuzatuv punktidan vzvodga hujum qilish uchun balandlikka shoshilayotganini nemis rotasi koʻrib qoldi. Soqchilar holatini baholab, leytenant qanotdan oldingi zarbani berishga qaror qildi, tezkor hujum natijasida nemislar chekinishdi[3].
1943 yil 22-sentyabrda Kulikovka qishlogʻi (Chernigov viloyati) uchun boʻlib oʻtgan jangda eskadron qoʻmondoni Arzumanov oʻz qismining jangovar harakatlarini mohirona boshqardi. Dushmanning qarshi hujumiga qarshi turib, u qattiq yaralangan, ammo buyruq berishda davom etgan. Eskadron jangovar vazifasini bajardi. Ushbu jangda jasur yosh gvardiya leytenant jasorat koʻrsatib vafot etdi. Makishin qishlogʻida (Gorodnyanskiy tumani) dafn etilgan[4].
SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1944-yil 15-yanvardagi farmoni bilan „Frontda nemis-fashist bosqinchilariga qarshi kurashda, qoʻmondonlikning jangovar topshiriqlarini namunali bajarganligi, hamda koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun“, Gurgen Arzumanov Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan (vafotidan soʻng)[5].
Xotirasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Gurgen Arzumanovning bronza byusti qabriga o'rnatilgan.
- Makishin qishlog‘idagi ko‘chaga Gurgen Arzumanov nomi berilgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան (arm.) / pod red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ warheroes.ru. „Арзуманов Гурген Мерзаевич“.
- ↑ war-heroes.uz. „ARZUMANOV GURGEN MERZAYEVICH“.
- ↑ Армяне -- герои Советского Союза (ru) Михаил Давидович Амирханян: . Ереванский гуманитарный институт, 2005 — 201-bet.
- ↑ Sarkisyan S. T. Ensiklopediya Arsax-Karabaxa. — SPb., 2005. — 312 s. — ISBN 5-9676-0034-5