Gruziya — Polsha munosabatlari
 | |
 Georgia |
 Polsha |
Gruziya — Polsha munosabatlari — Gruziya va Polsha oʻrtasidagi diplomatik aloqalar XV asrda boshlangan. Zamonaviy subyektlar oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlar 1992-yil 28-aprelda oʻrnatilgan.
Gruziya-Polsha munosabatlari tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1495-yilda Kartli qiroli Konstantin II turklarga qarshi kurashda yordam soʻrab gʻarbga elchilar yuboradi. Missiyaning yakuniy maqsadi Rim papasi va ispan qirollari Ferdinand va Izabella qoʻllashi edi. Yoʻlda diplomatlar aka-uka Aleksandr va Yan Yagellonlar hukmronlik qilgan Litva va Polsha qirollik hududlariga tashrif buyurishgan. Ushbu qirolliklar ham Turkiyaning kengayishi bilan bogʻliq muammolarga duch kelishgandi, elchilar Elchilar Litva va Polsha qirolligini ittifoqqa koʻndirishga harakat qilishgan[1].
XVII asrda birlashgan Litva va Polsha Qirolligi va Gʻarbiy Gruziya knyazliklari oʻrtasida faol savdo va diplomatik yozishmalar olib borilgan[1].
 Polsha
|
 Gruziya
| |
|---|---|---|
| Gerbi | 
|
|
| Aholisi | 38,383,000 | 3,688,647 |
| Hududi | 312,696 km2 | 69,700 km2 |
| Aholi zichligi | 123/km2 | 57.6/km2 |
| Poytaxti | Varshava | Tbilisi |
| Hukumat | Unitar, Prezident boshqaruvidagi konstitutsion respublika | Unitar, parlament respublikasi |
| Rasmiy tili | Polyak tili | Gruzin tili |
| Hozirgi rahbari | Prezident Anjey Duda Bosh vazir Mateuz Moravskiy |
Prezident Salome Zourabichvili Bosh vazir Irakli Garibashvili |
| Diniy mansublik | 92.9 % Xritian, 3.1 % Ateist (dinsiz), 1.3 % boshqa dinlar, 2.7 % nomaʼlum | 88,1 % xristianlik: —83,4 % gruzin pravoslavligi, −4,7 % Boshqa xristianlar; 10,7 % islom, 1,2 % Boshqalar |
| Etnik guruh | 98 % polyaklar, 2 % boshqalar[2][3] | 86,8 % gruzinlar, 6,2 % ozarbayjonlar, 4,5 % armanlar, 0,7 % ruslar, 2,1 % boshqalar |
| YaIM | $1.353 trillion, | 17,85 milliard dollar |
| Aholi jon boshiga YaIM | $15,988 | $4,808 |
| Inson taraqqiyoti indeksi | 0,843 | 0,754 |
| Xalqaro qoʻngʻiroq kodi | +48 | +995 |
Ikki tomonlama aloqalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]1997-yilda Polsha Respublikasi Tbilisida elchixonasini ochdi. 2001-yilda Gruziyaning Germaniyadagi elchixonasi bir vaqtning oʻzida Polshada ham akkreditatsiyadan oʻtgan. Gruziya elchixonasi Varshavada 2005-yildan beri faoliyat yuritib kelmoqda.
2013-yil 3-iyundan boshlab Anjey Cheykovski Polshaning Gruziyadagi Favqulodda va Muxtor elchisi, 2011-yil aprel oyida esa Nikoloz Nikolozishvili Gruziyaning Polsha Respublikasidagi Favqulodda va Muxtor elchisi etib tayinlandi.
2017-yil 30-may kuni Polsha Prezidenti Anjey Dudaning Tbilisiga tashrifi chogʻida Gruziya rahbari Giorgiy Margvelashvili bilan uchrashib qoʻshma deklaratsiya imzoladi. Deklaratsiyaga koʻra Polsha tomoni Gruziyaning NATO va Yevropa Ittifoqiga qoʻshilish intilishlarini qoʻllab-quvvatlashini bildirdi. Hujjatda ikki davlatni munosabatlarning 100 yilligini nishonlashga tayyorlaydigan tarixchilar qoʻshma komissiyasini tuzish haqida ham soʻz boradi.
2017-yil dekabr oyida Gruziya va Polsha strategik hamkorlik toʻgʻrisidagi bitimni imzoladi[4].
2018-yilning 5-noyabr kuni Gruziya parlamenti rahbari Irakliy Kobaxidze va Tbilisida rasmiy tashrif bilan boʻlgan Polsha Seymi marshali Marek Kuchcinski ikki davlat parlament assambleyasi nizomini imzoladilar[5].
2008-yil voqealariga Polshaning pozitsiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Janubiy Osetiyadagi Besh kunlik urush paytida Polsha Gruziya tomonida boʻlib, Rossiyaning ruslarning oʻldirilishi uchun javob qaytarganini qoraladi. Polshaning oʻsha paytdagi prezidenti Lex Kachinski quyidagicha fikr bildirdi[6]:
Bugun Gruziya, ertaga — Ukraina, indinga — Boltiqboʻyi mamlakatlari, keyin esa mening mamlakatim — Polshaga navbat keladi..
Doimiy diplomatik vakolatxonalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Gruziyaning Varshavada elchixonasi bor.
- Polshaning Tbilisida elchixonasi bor.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Малоизвестные страницы истории грузино-балтийских отношений (X—XVIII вв“. 25-noyabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-noyabr 2018-yil.
- ↑ Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011 (polyakcha). Central Statistical Office, 2015. ISBN 978-83-7027-597-6.
- ↑ Ludność. Stan i struktura demograficzno-społeczna. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011 (polyakcha). Central Statistical Office, 2013. ISBN 978-83-7027-521-1.
- ↑ Gruziya i Polsha podpisali soglashenie o strategicheskom sotrudnichestve[sayt ishlamaydi]Andoza:Недоступная ссылка — ge.utro.news, 18.12.2017
- ↑ „Парламенты Грузии и Польши создают совместную Ассамблею“. 8-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-mart 2019-yil.
- ↑ „Польша и Грузия — 100 лет общей истории“ (deadlink). 19-fevral 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-noyabr 2018-yil.