Gimnastika

Gimnastika (yunoncha - gymnastike mashq qilaman) – 1) jismoniy mashqlar tizimi, jismoniy tarbiyaning muhim turi. Kishilarning jismoniy jihatdan har tomonlama oʻsishiga va salomatligini mustahkamlashga, epchil, chaqqon, harakatchan boʻlishiga yordam beradi. Gimnastika oʻz vazifalari, xususiyatlari va metodik usullariga qarab quyidagi turlarga boʻlinadi: asosiy Gimnastika (gigiyenik va atletikʼ gimnastika bilan birga), gimnastikaning amaliy turlari (shu jumladan ishlab chiqarish gimnastikasi), sport gimnastikasi, badiiy gimnastika va sport akrobatikasi.

Gimnastika mashqlari Yunonistonda jismoniy 60655tarbiya tizimiga kirgan, yoshlarni Olimpiada oʻyinlariga tayyorlash vositasi boʻlib xizmat qilgan. 18-asr oxiri –19-asr boshlaridan Yevropa mamlakatlarida turli gimnastika asboblarida mashqlar bajarish, 19-asr 2-yarmidan esa musobaqalar oʻtkazish rasm boʻladi. 1896-yildan gimnastika Olimpiada oʻyinlari dasturiga kiritildi (1928-yildan ayollar musobaqalari oʻtkaziladi). 1903-yildan erkaklarning, 1934-yildan ayollarning jahon birinchiligi oʻtkazdi.

Tarixi

Ushbu hududda bir qator arxeologik topilmalar mavjud bo'lib, ular mintaqaning qadimiy insonlar tomonidan yashashiga dalolat beradi. O'ziga xos yodgorliklar va qazilmalar, bu yerda eng qadimiy insoniyatning izlari mavjudligini ko'rsatadi. Kalambo sharsharasining atrofi va uning atrofidagi hududda o'rgangan arxeologlar 100 000 yil avvalgi Homo sapiens avlodining yashagan izlarini topganlar.

Bu hududda, ayniqsa, Tosh davri madaniyati va qadimgi insoniyatning ilk qadamlarini anglatadigan topilmalar mavjud bo'lib, ular bu yerning dunyo tarixidagi ahamiyatini yanada oshiradi. Shu bilan birga, Kalambo sharsharasi va uning atrofidagi hududda yuqori qadimiylikka ega arxeologik yodgorliklar va qazilma izlar, antropologlar va tarixchilar tomonidan ilmiy tadqiqotlar uchun juda muhim bo'lgan joylardan biridir.

Shuningdek, Kalambo sharsharasi o'zining ekologik boyligi bilan ham tanilgan. Atrofdagi o'rmonlar va ekosistema turli xil o'simlik va hayvon turlariga uy bo'lib, tabiiy go'zalligi va hayot manzarasi bilan sayyohlarni o'ziga jalb qiladi.

Gimnastika qadimgi yunon va rim davrlaridan boshlab rivojlangan sport turi bo'lib, asosan jismoniy tayyorgarlik va tananing harakatini shakllantirishga qaratilgan. Olimpiya o'yinlarida gimnastika 1896 yilda erkaklar uchun, 1928 yilda esa ayollar uchun musobaqa sifatida kiritilgan.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil