Gamepad
geympad (oʻyin pulti) geympadd, joypad – oʻzbek. joypad) geympadning bir turi . Bu ikki qoʻl bilan ushlab turiladigan masofadan boshqarish pulti boʻlib, uning boshqaruvini boshqarish uchun bosh barmoqlar ishlatiladi (zamonaviy geympadlarda koʻrsatkich va oʻrta barmoqlar ham tez-tez ishlatilishi mumkin).
Geympadlar oʻyinchi va oʻyin konsoli oʻrtasidagi oʻzaro aloqani taʼminlaydi. Geympadlar shaxsiy kompyuterlarda ularni qoʻllab-quvvatlaydigan oʻyinlarda ham qoʻllanadi, oʻyinchining klaviaturasi (oddiy yoki oʻyin) va sichqonchani almashtiradi. Geympadning standart versiyasi quyidagicha: chap qoʻl ostida yoʻnalish tugmalari (oldinga-orqa-chap-oʻng), oʻng qoʻl ostida harakat tugmalari (sakrash, otish).
Koʻpgina zamonaviy kontrollerlar yoʻnalish tugmalari bilan birgalikda analog tayoqlardan foydalanadilar. Ushbu yechim birinchi marta Emerson Arcadia 2001 kontrollerida taqdim etilgan, ammo Nintendo 64, Sony PlayStation va Sega Saturn konsollari paydo boʻlgandan keyingina oʻyinchilar orasida mashhurlikka erishdi.
Boshqaruv elementlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Birgalikda qoʻllanadi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- D pad (inglizcha: direction – yoʻnalish) – toʻrtta tugmani (baʼzan sakkizta) birlashtirgan oʻzaro faoliyat tugma. Harakatni boshqarish uchun moʻljallangan.
- Harakat tugmalari (inglizcha: action buttons) – oʻyin dunyosidagi ob’ektlar bilan oʻzaro aloqa qilish imkonini beradi. Olish, otish, ilgak qilish, otish va hokazo.
- Triggerlar – koʻrsatkich barmoqlari ostida joylashgan tugmalar (koʻpincha tortishish uchun javobgardir). Otishma funksiyasini umumiy harakatlardan ajratish uchun oʻyinlarning murakkabligi oshishi bilan geympadlar paydo boʻldi. Koʻpincha boshqa funksiyalar triggerlarga biriktiriladi, ular harakat tugmalariga biriktirilgan asosiy funksiyalardan qulay tarzda ajratiladi.
- Analog tayoq (mikrojoystick) – ikkita eksa, X va Y boʻylab harakatni kuzatuvchi tutqich. Qoʻshimcha tugmalar yoʻq. Istisno – bu tayoqning oʻzini bosish qobiliyati.
- Xizmat tugmalari Boshlash, Tanlash, Mode, Orqaga – oʻyinning oʻzini boshqarishni taʼminlaydigan tugmalar (oʻyin davomida pauza qilish, oʻyin variantlari menyusiga qoʻngʻiroq qilish, geympad rejimini oʻzgartirish).
Ixtiyoriy
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qayta aloqa, tebranish funksiyasi – geympadda taqdim etilgan xususiyat, geympad tebranishi orqali oʻyin jarayoni vaqtida faol hodisalarni kuchaytiradi (portlashlar, zarbalar va boshqalar).
- Baʼzi modellar, masalan, Space Orb, oʻrnatilgan trekbolga ega.
- Baʼzi modellarda yuqori aniqlikdagi Rulda aksi mavjud boʻlib, bu avtomobil simulyatorlarini oʻynashni osonlashtiradi.
- Konsolning egilishiga javob beruvchi akselerometrlar . Ular, shuningdek, poyga uchun boshqaruv oʻqi boʻlishi mumkin.
Atari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Atari 2600
[tahrir | manbasini tahrirlash]Birinchi geympadlardan biri Atari joystiği edi. U qoʻlga juda mos tushadigan qilib yaratilgan va boshqarish imkon qadar sodda, faqat tugma va tayoq yordamida edi. Joystik konsolga va ulangan geympadlarning maksimal soniga kiritilgan: 4.
Atari 5200: Moʻrt va noqulay
[tahrir | manbasini tahrirlash]Atari 5200 joystiği umuman eng yomon joystiklardan biri hisoblanadi, unda deyarli hamma narsa yomon, boshqaruv, yigʻish va ergonomika. Tez buzilardi va juda qimmat turardi. Boshqaruv elementlari murakkab, juda koʻp tugmalar mavjud edi, moʻrt tayoq va yon tugmalardan tashqari, 0 dan 9 gacha boʻlgan tugmalar ham bor edi. Ergonomika juda yomon, telefondan nimaniyam kutishingiz mumkin?
Atari 7800
[tahrir | manbasini tahrirlash]Atari 7800 uchun geympad yaratish uchun Atari Nintendo va Sega -ga ergashdi, Atari 7800 geympad yapon kompaniyalarining geympadlariga oʻxshardi. Unda ikkita A va B tugmalari (1 va 2) va D-pad bor edi, garchi Boshlash va tanlash tugmalari yoʻq edi. Yaxshi koʻrindi, bir oylik foydalanishdan keyin sinishi haqida hech qanday taassurot yoʻq edi.
Atari Yaguar: Joystick kartalari va yomon ergonomika
[tahrir | manbasini tahrirlash]Atari Yaguar yaratuvchilari Panasonic, Sega va Nintendo geympadlaridagi tugmalar geymerlar uchun yetarli emas deb oʻylashdi va ular kartalarni joylashtirgan tugmalari boʻlgan qoʻshimcha panelni yasashdi, ular qoʻshimcha nazorat qilish uchun kerak edi va har bir oʻyin oʻziga xos edi. Toʻgʻri, ular kartalarga juda koʻp vaqt ajratdilar va ergonomikani butunlay unutdilar, katta qoʻllarda u juda yaxshi joylashardi, lekin kichik qoʻllarda foydalanish mushkul edi. Yuqorida aytib oʻtilgan kartochkalarga qoʻshimcha ravishda, ABC va oʻzaro faoliyat tugmalari boshqaruvda ishtirok etdi va Start va Select tugmalari ham paydo boʻldi.
Nintendo
[tahrir | manbasini tahrirlash]NES: D-pad
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tashqi tomondan, NES (Nintendo Entertainment System) boshqaruvchisi gʻishtga oʻxshardi. Texnik amalga oshirish uning shakli kabi oddiy edi. Ikkita harakat tugmalari (A va B), Boshlash va tanlash tugmalari va nihoyat D-pad. Tugma shakli patentlangan va Milton Bredlining Cosmic Hunter Dpad-ning modifikatsiyasi edi. U birinchi marta Nintendo Game va Watch choʻntak oʻyinlarida ishlatilgan (SSSRda Electronics seriyasi oʻyinlarning analogiga aylandi: Xokkey, Quvnoq oshpaz, Okean sirlari, Avtoslalom, Xoʻsh, kuting!). NES davrining oxiriga kelib, AV Famicom va NES2 chiqarilishidan oldin, „gʻisht“ kelajakdagi Super Nintendo boshqaruvchisining shakliga oʻxshab, „it suyagi“ ga aylandi.
Famicom kontrollerlari NES dan boshqa dizaynda farq qilar edi. Ikkinchi kontrollerda Boshlash va tanlash tugmalari oʻrniga mikrofon bor edi, u faqat bir nechta oʻyinlarda ishlatilgan. Bundan tashqari, kontrollerlarni konsoldan ajratishning hech qanday usuli yoʻq edi.
NEC PC-88, NEC PC-98 va boshqa kompyuterlar uchun geympadlar boshqaruvning oʻxshash tartibiga ega edi.
Super Nintendo Entertainment System (SNES): Yordamchi tugmalarni amalga oshirish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yana yumaloq it suyagi shakli, X va Y tugmalari (eski A va B ga qoʻshimcha ravishda) olmos shaklida joylashtirilgan va koʻrsatkich barmoqlari ostidagi L va R yordamchi tugmachalari (chunki koʻplab boshqa kontrollerlar konfiguratsiyasiga kiritilgan)) Super Nintendo uchun barcha geympad oldida. Maʼlumki, manipulyatorning Shimoliy Amerika uchun versiyasi Yaponiya yoki Yevropadan farq qiladi. Ikkinchisining A, B, X va Y tugmalari konveks shaklga ega boʻlib, turli xil ranglarda boʻyalgan boʻlsa, Amerika versiyasida bir xil tugmalar konkav boʻlib, ikkita rang bilan cheklangan: binafsha (A, B) va lilak (X)., Y).
Virtual bola: Ikkilik D-pad
[tahrir | manbasini tahrirlash]Virtual Boy konsoli uchun Nintendo tomonidan juda qiziqarli geympad ishlanmasi taqdim etildi. Parallaks effektidan foydalanib, tekis ekranda uch oʻlchamli tasvirni eng ishonchli tarzda takrorlash uchun konsolda ikkita harakat yoʻnalishi tugmachasini oʻz ichiga olgan maxsus boshqaruvchi mavjud edi – D-pad . Ulardan biri ob’ektning oʻz oʻqi atrofida aylanishi va qoʻshimcha harakatlar uchun javobgar edi, ikkinchisi samolyot boʻylab harakatni taʼminladi. Ikkilamchi boshqaruvning shunga oʻxshash printsipi keyinchalik oltinchi avlod konsollarining analog tayoqlari boʻlgan manipulyatorlarda va xususan, GameCube tizimida ishlatilgan.
Nintendo 64: Birinchi analog tayoq
[tahrir | manbasini tahrirlash]Nintendo 64 konsolida bir vaqtning oʻzida analog tayoqchalar va D-paddan foydalanish mumkin boʻldi. Tizimning geympadida odatiy A, B, L va R tugmalari, shuningdek, orqa tomonida trigger mavjud edi. „C“ belgisi ostida birlashtirilgan toʻrtta tugma oʻyinlarda virtual kameraning holatini boshqarish uchun javobgar edi. Bundan tashqari, nazoratchi oʻzining funktsional xususiyatlarini kengaytiradigan qoʻshimcha qurilmalardan foydalanish imkoniyatini berdi. Ular orasida geympadning tebranishi uchun mas’ul boʻlgan Rumble Pak, oʻyinlarni saqlash uchun xotira kartasi va mikrofon kiradi.
Tekshirish moslamasi gʻayrioddiy trident shaklida shakllantirilib, uni uch xil usulda ushlab turish imkonini berdi. Eng keng tarqalgan chap qoʻl markaziy tirgakda, uning bosh barmogʻi analog tayoqni boshqaradi, koʻrsatkich barmogʻi „Olov / Trigger“ ni ushlab turadi. Oʻng qoʻl oʻng tirgakni ushlab turadi va geympadning yuzidagi asosiy tugmalar, shuningdek, R tugmasi uchun javobgardir.
Biroq, analog tayoqning oʻzi tez-tez sindirib, muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Shu sababli, Nintendoning analog tayoqlarni joriy etishga birinchi urinishi ayanchli edi.
GameCube: ikkita analog tayoq va simsiz boshqaruvchi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aftidan, Nintendo GameCube geympad kompaniyaning barcha oldingi geympadlaridan nimanidir oldi: Nintendo 64 tayoqchalari, Virtual Boydan tutqichlar va Super Nintendodan toʻrtta tugma. Boshqaruv ikkita analog tayoq, D-pad va old tomonidagi toʻrtta asosiy tugmani oʻz ichiga olgan. L va R tugmalariga sezilarli oʻzgarishlar kiritildi, ular endi toʻliq bosilganda yumshoq bosishga va R tugmasi ustidagi Z tugmasiga nisbatan sezgirroq boʻldi.
Keyinchalik Nintendo Atari Wireless RF kontrollerlarining takomillashtirilgan RF texnologiyasidan (qurilmaning ishlashiga past chastotali shovqinlarning mumkin boʻlgan taʼsirini bartaraf etuvchi) ishlatadigan Wavebird simsiz manipulyatorini taqdim etdi. Wavebird geympadning oldingi modelidan ish paytida tebranishning yoʻqligi bilan ajralib turardi (bu batareya quvvatini tejash imkonini berdi). Oʻrtacha 100 soatlik oʻyin uchun ikkita AA quvvat manbai etarli edi.
DS: Sensorli ekran
[tahrir | manbasini tahrirlash][[Файл:Nintendo-DS-Lite-Black-Open.png|361x361px|Nintendo DS Lite]] Nintendo DS sensorli ekranga ega birinchi konsol emas edi, chunki Game.com birinchi oʻyin tizimi edi, garchi u birinchi Gameboy kabi sezgir va monoxrom edi. Bu boshqaruv elementlariga ham, umuman video oʻyin tizimlarida sensorli ekrandan foydalanishga ham tegishli. Lekin, albatta, konsol bunday yechimning eng yorqin misollaridan biridir. Nintendo sensorli ekranni standart boshqaruv tugmalari bilan birlashtirdi va stilus (qalam) yordamida foydalanuvchiga muqobil boshqaruv imkoniyatlari beriladi.
Wii: boshqaruvchining yangi turi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Wii kontrolleri boshqalarga nisbatan noanʼanaviy xususiyatlarga ega. Tashqi koʻrinishiga koʻra, u anʼanaviy televizorning masofadan boshqarish pultiga oʻxshaydi (rasmiy ravishda u Wii Remote deb ataladi) va bir qator funksiyalarni oʻz ichiga oladi, ulardan eng muhimi harakat va joylashuv sensori boʻlib, bu tizimga harakatni tanib olish imkonini beradi. barcha koordinata oʻqlari, shu jumladan aylanish.
Tekshirish moslamasi koʻp funksiyali boʻlib, turli xil qoʻshimcha qurilmalarni ulash imkoniyatini beradi. Boshqa qoʻl bilan ishlatish uchun analog tayoq alohida qurilma sifatida taqdim etiladi va ikkita tetikga ega. Shu bilan birga, anʼanaviy kontroller koʻrinishidagi ilova eʼlon qilindi, u nafaqat „klassik kontroller“ ning oʻrganuvchisi sifatida xizmat qiladi, balki Virtual konsol xizmatidan foydalanish imkonini beradi. Odatdagi Boshlash va Tanlash tugmalari -, uy va + tugmalari bilan almashtirildi.
Wii U: Geympadda esnsorli ekran
[tahrir | manbasini tahrirlash]Nintendo konsolining asosiy xususiyati sensorli ekranli geympad boʻlib, u qoʻshimcha maʼlumotlarni koʻrsatdi yoki shunchaki televizordan rasmni uzatish vazifasini bajarar edi. Aslida, Wii U -ning oʻzi ushbu kontroller orqali Nintendo 3DS -ning uy versiyasiga aylandi. Geympadda ABXY, Start, Select, D-pad, triggerlar va siljishlar kabi barcha odatiy tugmalar mavjud edi va undan televizor pulti sifatida ham foydalanish mumkin edi, bu juda qulay edi. Ammo geympadning kuchli tomonlariga qaramay, u katta muammoga duch keldi, bu batareya, u faqat 2 soat faol oʻyin uchun davom etdi. Ammo shunga qaramay, geympad Nintendo 3DS ga oʻxshash boʻlsa ham, qiziqarli edi. Keyinchalik, xuddi shunday gʻoya Amerikaning Nvidia kompaniyasidan Shield Portableʼdan keldi, faqat kompyuterdan oʻyinlarni translyatsiya qilish bor edi.
Joy Con
[tahrir | manbasini tahrirlash]2017-yilda yangi turdagi kontroller paydo boʻldi. Nintendo tomonidan Nintendo Switch gibrid konsoli uchun ishlab chiqilgan. U chap va oʻng qoʻl uchun ikkita qurilmadan iborat edi. Har bir Joy-Conda ikkita analog tayoq va toʻrtta tugma va ikkita analog boʻlmagan trigger mavjud (bir kishilik rejimda chap Joy-Condagi tugmalar D-pad sifatida ishlatiladi). Har bir kontrollerda giroskop va akselerometr, shuningdek, „aqlli“ tebranish dvigateli mavjud boʻlib, u nafaqat silkitibgina qolmay, balki qurilma ichidagi obyektlar harakatini simulyatsiya qila olish imkonini berardi. Toʻgʻri Joy-Con yaqin atrofdagi ob’ektlarning masofasi, shakli va harakatini aniqlaydigan infraqizil kameraga ega. Bu xususiyat tanlangan oʻyinlar tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi. Masalan, boshqaruvchi oʻyinchining qoʻligacha boʻlgan masofani aniqlay oladi va hatto uning ishorasini tan oladi: tosh, qaychi yoki qogʻoz. Tekshirish moslamasidan bir nechta foydalanish mumkin: ular asosiy konsolga ulanishi yoki olib tashlanishi va simsiz ishlatilishi mumkin yoki siz har bir Joy-Conni maxsus ushlagichga (Joy-Con Grip Controller) ulashingiz mumkin, bu esa kontrollerlarni klassikroq geympadga oʻxshatadi. qarang. Oʻyinga qarab, boshqaruvchi yarmi alohida qurilmalar sifatida ishlatilishi mumkin.
Sega
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sega Master tizimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Master System geympadlari NES kontrolleriga oʻxshash koʻrinishga ega, ammo undan farqli oʻlaroq , D-pad xoch oʻrniga kvadrat shaklida boʻladi. Boshlash va tanlash tugmalari umuman yoʻq. Ikki harakat tugmasi „1“ va „2“ bilan raqamlangan. Bunday holda, „1“ „Ishga tushirish“ tugmachasini takrorlaydi. Master tizimidagi oʻyinlar faqat konsol korpusidagi maxsus tugmani bosish orqali pauza rejimiga kiritilgan.
Bir nechta dastlabki kontrollerlar D-padning oʻrtasiga oʻrnatilgan kichik qoʻshimchaga ega boʻlib, ular bosilganda geympadga joystikga oʻxshash tuygʻu paydo boʻldi. Tizim uchun odatiy geympad keyinroq chiqarildi. Nintendo -dan farqli oʻlaroq, Sega oʻz kontrollerlari uchun DE-9 Universal Connection-dan foydalangan va bu geympadlarni boshqa oʻyin tizimlarida ishlatishga imkon bergan.
Sega Genesis/Mega Drive
[tahrir | manbasini tahrirlash]Allaqachon Mega Drive / Genesis, kontroller sakkiz tomonlama D-pad, ishga tushirish tugmasi va uchta harakat tugmachasiga ega edi. Oltin bolta kabi erta arja oʻyinlari uchun uchta tugma etarli edi. Biroq, „jangovar oʻyinlar“ ning paydo boʻlishi kontrollerning oltita tugmachali versiyasini chiqarishga sabab boʻldi.
Oʻlchami sezilarli darajada kichikroq boʻlib, u asosiy qatorning ustidagi qoʻshimcha uchta tugmachaga (" Street Fighter " deb nomlanadi), shuningdek, oʻng koʻrsatkich barmogʻi ostida joylashgan „Rejim“ tugmasiga ega edi. Uning zarurati baʼzi oʻyinlarning yangi kontroller bilan mos kelmasligi bilan bogʻliq edi (masalan, John Madden football va Olimpic gold). Konsolni yuklash paytida, Sega logotipini namoyish qilishda ushbu tugmani bosish kerak edi. Geympadlarning ikkala versiyasi ham DE-9 standarti orqali ulanishni qayta ishlatgan.
Sega Saturn
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sega Saturn geympad sakkizta tugma bilan toʻldirilgan edi, ulardan oltitasi harakatlar uchun mas’ul edi, qolgan ikkitasi, chap va oʻng, qoʻshimcha edi (plyus Start tugmasi). Analog tayoqli 3D boshqaruv paneli (rasmda) platformadagi mashhur Nights into Dreams… oʻyini uchun toʻplamlarning bir qismi edi.
Sega Saturn uchun rasman bir nechta kontrollerlar yaratilgan: yengil avtomat (Stunner deb ataladi), rul (Arcade Racer), parvoz simulyatori tutqichi (Mission Stick), bir juft arkada joystiklari (Twin Stick) va tanish arkada joystik (Virtua Stick).
Sega Dreamcast
[tahrir | manbasini tahrirlash]Dizayni 3D boshqaruv paneliga oʻxshash Sega Dreamcast geympadida quyidagi tugmalar toʻplami mavjud: D-pad, old tomonda toʻrtta tugma, Boshlash tugmasi va ikkita analog trigger, avval orqada, orqada taqdim etilgan. chap va oʻng tomonlar. Kontrollerda xotira kartalaridan foydalanish uchun ikkita uyasi ham bor edi, VMU (Visual Memory Unit – xotira kartasi va portativ konsol imkoniyatlarini birlashtirgan modul) yoki tebranish moduli.
Aksessuarlar slotlari, tugmalar joylashuvi va boshqaruvchining ichki qismidagi analog triggerlar keyinchalik Microsoft Xbox kontrollerida namoyish etiladi.
Sega Saturn -da boʻlgani kabi, Dreamcast -da ham qoʻshimcha kontrollerlar, jumladan, noyob rod kontroller (Get Bass/Sega Bass Fishing oʻyinlari uchun), sichqoncha, klaviatura, shuningdek, engil qurol, rul, arkada tayoq va marakalar (uchun). Samba de Amigo).
Microsoft Sidewinder
[tahrir | manbasini tahrirlash]Microsoft -ning Sidewinder geympadlar liniyasi 1996-yilda taqdim etilgan va oddiy oʻyin joystiklaridan real vaqtda strategiya oʻyinchilariga moʻljallangan geympadlardan tortib innovatsion Sidewinder Strategic Commandergacha boʻlgan barcha turdagi oʻyin kontrollerlarini oʻz ichiga olgan. Birinchi kompyuter geympadlari Sony -ning mashhur Dual Shock dizayniga asoslangan boʻlsa-da, oʻnta tugma (oltita harakat tugmasi, ikkita trigger, Mode va Start) va bitta oʻyin portiga toʻrttagacha kontrollerlarni bogʻlash qobiliyatiga ega Sidewinder geympad edi. sport oʻyinlari uchun geympadlar orasida 1998-yildan 2002-yilgacha koʻplab oʻyinlar Sidewinder imkoniyatlarini hisobga olgan holda ishlab chiqilgan.
Microsoft Xbox
[tahrir | manbasini tahrirlash]Microsoft Xbox kontrollerining dizayni Sega Dreamcast boshqaruvchisi bilan oʻxshashliklarga ega. U ikkita slot, oltita analog tugma, ikkita analog tetik, ikkita analog tayoqni oʻz ichiga olgan. Sakkizta raqamli tugma (ulardan toʻrttasi D-padga tegishli boʻlishi mumkin) tebranishlarni qabul qilish imkonini berdi. Sega kontrolleridan farqli oʻlaroq, Microsoft toʻgʻri analog tayoqni, qora, oq va qora (Tanlash) tugmalarini amalga oshirdi. Xbox kontrolleri yapon foydalanuvchilari uchun alohida koʻrib chiqishdan oʻtdi, chunki kiritilgan kontroller juda katta boʻlgan (bu onlayn video oʻyinlar komikslarida masxara va hazillarga sabab boʻlgan). Natijada, Microsoft tomonidan maʼqullangan va keyinchalik butun dunyo boʻylab konsol bilan birlashtirilgan Type-S geympad yaratildi.
Type-S boshqaruvchisida Dyuk boshqaruvchisining barcha kamchiliklari tuzatildi. Type-S geympad kichikroq, ergonomikroq boʻldi, D-pad qulayroq, tugmalar sezgirroq, ikkala geympadni boshqarish bir xil.
Xbox 360
[tahrir | manbasini tahrirlash]Xbox 360 kontrolleri simsiz ulanishga ega. Unda „qora“ va „oq“ tugmalar yoʻq, ularning oʻrniga har bir trigger tepasida „bamper“ tugmalari joylashtirilgan. Asl Xbox 360 qurilmasiga kiritilmagan maxsus simsiz boshqaruv batareyasidan foydalanilganda, USB porti konsoldan zaryadlash uchun ishlatiladi. Ushbu kontroller operatsion tizimlar uchun asosiy geympad hisoblanadi Windows XP, Windows Vista, Windows 7 va Windows 8 .
2007-yil 22-oktabr da Xbox 360-ning simli boshqaruvchiga ega eng arzon versiyasi Core ishlab chiqarish toʻxtatildi va uning oʻrniga simsiz boshqaruvchi Xbox 360 Arcade oʻrnatildi.
Xbox360 masofadan boshqarish pultining simli versiyalarida xavfsizlik ulagichi qoʻshilgan: agar siz simni tortib olsangiz, konsol endi tushmaydi. Ushbu kontrollerlar endi faqat „Windows uchun“ shiori ostida alohida sotiladi – garchi ular Xbox va Androidning koʻpgina variantlari uchun mos boʻlsa ham.
Xbox One
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yangi kontroller Xbox One taqdimotida namoyish etildi. Microsoft yangi geympadda 40 ta texnik yaxshilanishlar borligini aytdi: yangi dinamik impulsli triggerlar, yangi D-pad shakli (bu koʻproq oʻzaro faoliyat shaklda), oʻrnatilgan batareya joyi va Wi-Fi Direct texnologiyasini qoʻllab-quvvatlash. Eshitish vositasini ulash imkoniyati mavjud edi. Tutqichlar kichikroq va yangi boshqaruvchi dizayni murvatlarni yashiradi. Microsoft boshqaruvchining konsolga ulanish usulini qayta ishlab chiqqanini aytdi, natijada sezgirlik 15 foizga yaxshilandi. Microsoft yangi kontroller kamida 10 yil ishlashini taʼkidlamoqda.
Sony
[tahrir | manbasini tahrirlash]Playstation
[tahrir | manbasini tahrirlash]Asl Sony kontrolleri toʻrt tomonlama D-pad va ikkita raqamli tugmalar guruhi bilan jihozlangan. Birinchisida 4 ta tugma mavjud boʻlib, ular odatdagi raqamlar, harflar yoki ranglar oʻrniga shakllar bilan belgilanadi: kvadrat (15x15px) – menyu tugmasi belgisi, uchburchak (15x15px) – oldinga siljish belgisi, aylana (15x15px</img>) – savol yoki tanlovga ijobiy javob, shuningdek xoch (15x15px) – salbiy javob yoki bekor qilish (Yaponiyadan tashqarida chiqarilgan pristavkalarda, (15x15px) ijobiy javob va (15x15px) salbiy). Ikkinchi guruh qolgan 4 ta yordamchi tugmalar bilan ifodalanadi, ular oddiygina oʻng va chap deb etiketlanadi – R1, R2 va L1, L2. Bundan tashqari, geympadda Start va Select tugmalari mavjud. Ushbu turdagi kontroller PlayStation hayotining birinchi yilida, Dual Analog modeli chiqarilgunga qadar asosiy boʻlgan.
1995-yil oxirida Dual Analog modeli birinchi marta eʼlon qilindi. U nihoyat 1996-yil noyabr oyida PlayStation koʻrgazmasida ommaga taqdim etildi. Tashqi tomondan, kontrollerlar juda oʻxshash edi, farqlar dizayn xususiyatlariga bevosita bogʻliq edi. Dual Analog tugmalari biroz uzunroq va toraygan. Asosiy farq geympad markazidan pastda joylashgan analog tayoqchalar edi. Yaponiya uchun birinchi versiyalarda tebranish rejimi mavjud edi va tepadagi analog tayoqchalar konkav shaklga ega edi. Tayoqlar ostida uchta funksiyali „Rejim“ tugmasi bor edi. Biroq, qiziqish yoʻqligi sababli, keyinchalik Yaponiyaning Dual Analog versiyalari tebranishdan mahrum edi.
Dual Shock Sony tomonidan taqdim etilgan navbatdagi model edi. Qurilma tebranish rejimini tikladi (nomida taʼkidlangan), tutqichlar tashqi tomondan oʻzgartirildi, „Rejim“ tugmachasining uchinchi rejimi olib tashlandi va tayoqchalar bilan birlashtirilgan „R3 va L3“ pozitsiyalari qoʻshildi (har bir tayoqchani bosguncha bosish mumkin boʻldi). 1997-yil oxirida Yaponiyada kontroller ixtiyoriy aksessuar sifatida, 1998-yil may oyida esa Shimoliy Amerikada paydo boʻldi. Uning mashhurligi Dual Analogning tugashiga sabab boʻldi, shundan soʻng Dual Shock PlayStation -ning qolgan umri uchun yangi kontroller standarti sifatida tanlandi.
PlayStation 2
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kelajakda Dual Shock PlayStation 2 -ga kiritilgan. Biroq, boshqaruvchi biroz oʻzgartirildi va uning tugmalari bosimga nisbatan sezgirroq. Yangi geympad Dual Shock 2 deb nomlandi. Ilgari baʼzi oʻyinlar PlayStation uchun asosiy kontrollerdan foydalanish imkoniyatiga ega boʻlgan boʻlsa, endi deyarli barcha oʻyinlar Dual Shock 2 dan foydalanishga moʻljallangan.
PlayStation 3
[tahrir | manbasini tahrirlash]Dastlab, PlayStation 3 uchun kontseptual geympad banan yoki bumerangga oʻxshardi. Ushbu dizayn juda koʻpchilik masxara qildi, natijada u „bananmerang“ deb nomlandi. E3 da Sony Dual Shock modellariga oʻxshash shakl foydasiga kontrollerning vizual dizaynidan voz kechdi, shu bilan birga konsolga simsiz ulanish va havoda joylashuv oʻzgarishini suratga olish qobiliyatini qoʻshdi. Biroq, Dual Shock -da mavjud tebranish xususiyati olib tashlandi. Sony- ning oʻzi buni harakat sensori ishlashiga taʼsir qiluvchi tebranish rejimi tomonidan yaratilgan shovqin bilan izohladi (garchi aslida hamma narsa Immersion Corporation, qayta aloqa texnologiyasini ishlab chiqaruvchisi va Sony oʻrtasidagi ziddiyat bilan izohlanadi). Immersion Sony va Microsoftni patentni buzganlik uchun sudga berdi. Microsoft daʼvoni davom ettirishga qaror qilgan va ishni yoʻqotgan Sony dan farqli oʻlaroq, ishni tark etdi). Shu bilan birga, Wii Remote tebranish funksiyasini ham, fazoviy joylashishni aniqlash sensorini ham muammosiz birlashtiradi. Immersion korporatsiyasining oʻzi ikkita motordan emas, balki bittadan foydalangan holda oʻzgartirilgan tebranish tizimiga ega boshqaruvchining yangi versiyasini chiqardi. Kompaniya maʼlumotlariga koʻra, bu motorni PlayStation 3 geympadida ishlatish mumkin. Joypad Sixaxis deb nomlangan. Orqa tarafdagi „L2“ va „R2“ tutqichlari analog boʻlib, ularning tushkunlik darajasi avtomobildagi pedallar kabi sozlanishi mumkin. Analog tayoqlarning maksimal burilish burchagi oshdi va sezgirlik oshdi. Shunday qilib, yangi kontrollerda analog tayoqlarning aniqligi 8 bitdan (DualShock 2 da) 10 gacha oshirildi.
Ancha vaqt oldin Dual shock 3 kontrollerlari sotuvga chiqdi, ular Sixaxis geympadlari bilan bir xil, ammo 2 tebranish dvigateli tufayli koʻproq ogʻirlikka ega.
PlayStation 4
[tahrir | manbasini tahrirlash]PlayStation 4 bilan birga kelgan DualShock 4 dizayni DualShock-ning oldingi versiyalaridan eng katta oʻzgarishlarga uchradi. Geympad yanada yumaloq boʻldi, bu ergonomikaga yaxshi taʼsir qilishi kerak. D-pad oʻzgartirildi, barcha toʻrtta tugmalar koʻproq guruhlangan, bu qulayroq boʻlishi kerak. Tayoqlar ham oʻzgarishlarga duch keldi, markazda ular chuqurchaga ega boʻldilar, bu esa barmoqlarning sirt bilan yaxshiroq bogʻlanishiga hissa qoʻshishi kerak. DualShock 3 dan eng sezilarli farqlardan biri bu sensorli paneldir. Sensorli panel ostida karnay, oxirida esa 3,5 mm naushnik uyasi mavjud. Shuningdek, yuqori qismida LED indikatori mavjud boʻlib, u PlayStation Eye kamerasi tomonidan geympadning kosmosdagi holatini aniqlash uchun ishlatiladi.
Valve
[tahrir | manbasini tahrirlash]Steam Controller
[tahrir | manbasini tahrirlash]Asosiy maqola: Steam Controller
Prinsipial jihatdan yangi turdagi boshqaruvchi, uning asosiy maqsadi geympadning shakli va funksionalligini saqlab qolgan holda kompyuter sichqonchasini samarali almashtirishdir.[1] Tayoq oʻrniga qurilma ikkita trekpadga ega – rezonans tufayli kuchli qayta aloqa effektiga ega boʻlgan katta sensorli maydonlar. Trackpadlarda haptik aloqani amalga oshirish uchun ikkita chiziqli rezonansli aktuator ishlatilgan. Bu ikkala trekpadga biriktirilgan kichik, kuchli va ogʻirlikdagi elektromagnitlardir. Ularning harakatlanish chastotasi, amplitudasi va yoʻnalishini aniq nazorat qilish mumkin.
Sensorli ekran kontroller markazida joylashgan. Bu xuddi trekpadlar kabi tugma. Bu pleerga displeyga tegishi, mavjud amallardan birini tanlash va shundan keyingina uni tasdiqlash imkonini beradi. Interfeys aylantiriladigan yoki radial menyu sifatida amalga oshirilishi mumkin, oʻyindan qoʻshimcha maʼlumotlarni koʻrsatishi mumkin (masalan, xarita) va boshqa turli maqsadlarda foydalanish mumkin. Oʻyinchilarni doimiy ravishda kontroller ekraniga qarashdan qutqarish uchun uning tasviri asosiy ekranda oʻyin ustida takrorlanadi, bu esa oʻyinchiga toʻliq diqqatini unga qaratish imkonini beradi. Steam kontrollersiz ishlab chiqilgan barcha mavjud oʻyinlarni qoʻllab-quvvatlash uchun moslik rejimi qoʻshildi,
boshqaruvchiga sichqoncha va klaviatura taqlid qilish imkonini beradi. Boshqarish sozlamalarini yaratish va tarqatish uchun konfiguratsiya yordam dasturi oʻyinchilarga turli oʻyinlar uchun oʻz sozlamalarini yaratishga imkon beradi. Boshqa barcha oʻyinchilar eng mashhurlari roʻyxatidan konfiguratsiyani tanlashlari mumkin. Kutilishicha, kontroller avval klaviatura va sichqonchani talab qiladigan janrlarni oʻynashga imkon beradi: real vaqt strategiyasi; kursorni boshqarish bilan tasodifiy oʻyinlar; global kosmik strategiyalar; koʻplab indie oʻyinlari; simulyatorlar.
Kontrollerni ishlab chiqish nafaqat Valve tomonidan, balki rivojlanishning har qanday jihati boʻyicha takliflar bera oladigan oʻyinchilar jamoasi tomonidan amalga oshiriladi: dizayndan tortib geympad ichidagi elektronikagacha. Qurilmani qayta dasturlash va istalgan hududda ishlatish mumkin. Geympad uchta asosiy operatsion tizim tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi, ammo asosiy eʼtibor Steam raqamli tarqatish tizimining muhim qismi boʻlgan SteamOS bilan ishlashga qaratiladi.
NVIDIA
[tahrir | manbasini tahrirlash]SHIELD kontroller
[tahrir | manbasini tahrirlash]NVIDIA kompaniyasi SHIELD oʻyin qurilmalari oilasi uchun maxsus SHIELD Controller simsiz sichqonchasini ishlab chiqdi. Kompaniya vakillarining soʻzlariga koʻra, u „eng yaxshi zamonaviy oʻyinlarga gʻayrioddiy sezgirlik va shoʻngʻish“ ga erishish uchun ishlab chiqilgan[2]. Tekshirgich qurilmalarga ulanish va oʻrnatilgan mikrofon va naushnik uyasidan turli maʼlumotlarni uzatish, shuningdek, kontroller proshivkasini yangilash jarayoni uchun Wi-Fi Direct standartidan foydalanadi[2].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Oʻyin kompyuteri
- Oʻyin konsoli
- oʻyin boshqaruvchisi
- Joystick
- arkada boshqaruvchisi
Eslatmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Steam Controller“. 2013-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 29-sentyabr.
- ↑ 2,0 2,1 „About Your SHIELD Controller“ (en). NVIDIA. 2015-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-mart.