GAZ-53

GAZ-53 – 1961-yildan 1993-yilgacha Gorkiy avtomobil zavodi tomonidan ommaviy ishlab chiqarilgan Sovet oʻrta yuk mashinasi.

GAZ-53 uchinchi (Ford Model TT (1917-1925) dan keyin, Ford Model TT (1925-1927), Ford Model AA (1927-1929), Ford Model AA (1930-1931), GAZ-AA / MM va GAZ-51) GAZ yuk mashinalarining avlodi. U GAZ-53F (1961-1967), GAZ-53A (1965-1983) va GAZ-53-12 (1983-1993) nomlari ostida ommaviy ishlab chiqarilgan.

Keyingi modifikatsiyalari bilan GAZ-53 sobiq SSSR hududida eng mashhur yuk mashinasi boʻlgan. Umumiy ishlab chiqarish 4 milliondan ortiq avtomobilni tashkil etgan.

1964-yildan 1993-yilgacha GAZ-52 ishlab chiqarildi – GAZ-51 yuk mashinasining olti silindrli dvigateli va undan yuqori yuk koʻtaruvchi GAZ-53 avtomobilining tarkibiy qismlari va qismlaridan foydalangan holda ishlab chiqarilgan gibrid model.

Seriya tavsifi

Uchinchi avlod GAZ yuk mashinalarining namunaviy assortimentiga yuk koʻtarish qobiliyati 3,0 (keyinchalik 3,5, 4,0 va 4,5 tonna) boʻlgan. GAZ-53 bilan bir qatorda, yuk koʻtarish qobiliyati 2,5 tonna boʻlgan GAZ-52 va bitta va bitta yuk koʻtaruvchi avtomobillar kiradi. yarim tonna GAZ-56 (ommaviy ishlab chiqarilmagan) va yuk koʻtarish quvvati 1,2 tonna boʻlgan toʻliq gʻildirakli GAZ-62 va yuk koʻtarish qobiliyati 2 tonna boʻlgan GAZ-66 1963-yilda ishlab chiqarilgan Erta GAZ-53F avtomobillari mavjud edi yuk koʻtarish quvvati 3,5 tonnani tashkil etdi, ammo foydalanish natijalarini hisobga olgan holda u 3,0 tonnaga qisqartirildi. Modernizatsiya qilingan GAZ-53A (1965-1983) modeli 4 tonna, GAZ-53-12 (1983-1993) modeli esa 4,5 tonna edi.

Dvigatel Gaz-53 (ZMZ-53) Gaz-13 dvigateli (ZMZ 13) asosida ishlab chiqilgan, ammo boshqa hajmga ega (5,5 litrga nisbatan 4,2), turli oʻlchamlar, ogʻirlik va almashtirilmaydigan qismlarga ega.

GAZ-53 va GAZ-52 avtomobillari birlashtirilgan kabina bilan jihozlangan. GAZ-53F avtomobillarining asboblar panelida ampermetr va yogʻ bosimi koʻrsatkichi yoʻq edi. Buning oʻrniga ogohlantirish chiroqlari bor edi. Birinchi GAZ-53A kabinalari soat bilan jihozlangan. Radiator qoplamasining uchta asosiy turi mavjud:

Qoplamaning birinchi ishlab chiqarish versiyasi uchun dizayn echimining umumiy gʻoyasi dastlabki ZIL-130 qoplamasiga oʻxshardi: tepada faralar, pastda yon chiroqlar va qoplamaning oʻzi murakkab (egri) profilga ega edi. Ushbu turdagi GAZ-52-03 va birinchi GAZ-53F ga toʻgʻri keldi.
1975-yildan beri yon chiroqlar tepada, faralar ustida. Qoplama profili deyarli bir xil boʻlib qoldi^[1]. Bular GAZ-53 va GAZ-53A.
1984-yil iyun oyidan boshlab qoplamaning navbatdagi, soʻnggi versiyasi paydo boʻldi, „qaygʻuli“ (yoki butunlay tekis) – panjara teshiklari vertikal ravishda kengaytirildi, yon chiroqlarning har biri oʻz chetiga yaqinlashdi. Ushbu modifikatsiya (odatda majburiy dvigatel bilan) GAZ-53-12.

Va bir yil oʻtgach, barcha yangi avtomashinalarda standart sifatida old tomondan birlashtirilgan ikki chiroqli, oʻlchamlari teng boʻlmagan, toʻq sariq-shaffof linzalar, yangi turdagi „yon chiroqlar“ oʻrnatildi. Bundan tashqari, GAZ-53 va GAZ-52 oʻrtasidagi tashqi farqlar gʻildirak diskalari edi, shuning uchun GAZ-52 va uning modifikatsiyalarida oltita shamollatish teshiklari boʻlgan diskalar va 220-508 (7,50-20 dyuym) oʻlchamdagi shinalar bor edi. GAZ-53 da biroz kattaroq shinalar oʻrnatildi – 240-508 (8,25-20 dyuym) va 120° burchak ostida joylashgan uchta teshikli gʻildiraklar. Keyinchalik GAZ-53F avtomashinalarida 180° burchak ostida joylashgan ikkita teshikli gʻildiraklar oʻrnatildi. 1963-yilda ishlab chiqarilgan GAZ-53F avtomashinalarining diskalarida yon va qulflash halqalari mavjud edi. Keyinchalik bu avtomobillarning gʻildiraklari bitta halqa bilan jihozlana boshladi. 1964-yilda ishlab chiqarilgan GAZ-53F avtomashinalarida bamperda „apron“ paydo boʻldi.

Ijodkorlar

GAZ mutaxassislari:

Bosh dizayner – A. D. Prosvirnin
Etakchi dizaynerlar – B. I. Shixov, V. D. Zapoynov
ZMZ-53 dvigatelining yetakchi konstruktori P. E. Sirkin .

GAZ-53 ning texnik xususiyatlari

Dvigatel: ZMZ-53 /53-11 Zavoljskiy motor zavodi, 115/120 l. s./3200 rpm /min.
V8, 4 zarbli, karbüratör, 4254 sm³. Teshik / zarba: 92/80 mm
Vites qutisi : 4 oldinga + 1 teskari
Uzunligi: 6395 mm,
kengligi: 2280 mm,
balandligi: 2190 mm
Gʻildirak bazasi : 3700 mm,
erni tozalash : 265 mm
Ogʻirligi : 3200 kg
Yuk koʻtarish qobiliyati: 4500 kg
Shina oʻlchami: 240-508 mm
Yoqilgʻi bakining hajmi: 90 l
Magistral yoʻlda toʻliq yuk bilan maksimal tezlik: 90 km / soat
40 km/soat tezlikda yoqilgʻi sarfini nazorat qilish: 24 l/100 km

Modifikatsiyalari

Avtotransport vositalariga asoslangan

MPR-9924 (mobil taʼmirlash ustaxonasi) – GAZ-53 yoki GAZ-52-01 rusumli avtomashinalarning shassilarida joylashgan koʻchma taʼmirlash ustaxonasi .
TSHN-2.5A – GAZ-53B samosvaliga asoslangan pichan va somon toʻplarini tashuvchi (SSSR qishloq xoʻjaligi uchun seriyali ishlab chiqarish 1977-yilda boshlangan)^[2].

1967^[3] – 1991-yillarda GAZ-53A va GAZ-53-12 yuk mashinalari Shumen yuk mashinalari zavodi tomonidan Sovet yigʻish toʻplamlaridan yigʻildi. Shu bilan birga, 1970-yillarning boshidan avtomobillar Varna dvigatel zavodi tomonidan ishlab chiqarilgan 80 ot kuchiga ega dizel dvigatel bilan jihozlangan^[4].

Manbalar

↑ „Сходства и различия семейств ГАЗ-52/53“. 2014-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-aprel.
↑ Mashini dlya kormoproizvodstva // Yejegodnik Bolshoy Sovetskoy Ensiklopedii, 1978 (vip. 22). M., „Sovetskaya ensiklopediya“, 1978. str.529
↑ Integratsiya – buduщee bolgarskogo avtomobilestroeniya // „Bolgariya“, № 6, 1978. Str. 7-9
↑ Bolgariya avtomobilnaya // „Za rulyom“, № 9, 1984. Str. 4-5

Havolalar

[1] „Сходства и различия семейств ГАЗ-52/53“. 2014-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-aprel.

[2] Mashini dlya kormoproizvodstva // Yejegodnik Bolshoy Sovetskoy Ensiklopedii, 1978 (vip. 22). M., „Sovetskaya ensiklopediya“, 1978. str.529

[3] Integratsiya – buduщee bolgarskogo avtomobilestroeniya // „Bolgariya“, № 6, 1978. Str. 7-9

[4] Bolgariya avtomobilnaya // „Za rulyom“, № 9, 1984. Str. 4-5

[1]

[2]

[3]

[4]