Francis Lederer
Francis Lederer | |
---|---|
Tavalludi |
František Lederer 6-noyabr 1899-yil |
Vafoti |
25-may 2000-yil (100 yoshda) Palm Springs, California, A. Q. Sh. |
Fuqaroligi | AQSh va Avstriya-Vengriya imperiyasi |
Kasbi | Aktyor |
Faoliyat yillari | 1919-1971 |
Turmush oʻrtogʻi |
|
Francis Lederer (talaffuzi: „Frensis Lederer“, 1899-yil 6-noyabr, Praga — 2000-yil 25-may) — Avstriya-Vengriya imperiyasida tugʻilgan amerikalik kino va sahna aktyori boʻlib, avval Yevropada, keyin esa Qoʻshma Shtatlarda muvaffaqiyat qozongan. Uning asl ismi Franz (Chexiya František) Lederer edi.
Dastlabki yillari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Lederer Praganing kambagʻal qismida oʻsgan, u yerda uning yagona dam olishi mashgʻuloti bu kurash edi. Ota-onasi u to‘qqiz yoshida ajrashishdi, akasi urushda halok bo‘ldi. U quruq mahsulotlar sotadigan doʻkonda ishlagan va birinchi teatr tajribasi asosiy aktyorlar oʻz rollarini ijro etganda, unga spektaklda fonda javonlarni tozalash vazifasi yuklanganida sodir boʻlgan. U eʼtiborni yulduzlardan uzoqlashtirganda va oʻziga qaratganda bu rolni yoʻqotdi[1].
Aktyorlik karerasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yevropa
[tahrir | manbasini tahrirlash]Lederer aktyorlikni yoshligida boshlagan va Pragadagi Musiqa akademiyasi va Dramatik sanʼat akademiyasida tahsil olgan[2]. Birinchi jahon urushida Avstriya-Vengriya imperatorlik armiyasida xizmat qilganidan soʻng, u „Yangi nemis teatri“ ning shogirdi sifatida „Burning Heart“ spektaklida debyut qildi[3]. Lederer Moraviya va Markaziy Yevropa boʻylab gastrol safarlarida boʻlib, Chexoslovakiya, Vengriya, Avstriya va Germaniyadagi teatrlarda oʻziga yuqori baho berdi. Uning chiqishlari orasida Max Reinhardtning „Romeo and Juliet“ asaridagi Romeo rolidagi burilish diqqatga sazovordir[3].
1920-yillarning oxirida Ledererni nemis aktrisasi Henny Porten va uning eri filmlarga jalb qilishdi. U GW Pabst bilan „Pandoraʼs Box“ filmida chiqqan. U oʻsha yili „The Wonderful Lies of Nina Petrovna“ filmida ham eʼtiborga loyiq rol ijro etdi. Oʻsha paytda „Franz“ nomi bilan atalgan Lederer ovozsiz filmlardan tovushli filmlarga oʻtdi.
Tanlangan filmografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Zuflucht (1928)
- Pandoraʼs Box (1929)
- Atlantik (1929)
- The Wonderful Lies of Nina Petrovna (1929)
- Maman Colibri (1929)
- Perjury (1929)
- The Great Longing (1930)
- The Road to Dishonour (1930)
- Susanne Cleans Up (1930)
- Her Majesty the Barmaid (1931)
- The Fate of Renate Langen (1931)
- Adventure in Vienna (1952)
- Stolen Identity (1953)
Qoʻshma Shtatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Man of Two Worlds (1934)
- The Pursuit of Happiness (1934)
- Romance in Manhattan (1935)
- The Gay Deception (1935)
- One Rainy Afternoon (1936)
- My American Wife (1936)
- It's All Yours (1937)
- The Lone Wolf in Paris (1938)
- Midnight (1939)
- Confessions of a Nazi Spy (1939)
- The Man I Married (I Married a Nazi) (1940)
- Puddinʼ Head (1941)
- Voice in the Wind (1944)
- The Bridge of San Luis Rey (1944)
- The Diary of a Chambermaid (1946)
- The Madonna's Secret (1946)
- Million Dollar Weekend (1948)
- Surrender (1950)
- Captain Carey, U.S.A. (1950)
- Lisbon (1956)
- The Ambassador’s Daughter (1956)
- The Return of Dracula (1958)
- Terror Is a Man (1959)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Lane, Jerry (January 1934). "Francis Lederer: Man of Two Worlds". Hollywood 23 (1): 16, 65. https://archive.org/details/hollywood23holl/page/n21/mode/1up?view=theater. Qaraldi: October 23, 2021.Francis Lederer]]
- ↑ Erickson, Hal Biography (Allmovie)
- ↑ 3,0 3,1 TCM Biography