FIFA Jahon chempionati mezbonlari
1930-yildagi ilk jahon chempionatidan beri musobaqaning yigirma bitta turnirda o'n sakkizta davlat FIFA Jahon kubogi mezbonlik qilgan. Tashkilot dastlab FIFA kongressi yig'ilishlarida mamlakatlarga mezbonlik huquqini berdi. O'sha paytda futbolning ikki kuch markazi boʻlgan Janubiy Amerika va Yevropa o'rtasidagi uch haftalik qayiq sayohatini hisobga olgan holda, dastlabki turnirlarda joy tanlash bahsli edi.
Masalan, birinchi chempionatni Urugvayda o'tkazish to'g'risidagi qaror faqat to'rtta Yevropa davlatining raqobatlashuviga olib keldi. [1] Keyingi ikki jahon chempionati ham Yevropada bo'lib o'tdi. Ulardan ikkinchisini, ya'ni 1938 yilgi futbol bo'yicha jahon chempionatini Fransiyada o'tkazish to'g'risidagi qaror munozarali edi. Argentina ham Urugvay ham turnirni boykot qildi. [2] 1950-yilda Ikkinchi Jahon Urushidan keyingi Braziliyadagi turnirda uchta jamoa moliyaviy muammolar yoki tashkilot bilan kelishmovchiliklar sababli musobaqani tark etdi. [3]
Kelajakda har qanday boykot yoki bahs-munozaralarga yo'l qo'ymaslik uchun FIFA Amerika va Yevropa o'rtasida almashinish sxemasini boshladi. Bu 2002-yilgi Osiyoda FIFA Jahon chempionatigacha davom etdi. Tizim shunday rivojlanganki, mezbon mamlakat FIFA Kongressi tomonidan ovoz berishda tanlanadi. Bu to'liq ovoz berish tizimi asosida amalga oshiriladi. Qaror hozirda turnirdan taxminan yetti yil oldin qabul qilingan, ammo 2022-yilgi turnir mezbonlari 2018-yilgi turnir uchun mezbonlar bilan bir vaqtda tanlangan.
Faqat Meksika, Italiya, Fransiya, Germaniya (1990-yilgi jahon chempionatidan ko'p o'tmay G'arbiy Germaniya) va Braziliya ikki marta tadbirga mezbonlik qilgan. Mexiko shahridagi " Estadio Asteca" va Rio-de-Janeyrodagi " Marakana" futbol bo'yicha jahon chempionatining ikkita finaliga mezbonlik qilgan stadionlardir. Faqatgina 2002-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionatida Yaponiya va Janubiy Koreya oʻrtasida boʻlingan bir nechta mezbonlar boʻlgan. 2026-yilda esa uchta mezbon boʻladi: AQSh, Kanada va Meksika.
1930-yilda Urugvay, 1934-yilda Italiya, 1966-yilda Angliya, 1974-yilda GFR, 1978-yilda Argentina va 1998-yilda Fransiya jahon chempionatini tashkil etgan va unda g‘olib chiqqan davlatlardir.
2026-yilgi futbol bo'yicha jahon chempionatiga Kanada-Meksika-AQSh davlatlari tanlab olingandan so'ng, turnir 2 dan ortiq davlat tomonidan o'tkaziladigan birinchi musobaqa bo'ladi. Meksika erkaklar o'rtasidagi 3 ta jahon chempionatiga mezbonlik qilgan birinchi davlatga aylanadi va uning "Estadio Azteca" stadioni tanlansa, uchta Jahon kubogi turniri o'tkaziladigan birinchi maydonga aylanadi.
Xostlar ro'yxati
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Yil | Mezbon davlat(lar) | Qit'a |
|---|---|---|
| 1930 yil | </img> Urugvay | Janubiy Amerika |
| 1934 yil |  </img> Italiya
|
Yevropa |
| 1938 yil | </img> Fransiya | |
| 1942 yil | Ikkinchi jahon urushi tufayli bekor qilingan | |
| 1946 yil | ||
| 1950 | </img> Braziliya | Janubiy Amerika |
| 1954 yil | </img> Shveysariya | Yevropa |
| 1958 yil | </img> Shvetsiya | |
| 1962 yil | </img> Chili | Janubiy Amerika |
| 1966 yil | </img> Angliya | Yevropa |
| 1970 yil | </img> Meksika | Shimoliy Amerika |
| 1974 yil |  </img> G'arbiy Germaniya
|
Yevropa |
| 1978 yil | </img> Argentina | Janubiy Amerika |
| 1982 yil | </img> Ispaniya | Yevropa |
| 1986 yil | </img> Meksika | Shimoliy Amerika |
| 1990 yil | </img> Italiya | Yevropa |
| 1994 yil | </img> Qo'shma Shtatlar | Shimoliy Amerika |
| 1998 yil | </img> Fransiya | Yevropa |
| 2002 yil | </img> Yaponiya </img> Janubiy Koreya |
Osiyo |
| 2006 yil | </img> Germaniya | Yevropa |
| 2010 yil | </img> Janubiy Afrika | Afrika |
| 2014 yil | </img> Braziliya | Janubiy Amerika |
| 2018 | </img> Rossiya | Yevropa |
| 2022 | </img> Qatar | Osiyo |
| 2026 | </img> Kanada </img> Meksika </img> Qo'shma Shtatlar |
Shimoliy Amerika |
1930 FIFA Jahon chempionati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Takliflar :
- Hungary
- Italy
- Netherlands
- Spain
- Sweden
- Uruguay
- ↑ „History of 1930 World Cup“. BBC Sport (2002-yil 11-aprel). 2003-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 13-aprel.
- ↑ „France 1938 FIFA World Cup site“. Qaraldi: 2006-yil 13-aprel.
- ↑ „Brazil 1950 FIFA World Cup site“. Qaraldi: 2006-yil 13-aprel.