Cremasteric refleks
Kremasterik refleks erkaklarda kuzatiladigan yuzaki (ya'ni teri yuzasiga yaqin) refleksdir. Bunda moyak sohasi ko'tarilishi yuzaga keladi.
Bu refleks sonning yuqori va medial (ichki) qismlarini - zarba yo'nalishidan qat'i nazar, yengil silash yoki teginish natijasida yuzaga keladi. Bu refleks orqali inson organizmidagi patalogik holatlarni anqilash mumkin. Oddiy javob moyakni ipsilateral ravishda (tananing bir tomonida) tortib oladigan kremaster mushaklarining darhol qisqarishidir. Refleks ikki xil nervlarning sezgir va harakatlantiruvchi tolalaridan foydalanadi. Sonning ichki qismini silaganda ilioinguinal nervning sezgir tolalari qo'zg'aladi. Bular genitofemoral nervning genital tarmog'ining motor tolalarini faollashtiradi, bu esa kremaster mushaklarining qisqarishiga va moyakni ko'tarishlishiiga olib keladi[1]. :262
Klinik holatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]O'g'il bolalarda bu refleks haddan tashqari ko'tarilishi mumkin, bu ba'zan kriptorxizmning noto'g'ri tashxisiga olib kelishi mumkin[2].
Moyakning buralishi, yuqori va pastki harakatlantiruvchi neyronlarining buzilishi, shuningdek, L1-L2 umurtqa pog'onasi shikastlanishi bilan kremasterik refleks yo'q bo'lishi mumkin. Bundan tashqari, churrani jarrohlik davomida davolash paytida ilioinguinal nervv tasodifan kesilgan bo'lsa ham paydo bo'lishi mumkin[3].
Kremasterik refleks moyaklardagi favqulodda vaziyatlarni aniqlashda yordam berishi mumkin. Kremasterik refleksning mavjudligi differensial tashxisdan moyak torsiyasini bartaraf etmaydi, ammo u epididimit yoki skrotum va moyak og'rig'ining boshqa sabablarini o'z ichiga olish imkoniyatlarini kengaytiradi. Har qanday holatda, agar moyak torsiyasini tezda bartaraf etishning iloji bo'lmasa, moyakning nekroziga yo'qolishining oldini olish uchun odatda doppler ultratovush tekshiruvi yoki tadqiqot jarrohlik aralashuvi qoʻllanadi[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Drake, Richard L.. Gray's anatomy for students, Pbk., Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone, 2005. ISBN 978-0-443-06612-2.
- ↑ „Cryptorchidism“. The Lecturio Medical Concept Library. Qaraldi: 20-iyul 2021-yil.
- ↑ „Cremasteric Reflex“. 2022. PMID 30020720. Qaraldi: 20-iyul 2021-yil.
{{cite magazine}}: Cite magazine requires|magazine=(yordam)CS1 maint: date format () - ↑ „Cremasteric Reflex“. 2022. PMID 30020720. Qaraldi: 20-iyul 2021-yil.
{{cite magazine}}: Cite magazine requires|magazine=(yordam)CS1 maint: date format ()