Kontent qismiga oʻtish

Chorshanba (shaharcha)

Koordinatalari: 39°02′07.4″N 66°57′36″E / 39.035389°N 66.96000°E / 39.035389; 66.96000
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Chorshanba
ruscha: Чаршанбе
Shaharcha
39°02′07.4″N 66°57′36″E / 39.035389°N 66.96000°E / 39.035389; 66.96000
Mamlakat Oʻzbekiston
viloyat Qashqadaryo viloyati
tuman Shahrisabz tumani
Qachondan beri shaharcha 2009
Vaqt mintaqasi UTC+5
Pochta indeks(lar)i 181325[1]
Chorshanba ruscha: Чаршанбе xaritada
Chorshanba ruscha: Чаршанбе
Chorshanba
ruscha: Чаршанбе

Chorshanba (ruscha: Чаршанбе) — Oʻzbekiston Respublikasi Qashqadaryo viloyati Shahrisabz tumaniga qarashli shaharcha. 2009-yil 13-martda Vazirlar Mahkamasining 68-sonli qaroriga binoan shaharcha maqomi berilgan[2]. Shaharchaning Chorshanbi, Chorshanbe shaklidagi nomlari ham uchraydi.

Etimologiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shaharcha nomi chor va shanbi soʻzlarining birikishidan tarkib topgan. Chorshanbi bu haftaning aslida toʻrtinchi kuni hisoblanadi, hozirgi kunlar ketma-ketlikda esa chorshanba haftaning uchinchi kuni. Chorshanba haftaning oʻrtasidagi kun hisoblanadi. Shaharcha joylashgan hudud ham ayni oraliq, oʻrtalikda joy olganligi sababli shunday nomlangan. Qadimda Shahrisabzning Miraki yoʻli markazida bozor boʻlgan. Bozor yaqinida qishloqcha barpo etilgan. Bozor haftaning chorshanba kunlarida faoliyat yuritganligi va ayni markazdaligi hisobiga qishloqcha Chorshanba nomini olgan. Aniqrogʻi avvaliga chahorshanba keyin esa Chorshanba (Chorshanbi) shakliga oʻzgarib ketgan[3].

Chorshanba shaharchasi Qashqadaryo viloyati Shahrisabz tumanining gʻarbiy qismida Qutchi (janubda), Chuqun (gʻarbda), Beshkapa (shimoli-gʻarb), Temirchi (sharqda) shaharchalari oraligʻida joylashgan.

1-yanvar 2016-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Chorshanba shaharchasida 3500 dan ortiq aholi yashagan. Bu 3 yil avvalgi hisob-kitob natijasididan 300 taga ortiqdir[4].

Aholining asosiy qismini oʻzbeklar tashkil etsa ham, shaharchada tojik, qozoq, qoraqalpoq va boshqa millat vakillari yashaydi.

Chorshanba shaharchasining iqlimi keskin kontinental boʻlib, yillik oʻrtacha harorat 14,7° C ga teng. Yanvar oyining oʻrtacha harorati 0,8° C, eng past harorati —26° C. Iyul oyining oʻrtacha harorati 28° C, eng yuqori harorati 43° C.

Yogʻin miqdori

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shaharchaga yillik 545 mm miqdorida yogʻin tushadi. Vegetatsiya davri — 219 kunga teng.

Shaharcha hududida boʻz, jigarrang va qoʻngʻir togʻ oʻrmon tuproqlari keng tarqalgan.

  1. „Qashqadaryo viloyati“. goldenpages.uz. Qaraldi: 08-2023.
  2. POSTANOVLYeNIYe KABINYeTA MINISTROV RYeSPUBLIKI UZBYeKISTAN 13.03.2009 g. N 68 O DOPOLNITYeLNIX MYeRAX PO SOVYeRShYeNSTVOVANIYu ADMINISTRATIVNO-TYeRRITORIALNOGO USTROYSTVA NASYeLYeNNIX PUNKTOV RYeSPUBLIKI UZBYeKISTAN
  3. To'ra Nafasov. Qashqadaryo qishloqnomasi. Toshkent: Muharrir nashriyoti, 2009-yil — 311-bet. ISBN 978-9943-354-60-9. 
  4. Soliyev A.S.; Tashtayeva S.K.; Egamberdiyeva M.M.. Shaharlar geografiyasi. Toshkent: Barkamol fayz media, 2018 — 155-bet. ISBN 978-9943-5519-4-7.