Bytownite
| Bytownite | |
|---|---|
 | |
| Asosiy | |
| Formulasi | (Ca,Na)[Al(Al,Si)Si2O8] |
| Guruh | Plagioklaz dala shpati |
| Fizik xususiyatlari | |
| Rangi | Rangsiz, oq, kulrang |
| Qirra rangi | oq |
| Yaltiroqlik | Shishasimon, yoriqlari marvaridsimon |
| Shaffoflik | Shaffofdan shaffofgacha |
| Qattiqlik | 6-6,5 |
| Sinishi | moʻrt |
| singoniyasi | Triklinik |
| Bytownite | |
Bytownite (Ca 0,7-0,9, Na 0,3-0,1)[Al(Al,Si)Si 2 O 8 ])— anortit va labradorit oʻrta tarkibga ega boʻlgan dala shpati minerallarining plagioklaz qattiq eritmasi seriyasining kaltsiyga boy aʼzosi. Odatda u 70 dan 90 % gacha An ga ega deb taʼriflanadi. Seriyaning boshqalari singari, bytownit odatda plagioklazning egizaklari va ular bilan bogʻliq nozik chiziqlarni koʻrsatadigan kulrangdan oqgacha triklinik kristallarni hosil qiladi[1]. Bytownitning solishtirma ogʻirligi 2,74 dan 2,75 gacha oʻzgarib turadi. Sinishi koʻrsatkichlari diapazonlari na=1,563 — 1,572, nb=1,568 — 1,578 va ny=1,573 — 1,583. Identifikatsiya qilish uchun ushbu ikki xususiyatni kimyoviy, rentgen nurlari diffraktsiyasi yoki petrografik tahlil bilan aniq aniqlash kerak.
Hosil b’lishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bytownit — gabros va anortozitlar kabi mafik magmatik jinslarda uchraydigan tog' jinsni hosil qiluvchi mineral. Bundan tashqari mafik vulkanik jinslarda fenokristallar sifatida paydo boʻladi. Metamorfik jinslarda kam uchraydi. Odatda piroksenlar va olivin bilan bogʻliq[2].
Mineral birinchi marta 1836-yilda aniqlangan [3] va Kanadaning Baytaun shahrida (hozirgi Ottava) sodir boʻlganligi sababli nomlangan. Kanadada qayd etilgan boshqa hodisalarga Ontario shtatining Foleyet shaharchasida va Kvebekning Abbotsford yaqinidagi Yamaska togʻida joylashgan Shawmere anortoziti kiradi. Bu Rùm orolida, Shotlandiya va Eykott tepaligida, Kesvik, Kumberlend, Angliyada sodir boʻladi. Bu haqda Norvegiyaning Naaraodal shahridan va Janubiy Afrikaning Bushveld majmuasidan xabar berilgan. Gʻarbiy Avstraliyaning Isa vodiysida ham uchraydi.
AQShda u Montana shtatidagi Stillwater magmatik majmuasida joylashgan; Lakeview yaqinidan, Leyk okrugi, Oregon shtati . U Arizona shtatidagi Tombstonedagi Lucky Cuss konida uchraydi; va Grantlar tumanidan, MakKinli okrugi, Nyu-Meksiko . AQShning sharqiy qismida u Pensilvaniya shtatidagi Kornuollda, Livan okrugida va Pensilvaniya shtatining Chester okrugidagi Feniksvillda uchraydi.
Manba
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „ma'lumot“. webmineral.com. Qaraldi: 27-sentabr 2022-yil.
- ↑ „byownite“. rruff.info. Qaraldi: 27-sentabr 2022-yil.
- ↑ Thomas Thomson, Outlines of Mineralogy, Geology, and Mineral Analysis, vol. I, Baldwin & Cradock, Londres, 1836, p. 372
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Chisholm, Hugh, ed. (1911) "Bytownite" Encyclopædia Britannica (11chi nashri) Cambridge University Press