Buyrak yorilishi
Buyrak shikastlanishi – bu buyrak tashqi kuch taʼsirida shikastlanganda. Buyraklar orqa mushaklar va qovurgʻa qafasini himoya qiladi. Ammo jarohatlar toʻmtoq travma yoki penetran travma natijasida yuzaga kelishi mumkin.
- Toʻmtoq travma – terini buzmaydigan narsaning taʼsiridan kelib chiqadigan shikastlanish.
- Penetran travma – terini teshib, tanaga kiradigan ob’ektning shikastlanishi.
Buyrakning har qanday shikastlanishi uning yaxshi ishlashiga xalaqit berishi mumkin. Buyraklar shikastlanganda tezda bilish va agar kerak boʻlsa, darhol yordam koʻrsatish zarurdir[1].
Buyrak yorilishi- bu odamlar kuchli yiqilish yoki toʻmtoq narsa bilan toʻqnashuv natijasida baxtsiz hodisadan aziyat chekganda, qorin bo'shlig'ida toʻmtoq travma paydo boʻladi va buyraklar shikastlanish taʼsirida uchinchi eng koʻp uchraydigan organlardir. Buyrak yorilishi taloqning yorilishidan unchalik farq qilmaydi va uni davolab boʻlmaydigan narsa emas. Barchamizga maʼlumki, buyraklar qovurgʻalar va qorin mushaklari tomonidan yaxshi himoyalangan, ammo buyraklarning pastki qismi pastroq boʻlib, ular toʻmtoq jarohatlarga moyil. Endi, agar buyrak yorilishi bor yoki yoʻqligiga ishonch komil boʻlmasa, quyidagi alomatlar borligini tekshirish kerak[2].
- Gematuriya : gematuriya buyrak yorilishining eng keng tarqalgan va oson tushuniladigan alomatidir. Gematuriya – bu odamning siydikida biroz qon boʻlgan holat. Sizning siydikingiz och pushti rangda koʻrinishi mumkin. Biroq, agar shikastlanish ogʻir boʻlsa, siydik qizil rangda koʻrinishi mumkin.
- Qorin og'rig'i : Agar siz yaqinda buyrak jarohatini boshdan kechirgan boʻlsangiz, qorin ogʻrigʻi juda aniq. Tashxis qoʻyish uchun shifokorga tashrif buyurganingizda, u sizning yonboshingizni palpatsiya qiladi, mintaqada biroz ogʻriq va noziklikni his qilishingiz mumkin. Ogʻriqning kattaligi shikastlanishning taʼsiri qanchalik chuqurligiga bogʻliq.
- Pastki bel og'rig'i : pastki bel ogʻrigʻi buyrak yorilishi holatlarida tez-tez uchraydigan shikoyatdir. Buyraklar tanangizning pastki orqa qismida joylashgan, shuning uchun ular yorilib ketganda, bemor pastki orqa ogʻrigʻini boshdan kechiradi.
- Ko'karish : Koʻkarishlar kam odamda boʻlishi mumkin, boshqalari esa yoʻq. Bu butunlay jarohat darajasiga bogʻliq. Agar sizda jiddiy jarohatlar boʻlsa, qorin bo'shlig'i yoki pastki qismi kabi joylarda koʻkarishlar juda keng tarqalgan va odatiy holdir. Koʻkarishlar bilan bir qatorda shishgan joy ham ogʻriq bilan birga koʻrinadi.
- Ichki qon ketish : Ogʻir holatlarda odamlar ichki qon ketishini boshdan kechirishi mumkin. Eng yomoni shundaki, boshqa jiddiy alomatlar paydo boʻlmaguncha buni koʻrish mumkin emas. Koʻngil aynishi va qusish – boshlanish uchun umumiy simptomlar. Ulardan keyin bosh aylanishi va koʻrishning xiralashishi kuzatilishi mumkin . Baʼzi odamlar ham past qon bosimiga duch kelishi mumkin .
- Siydik chiqara olmaslik: yana bir keng tarqalgan alomat – bu siyishning mumkin emasligi. Buning sababi shundaki, buyrak shikastlanganda, chiqarish tizimi toʻgʻri ishlashni toʻxtatadi.
- Isitma : isitma buyrak yorilishidan aziyat chekkan odamda uchraydigan yana bir keng tarqalgan alomatdir. Bu sizga biror narsa notoʻgʻri ekanligini aytishning tana usuli.
Kompyuter tomografiyasi buyrak yorilishi yoki yoʻqligini aniqlaydi. Buyrak yorilishi jarohatning qanchalik jiddiyligiga qarab tibbiy yoki jarrohlik yoʻli bilan davolash mumkin. Shuning uchun, agar siz yuqorida aytib oʻtilgan alomatlarga duch kelsangiz, kechiktirmasdan mutaxassisga tashrif buyurganingiz maʼqul.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ https://www.sciencedirect.com/topics/pharmacology-toxicology-and-pharmaceutical-science/kidney-rupture#:~:text=Perirenal%20fat%20and%20the%20kidney, extends%20downwards%20into%20the%20pelvis.
- ↑ https://www.lybrate.com/topic/kidney-rupture-common-signs-and-symptoms-of-it/3611e1f2125021cd471b31bc09d23972