Kontent qismiga oʻtish

Butan demografiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Butan demografiyasi haqidagi statistik maʼlumotlarni, jumladan, aholi zichligi, etnik kelib chiqishi, taʼlim darajasi, sogʻligʻi, iqtisodiy holati, diniy eʼtiqodlari va aholining boshqa jihatlarini oʻrganadigan ilmiy tadqiqotdir.[1]

Milliy libosdagi butanliklar Vangdi Phodrang festivalida

Butan Qirollik hukumati 2003-yilda mamlakat aholisini 752 700 kishi deb hisoblagan[2]

Hukumat maʼlumotlariga Nepaldagi qochqinlar lagerlarida yashovchi va Butanni tark etishga majbur boʻlgan boshqa odamlar kirmaydi, jami 125,000 ga yaqin, ularning aksariyati Qoʻshma Shtatlarga joylashdi.

Butan raqamlarini 2002-2007-yillardagi 9-Besh yillik rejadagi hujjatlardan olish mumkin,

Shuni ham taʼkidlash kerakki, 1970-yillarda Butan dunyodagi eng izolyatsiya qilingan mamlakatlardan biri boʻlgan va u yerda qancha odam yashaganini hech kim bilmaydi, chunki aholini roʻyxatga olish oʻtkazilmagan.

Demografik statistika

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi demografik statistik maʼlumotlar CIA World Factbookʼdan olingan:[3]

Etnik kelib chiqishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ngalop (Bhote nomi bilan ham tanilgan) va Sharchop 50%
Lhotsampas (Nepal tilida) 35%
Mahalliy yoki migrant qabilalar 15%
Tibet buddizmi 75,3%
Hinduizm 22,1%
Boshqa 2,6%

Akademik daraja

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻqish va yozishni biladigan 15 yosh va undan katta yoshdagilar ulushi/jami aholi: 64,9% Erkak: 73,1% Ayollar: 55% (2015-yil hisobi. )
708 427 (2011-yil iyul oyidagi hisob-kitob) 716 896 (2012-yil iyul oyidagi hisob-kitob) 750 125 (2016-yil iyul oyidagi hisob-kitob)
0-14 yosh: 26,27% (erkak 100,672 / ayol 96,368) 15-24 yosh: 19,21% (erkak 73,398 / ayol 70,704) 25-54 yosh: 42,39% (erkak 169,014 yosh) % (erkak 23 869 / ayol 20 656) 65 yosh va undan katta: 6,2% (erkak 24 301 / ayol 22 205) (2016-yil hisobi )

O'rtacha yosh

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Umumiy: 27,2 yosh Erkak: 27,7 yosh Ayol: 26,6 yosh (2016-yil hisobi )

Aholining o'sish sur'ati

[tahrir | manbasini tahrirlash]
1,09% (2016-yil bahosi )

Tug'ilish darajasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
17,5/1000 aholi (2006-yil hisobi. )

O'lim darajasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
6,6/1000 aholi (2006-yil hisobi )

Migratsiya darajasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
0/1000 aholi (2002-yilda hisoblangan. )

Umumiy tug'ilish darajasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
1,93/ayol (2006-yil hisobi )

Urbanizatsiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]
shahar aholisi: umumiy aholining 38,6% (2015)
urbanizatsiya darajasi: yillik o'zgarish 3,69% (taxminan 2010-15)

Jinsiy nisbat

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tug'ilganda: 1,05 erkak / ayol 0-14 yosh: 1,04 erkak / ayol 15-24 yosh: 1,04 erkak / ayol 25-54 yosh: 1,14 erkak / ayol 55-64 yosh: 1,16 erkak / ayol 65 yosh va undan katta: 1,1 erkak/ayol Jami aholi: 1,09 erkak/ayol (2016). )

O'rtacha umr ko'rish

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Jami aholi: 70,1 yosh Erkak: 69,1 yosh Ayol: 71,1 yosh (2016-yil hisobi. )

Aholini ro'yxatga olish[5]

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Iqtisodiy va Ijtimoiy Departamenti tomonidan tuzilgan 1950-yildan beri Butan uchun asosiy statistik maʼlumotlar jadvali keltirilgan.

Bosqich Har yili tugʻilgan bolalar soni Har yili vafot etganlar soni Har yili tabiiy oʻzgarishlar Qoʻpol tugʻilish darajasi (1000 dan ortiq) Qoʻpol oʻlim darajasi (1000 kishiga) tabiiy oʻzgaruvchanlik (1000 dan ortiq) umumiy tugʻilish darajasi (ayolga toʻgʻri keladigan bolalar soni) 1000 tirik tugʻilgan chaqaloqqa oʻlim darajasi
1950-1955-yillar 9 000 von 5 000 von 4000 von 47.9 27.1 20.8 6.67 184.8
1955-1960-yillar 10 000 von 6 000 von 5 000 von 49,0 26.8 22.3 6.67 181.4
1960-1965-yillar 12 000 von 6 000 von 6 000 von 48.5 25.7 22.8 6.67 174.1
1965-1970-yillar 13 000 von 7000 von 7000 von 47.8 24.1 23.8 6.67 163.1
1970-1975-yillar 16 000 von 7000 von 8 000 von 47,0 22.0 25.1 6.67 149.3
1975-1980-yillar 18 000 von 8 000 von 10 000 von 45.8 19.6 26.2 6.67 133.2
1980-1985-yillar 20 000 von 8 000 von 12 000 von 42.7 17.1 25.6 6.39 117.1
1985-1990-yillar 21 000 von 8 000 von 13 000 von 40.4 15.0 25.3 6.11 104.0
1990-1995-yillar 19 000 von 7000 von 12 000 von 35.2 12.5 22.7 5.27 87.5
1995-2000-yillar 16 000 von 5 000 von 11 000 von 29.2 9.9 19.3 4.13 69.7
2000-2005 15 000 von 5 000 von 11 000 von 25.2 7.9 17.2 3.30 52.8
2005-2010 15 000 von 5 000 von 10 000 von 21.5 7.2 14.4 2.61 44.4

Tug'ilish va o'lim

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Besh Aholi (x1000) Tugʻilgan Oʻlim Tabiiy oʻsish Tugʻilish darajasi Oʻlim darajasi Tabiiy oʻsish darajasi TFR
2005-yil 12 538 4 498 8 040 19.7 7.1 12.6

Aholi tarkibi (2013-yil 01-iyul) (Taxminiy) (2005-yilgi Aholi va uy-joylarni roʻyxatga olish (tuman prognozi) asosidagi prognoz maʼlumotlariga qarang):

Yosh guruhi erkak Ayol jami %
Jami 381 582 351 421 733 004 100
0-4 42 725 41 999 84 724 11.56
5-9 38 396 37 725 76 121 10.38
10-14 32 169 31 593 63 762 8.70
15-19 35 432 34 403 69 835 9.53
20-24 36 526 34 745 71 271 9.72
25-29 35 433 32 065 67 498 9.21
30-34 33 279 28 491 61 770 8.43
35-39 28 766 24 060 52 827 7.21
40-44 23 774 19 545 43 319 5.91
45-49 19 391 16 213 35 604 4.86
50-54 15 245 13 209 28 455 3.88
55-59 12 257 10 806 23 063 3.15
60-64 9 602 8 645 18 247 2.49
65-69 7 268 6 741 14 009 1.91
70-74 5 169 4 956 10 124 1.38
75-79 3 338 3 313 6 651 0,91
80+ 2 812 2 912 5 724 0,78
Yosh guruhi erkak Ayol jami Nisbat
0-14 113 290 111 317 224 607 30.64
15-64 249 705 222 182 471 887 64.38
65+ 18 587 17 922 36 509 4.98

2011-yilda Butanda OIV infektsiyasining 246 ta holati qayd etilgan, bu aholining 0,03% dan ortigʻini tashkil qiladi. 2010-yil iyul oyida jami 217 ta holat aniqlangan, biroq Sogʻliqni saqlash vazirligi manbalari UNAIDS tufayli haqiqiy soni 500 dan ortiq kishini tashkil etishini koʻrsatmoqda.

2010-yil iyul oyiga kelib OIV/OITS bilan bogʻliq sabablardan jami 40 ta oʻlim va bitta oʻz joniga qasd qilish sodir boʻldi.

  1. Butan hakimiyyətinin rəsmi saytı (Wayback Machine saytida 2012-04-23 sanasida arxivlangan) —
  2. „The World Factbook“. 2010-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. (Wayback Machine saytida 2010-12-28 sanasida arxivlangan)
  3. „Arxivlənmiş surət“. 2016-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. (Wayback Machine saytida 2016-11-24 sanasida arxivlangan)
  4. Национальные парламенты мира : энцикл. справ. / А. Х. Саидов. — М. : Волтерс Клувер, 2005. — С. 253.
  5. В Бутане пастору грозит 3 года тюрьмы за показ христианского фильма
  6. „An Update on Human Immuno Deficiency Virus/Acquired Immuno Deficiency Syndrome (HIV/AIDS)“. 2012-yil 8-mayda asl nusxadan arxivlangan. (Wayback Machine saytida 2012-05-08 sanasida arxivlangan)
  7. „The Ministry of Health has Detected…“. 2011-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. (Wayback Machine saytida 2011-10-28 sanasida arxivlangan)