Bukui masjidi
| Masjid | |
Bukui masjidi
卜奎清真寺 | |
 | |
| Joylashuvi | 47°21′2.5″N 123°57′2.5″E / 47.350694°N 123.950694°E |
| Manzil | Qiqihar, Xeylunszyan , Xitoy |
| Binokorlik | ?—1684 (Sharqiy masjid) 1852 (Gʻarbiy masjid) |
 Bukui masjidi Vikiomborda
| |
Bukui masjidi (xitoycha: 卜奎清真寺; pinyin: Bǔkuí Qīngzhēnsì) – Xitoyning Xeylunszyan provinsiyasi Qiqihar shahridagi masjid. U „Masjid“ yoʻlida joylashgan (xitoycha: 清真路)[1]. Sin sulolasi davrida qurilgan va 2006-yilda milliy darajada tarixiy va madaniy qadriyati uchun himoya qilinishi kerak boʻlgan asosiy joy sifatida roʻyxatga olingan[2][3]. Bu viloyatdagi eng katta va eng qadimgi masjiddir[4].
Tarixi va tuzilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]„Bukui“ nomi daurcha soʻzning xitoycha transkripsiyasi boʻlib, „barakali“ degan maʼnoni anglatadi[5]. Bukui masjidi dastlab ikkita alohida masjiddan iborat edi[6].
- Sharqiy masjid, Kansi 23 (1684) da qurilgan uch qavatli, 374 kvadrat metrli bino, Qiqihar shahridan yetti yil oldin qurilgan[7].
- Gʻarbiy masjid, Syanfen 3 da (1852) Gansudan koʻchib kelgan Jahriyya menhuan tarafdorlari tomonidan qurilgan ikki qavatli, 173 kvadrat metrli bino[8][7].
Masjid taxminan 2000 kvadrat metr qurilgan maydonni oʻz ichiga oladi; butun majmua taxminan 6400 kvadrat metr maydonni egallaydi. Ikki namozxona jami 450 kishini sigʻdira oladi[9].
Masjidning uzoq tarixi Qiqiharda: „masjid Bukui shahridan ancha oldin mavjud boʻlgan“ degan iboraga olib keldi[n 1][10]. 1958-yilda ikki masjid „Qiqihar masjidi“ nomi bilan birlashtirildi. Masjid 1980-yilda shahar darajasida, 1981-yilda viloyat darajasida muhofaza qilinadigan madaniy yodgorliklar roʻyxatiga kiritilgan; keyin uning nomi ham hozirgi „Bukui masjidi“ga oʻzgartirildi[11]. Oʻsha yili oʻtkazilgan baholash shuni koʻrsatdiki, Sharqiy masjid nisbatan yaxshi holatda boʻlsa-da, Gʻarbiy masjidda jiddiy tuzilmaviy shikastlangandi[12]. Qayta qurish ishlari 1989–1990-yillarda amalga oshirildi[13]. 2006-yil 25-iyun kuni Xitoy Xalq Respublikasi Davlat Kengashi Bukui masjidini milliy darajada muhofaza qilinadigan asosiy obidalarning oltinchi partiyasi roʻyxatiga kiritdi[13].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Xitoyda Islom
- Xitoydagi masjidlar roʻyxati
- Mashhur masjidlar roʻyxati
- Islom tarixining xronologiyasi
- Islom arxitekturasi
- Islom sanʼati
- Masjidlar ro'yxati
Izohlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ simplified Chinese: 先有清真寺，后有卜奎城; traditional Chinese: 先有清真寺，後有卜奎城; pinyin: Xiān yǒu qīngzhēnsì, hòu yǒu Bǔkuíchéng.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 卜奎清真寺 (xitoy), 2001, 79–81-bet, ISBN 957-667-787-4
- ↑ 卜奎清真寺, Qiqihar News (Chinese (China)), 2005-06-27, 2016-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2010-09-11
- ↑ 卜奎清真寺 (xitoy), China Cultural Heritage Foundation, qaraldi: 2010-09-11[sayt ishlamaydi]
- ↑ 黑龙江规模最大的伊斯兰建筑:卜奎清真寺, Xinhua News (Chinese (China)), 2008-12-12, 2012-03-12da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2010-09-11
- ↑ 卜奎清真寺 (xitoy), 2001, 79–81-bet, ISBN 957-667-787-4
- ↑ 卜奎清真寺, Qiqihar News (Chinese (China)), 2005-06-27, 2016-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2010-09-11
- ↑ 7,0 7,1 卜奎清真寺, Qiqihar News (Chinese (China)), 2005-06-27, 2016-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2010-09-11
- ↑ 卜奎清真寺 (xitoy), 2001, 79–81-bet, ISBN 957-667-787-4
- ↑ 卜奎清真寺, Qiqihar News (Chinese (China)), 2005-06-27, 2016-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2010-09-11
- ↑ 齐齐哈尔第三集, China Central Television (Chinese (China)), 2005-08-29, qaraldi: 2010-09-11
- ↑ 卜奎清真寺, Qiqihar News (Chinese (China)), 2005-06-27, 2016-03-03da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2010-09-11
- ↑ Liu, Peilin (刘沛霖) (1981), 卜奎清真寺 (Chinese (China)), qaraldi: 2010-09-11
- ↑ 13,0 13,1 卜奎清真寺 (xitoy), China Cultural Heritage Foundation, qaraldi: 2010-09-11[sayt ishlamaydi]