Bober (dron)
| Bober | |
|---|---|
| Rol | Uchuvchisiz havo vositasi |
| Milliy kelib chiqishi |  Ukraina
|
| Birinchi parvoz | 2023 |
| Kirish | 2023 |
| Asosiy foydalanuvchi | Bosh razvedka boshqarmasi |
Bober (ukraincha: Бобер) — Ukrainaning uzoq masofaga uchuvchi oʻq-dorilarining bir turi (kamikadze droni).
2022-yil dekabr oyida Lachen Pyshe Telegram akkaunti Ukraina razvedka Bosh boshqarmasi (GUR) uchun mahalliy uchuvchisiz uchish apparati ishlab chiqarish maqsadida Xovor Xell nomli ommaviy mablagʻ yigʻish jamgʻarmasini eʼlon qilgan. 2023-yil 11-mayda dron fotosuratlarini eʼlon qilingan va u allaqachon Rossiya-Ukraina urushi paytida rus kuchlari tomonidan kuzatilayotgan yoʻqotishlarga sabab boʻlganligi aytilgan. 30-may kuni Bober droni Moskva chekkasida bir qator dron hujumlarini amalga oshirish uchun ishlatilgan[1].
Maʼlumotlarga koʻra, dron 600 dan 1000 km gacha masofani bosib oʻtadi va uning jangovar kallagi KZ-6 shaklidagi zaryaddir.
Bu drondan Moskvaga bir qancha hujumlar paytida foydalanilgan. 2023-yilning iyul va avgust oylarida bir qancha dronlar ikki kun ketma-ket Moskvadagi IQ-kvartaldagi koʻp qavatli binolarga zarba bergan. Boshqa hujumlar iyul va may oylarida amalga oshirilgan, ehtimol Kreml dron hujumi ham ayni shu dronning ishi boʻlishi mumkin. Lekin bu hujumlarda boshqa turdagi dronlar ham ishtirok etganligi aniqlangan. Biroq, iyul oyi oxirida ijtimoiy tarmoqlarda Internetdagi turli videolardan olingan tasvirlar paydo boʻlgan. Bober droni orqaga oʻrnatilgan pusher konfiguratsiyasiga ega boʻlib, burun qismida potensial datchiklar toʻplami oʻrnatilgan. 2022-yil dekabrida Ihor Lachenkovdan „juda uzoqqa ucha oladigan“ uchuvchisiz samolyot soʻralgan. Ukraina harbiy razvedkasi GUR buyurtmasiga koʻra uni foydalanishga topshirgan. Ilhor Lachenkovning jamgʻarmasidan dronni ishlab chiqarilishiga 20 million grivna (yarim million dollar) sarflangan. Rasmlar iyul oyida ommaga eʼlon qilingan va bu suratlar 2023-yil 30-mayda Moskva viloyati, Ilyinskiyda ruslar tomonidan olingan kadrlarga mos keladi.
Ushbu dronlar Rossiyaning elektron urushiga nisbatan zaifroq qurilma boʻlishi mumkin, ular koʻpincha bunday dronlarni „barham berilgan“ deb ataydilar[ iqtibos kerak ]. Biroq, bu soʻzlar rost boʻlsa ham, dron portlovchi yukka ega qurilmalarga urilgan. Bober kabi uchuvchisiz samolyotlardan foydalanishga urgʻu Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiyning 2023-yil 30-iyulda „urush asta-sekin Rossiya hududiga — uning ramziy markazlari va harbiy bazalariga qaytmoqda. Bu muqarrar, tabiiy va mutlaqo adolatli jarayondir“ degan izohida tilga olinadi. Rossiyalik milblogerlar ham mamlakatning bunday hujumlardan himoyalanmaganini tanqid qilishgan[1][2][3][4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Triebert, Christiaan; Willis, Haley; Kovtun, Yelyzaveta; Cardia, Alexander. „Ukraine's Other Counteroffensive: Drone Attacks on Russian Soil“ (en-US). The New York Times (2023-yil 31-iyul). 2023-yil 23-avgustda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Tom Porter. „Ukraine is using a new exploding drone to target Russia, say experts. But the 'Beaver' may have one major weakness.“. Business Insider (2023-yil 1-avgust). Qaraldi: 2023-yil 2-avgust.
- ↑ Pete Shmigel. „Game of Drones for Second Night in Moscow“. The Kyiv Post (2023-yil 1-avgust).
- ↑ Ron Popeski; Olzhas Auyezov; Alexander Marrow. „Drone hits tower housing Russian ministries for second time in three days“. Reuters (2023-yil 1-avgust). Qaraldi: 2023-yil 2-avgust.