Kontent qismiga oʻtish

Bieb il-Belt

Koordinatalari: 35°53′46″N 14°30′33″E / 35.89611°N 14.50917°E / 35.89611; 14.50917
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bieb il-Belt

Bieb il-Belt darvozasi (2019)
Umumiy maʼlumot
Maqomi Darvoza
Shahar Valletta
Mamlakat Malta
Koordinatalar 35°53′46″N 14°30′33″E / 35.89611°N 14.50917°E / 35.89611; 14.50917
Qurilishi boshlangan 2011-yil
Qurilishi tugagan 2014-yil
Egasi Malta hukumati
Texnik holati
Material Ohaktosh va poʻlat
Dizayn va konstruksiya
Muhandis Renzo Piano
Bieb il-Belt

Bieb il-Belt (tarjimasi „Shahar darvozasi“) — Maltaning Valletta shahriga kiraverishda joylashgan darvoza. Saytda joylashgan beshinchi darvoza boʻlgan hozirgi darvoza 2011—2014-yillar orasida italiyalik arxitektor Renzo Piano dizayni boʻyicha qurilgan.

Bieb il-Belt darvozasiga olib boradigan koʻprik (1910)

Shahar darvozasi Porta Realeda, Valletta quruqlik frontining markazida joylashgan boʻlib, Avliyo James va Avliyo John kavalerlari oʻrtasida qurilgan[1]. Vallettaning chuqur arigʻidan oʻtgan koʻprik darvozaga olib boradi. Darvoza dastlab kuvr porti, chuqur ariq va Avliyo Madlen lunettesi deb nomlanuvchi lunette bilan himoyalangan[2]. Britaniya hukmronligi davrida lunette buzib tashlangan va ariqning bir qismi toʻldirilgan.

Darvoza Vallettaning asosiy koʻchasi boʻlgan Respublika koʻchasining (maltacha: Triq ir-Repubblika) boshlanishini belgilaydi. U shaharning qarama-qarshi tomonidagi Fort Sent-Elmogacha boradi. Shahar darvozasi yaqinidagi binolar orasida Parlament uyi, Qirollik opera teatri xarobalari va Bieb il-Belt savdo markazi mavjud. Avliyo James kavaleri va Avliyo John kavaleri darvozaning ikkala tomonida, mos ravishda parlament uyi va savdo markazi yaqinida joylashgan.

Bieb il-Belt darvozasi shaharga olib boradigan uchta kirish yoʻlidan biri boʻlib, qolganlari shaharning gʻarbiy va sharqiy chekkalarida joylashgan Marsamxett darvozasi va Del Monte darvozasi hisoblanadi[3]. Marsamxett darvozasi XX asr boshlarida buzib tashlangan, Del Monte darvozasi esa 1885-yilda Viktoria darvozasi bilan almashtirilgan[4].

2014-yil oktyabr oyida Girolamo Kassar maydonida, avtobus bekatiga yaqin joyda Prospettiva nomli sanʼat asari ochilgan. U Vallettaga kiraverishda joylashgan beshta darvoza elementlarini oʻz ichiga oladi va meʼmor Chris Briffa tomonidan ishlab chiqilgan. Sanʼat asari Vallettaning 2018-yilda Yevropa madaniyati poytaxti etib saylangani xotirasiga bagʻishlangan[5].

  1. „Porta Reale Curtain – Valletta“. National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (2013-yil 28-iyun). 2015-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  2. „Advanced Ditch – Valletta“. National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (2013-yil 28-iyun). 2015-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  3. Zuccagni-Orlandini, Attilio. Corografia fisica, storica e statistica dell'Italia e delle sue isole (Italian). presso gli editori, 1842 — 685-bet. 
  4. Serracino, Joseph. „Dawra kulturali mal-Port il-Kbir“ (2017-yil 16-dekabr), s. 23.
  5. „Valletta installation recalls city's gates and celebrates the city of culture“. Times of Malta (2014-yil 6-oktyabr). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan.