Belarussiya — Fransiya munosabatlari
Belarus |
Fransiya |
Belarussiya — Fransiya munosabatlari Belarus Respublikasi va Fransiya oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir. 1992-yil 3-yanvarda Fransiya Respublikasi Belarus Respublikasining mustaqilligini rasman tan oldi. Diplomatik munosabatlar 1992-yil 25-yanvarda oʻrnatilgan.
1992-yil mart oyida Parijda Belarus Respublikasi elchixonasi, 1992-yil may oyida Minskda Fransiya elchixonasi ochildi.
1996-yil 11-13-iyulda Belarus Respublikasi Prezidenti A.G.Lukashenkoning Fransiyaga tashrifi boʻlib oʻtdi - Belarus davlati rahbarining xorijiy mamlakatlarga birinchi rasmiy tashrifi. 1996-yil 11-iyulda tashrif chogʻida Belarus Respublikasi bilan Fransiya Respublikasi oʻrtasida hamkorlik va oʻzaro anglashuv toʻgʻrisida bitim imzolandi.
Hozirgi vaqtda Belarus Respublikasi va Fransiya Respublikasi oʻrtasidagi ikki tomonlama hamkorlik 13 ta shartnomaga asoslanadi: 2 ta davlatlararo, 5 ta hukumatlararo, 6 tasi boshqa xarakterda.
Parlamentlararo hamkorlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Belarus-Fransiya parlamentlararo hamkorligi parlamentlardagi doʻstlik guruhlari doirasida amalga oshirilmoqda. 1993-yil oktyabr oyida Fransiya Milliy Assambleyasida Parlamentning “Fransiya-Belarus” doʻstlik guruhi tuzildi. Hozirda Fransiya Respublikasi Milliy Assambleyasining Fransiya-Belarus doʻstlik guruhiga Jerald Darmanin boshchilik qilmoqda. Belarus Respublikasi Milliy Assambleyasining Fransiya Respublikasi parlamenti bilan hamkorlik boʻyicha ishchi guruhi rahbari Vladimir Senko hisoblanadi.
Egizak shaharlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Belarus va Fransiyaning qardosh shaharlari oʻrtasidagi hamkorlik rivojlanmoqda: Minsk – Lion, Gomel – Klermon-Ferran, Grodno – Limoges, Mogilev – Vilerban, Brest – Brest, Port-syur-Saone, Novopolotsk – Shofai, Jivor.
Madaniy oʻzaro taʼsir
[tahrir | manbasini tahrirlash]Eng muhim madaniy voqea 2002-yil aprel oyida Parijda Per Kardin nomidagi Belorusiya madaniyati markazida Fransiyada oʻtkazilgan Belarus madaniyati kunlari boʻldi.
Fransuz madaniyati vakillari “Vitebskdagi Slavyan bozori” xalqaro san’at festivalida, Minskdagi “Listopad” xalqaro kinofestivalida va boshqa madaniy tadbirlarda muntazam qatnashib keladi. 2012-yil sentyabr oyida „Belaruslik Parij maktabi rassomlari“ koʻrgazmasi ochildi.
Savdo aloqalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Fransiya Belarus Respublikasiga turli xil mahsulotlarning asosiy eksportchisi hisoblanadi. Fransiyaga Belarus eksporti importdan 3-5 baravar kam (yilga qarab). 2011—2019-yillarda tashqi savdo dinamikasi (million dollar)[1]:
2017-yilda Fransiyadan Belarus importining eng katta pozitsiyalari:
- Dori vositalari (34,8 million dollar);
- Vaksinalar, sarumlar (13,4 million dollar);
- Insektitsidlar, gebritsidlar (10,5 million dollar);
- Tibbiy asboblar (9,6 million dollar);
- Yuk mashinalari (8,7 million dollar);
- Parfyumeriya (8,8 million dollar);
- Vino (8,3 million dollar);
- Xushboʻy aralashmalar (8 million dollar).
Fransiyaga Belarus eksportining eng katta oʻrinlari orasida azotli oʻgʻitlar (2017-yilda 14,7 million dollar), mebel (2017-yilda 9,8 million dollar), qora metall simlar (2017-yilda 5,2 million dollar):
Mojarolar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Fransiya, boshqa Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlatlar singari, Aleksandr Lukashenkoning oltinchi prezidentlik muddati uchun tan olmadi. Shuning uchun Fransiyaning yangi tayinlangan elchisi Nikolas de Lakoste (Nicolas de Lacoste) oʻzini Lukashenkoga emas, balki Belarus tashqi ishlar vaziri Vladimir Makeyga tanishtirdi. Natijada elchi Belarus TIVdan 2021-yil 18-oktabrgacha mamlakatni tark etish toʻgʻrisida buyruq oldi. 17-oktyabrda de Lakoste Minskni tark etdi[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Внешняя торговля“. 25-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-fevral 2021-yil.
- ↑ „Посол Франции в Белоруссии покинул страну по требованию Минска“. 18-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-oktabr 2021-yil.