Aparna Sen
Aparna Sen (945-yil 25-oktabrda tugʻilgan) — hind kinorejissyori, ssenariy muallifi va aktrisasi, Bengal kinosidagi faoliyati bilan tanilgan. U aktrisa va kinorejissyor sifatida bir nechta mukofotlarga sazovor boʻlgan, jumladan toʻqqizta Milliy kino mukofoti, beshta Filmfare mukofoti va oʻn uchta Bengal kino jurnalistlari uyushmasi mukofoti. Sanʼat sohasidagi qoʻshgan hissasi uchun Hindiston hukumati uni mamlakatning toʻrtinchi oliy fuqarolik mukofoti boʻlgan Padma Shri bilan taqdirlagan.[1]
Yoshlik davri va taʼlim
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sen Bengal Baydya oilasida tugʻilgan, asli Chittagong tumanidagi (hozir Bangladeshda) Koks-Bazardan. Uning otasi faxriy tanqidchi va kinorejissyor Chidananda Dasgupta edi. Uning onasi Supriya Dasgupta liboslar dizayneri bo‘lgan va 73 yoshida Chidanandaning Amodini rejissyorlik kompaniyasi (1995) uchun „eng yaxshi kostyum dizayni“ nominatsiyasida Milliy kino mukofotiga sazovor bo‘lgan. Sen bengal shoiri Jibanananda Dasning qarindoshi.[2] Sen bolaligini Hazaribog va Kalkuttada o‘tkazgan va dastlab Janubiy nuqtada, keyinroq Hindistonning Kolkata shahridagi Zamonaviy Qizlar o‘rta maktabida o‘qigan. U Prezidentlik kollejida ingliz tili boʻyicha bakalavr darajasini oʻqigan, ammo uni tamomlay olmagan.
Faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aktrisalik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Senning oʻyin-kulgi olamiga kirib borishi u oʻn besh yoshida sodir boʻlgan va uni Brayan Brake oʻzining 1960-yildagi „Muson“ seriyasidagi mashhur surati uchun suratga olgan; surat Life muqovasida paydo boʻlgan.[3]
Sen filmdagi debyutini 16 yoshida, 1961-yilda rejissyor Satyajit Rey (u otasining koʻp yillik doʻsti boʻlgan) „Oʻsmir Kanya“ ("Uch qiz ") filmining Samapti qismida Mrinmoye rolini oʻynaganida qilgan. U suratga olingan toʻrtta filmda, jumladan Aranyer Din Ratri, Jana Aranya va Pikooda suratga tushgan.
Birinchi filmida rol ijro etganidan toʻrt yil oʻtgach, 1965-yilda Sen Monika suratga tushgan „Akash Kusum“ filmida rol ijro etgan. Sen Bengal kino sanoatiga yaqin boʻlib, Basanta Bilap (1973) va Memsaheb (1972) kabi mashhur filmlarda bosh rolni ijro etgan. Sen, shuningdek, Imaan Dharam (1977), Ek Din Achanak (1989) va Ghaath (2000) kabi hind filmlarida ham ishtirok etgan.
2009-yilda Sen Sharmila Tagor va Rahul Bose bilan Annirudh Roy-Chowdharyning Bengal filmi Antahinda namoyon boʻlgan. Film toʻrtta Milliy kino mukofotini qoʻlga kiritdi.[4] 2019 yilda Sen taniqli Bengal filmlarida, jumladan Bohomaan va Basu Poribarda rol oʻynagan.
Direktor
[tahrir | manbasini tahrirlash]2013-yilda uning G‘oynar Baksho („Zargarlik qutisi“) filmi chiqqan, unda ayollarning uch avlodi va ularning marvarid qutisiga munosabati tasvirlangan. Film sharhlovchilar va tanqidchilar tomonidan tanqidiy olqishlarga sazovor boʻlgan.[5] Shundan soʻng, 2015-yilda Arshinagar filmi, „Romeo va Juletta“ning moslashuvida chiqqan.[6]
Eʼtirofi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sen butun dunyo boʻylab kinofestivallarda hakamlar hayʼati aʼzosi boʻlgan. 1989-yilda u 16-Moskva xalqaro kinofestivalida hakamlar hay’ati aʼzosi boʻlgan.[7] 2008-yilda u Osiyo Tinch okeani ekran mukofotlari xalqaro hakamlar hay’ati aʼzoligiga saylandi. 2013-yilda u ikkinchi Ladax xalqaro kinofestivalining hakamlar hay’atiga rahbarlik qilgan.[8]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Aparna Sen — A River Plunging into its Own Depths“ (en-GB). Journal of Indian Cinema (2020-yil 25-oktyabr). 2021-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-iyul.
- ↑ „Aparna Sen Gets Candid At DIFF“ (en). The Daily Star (2018-yil 17-yanvar). 2018-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 16-yanvar.
- ↑ „Monsoon girl“. Te Papa. 2015-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-yanvar.
- ↑ „Bollywood wins big at National Film Awards“. Reuters India (2010-yil 23-yanvar). 2010-yil 26-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 2-fevral.
- ↑ Dutt, Anjan. „GOYNAR BAKSHO DECODED 1“. The Telegraph (2013-yil 20-aprel). 2018-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 3-may.
- ↑ „Aparna Sen's latest film 'Arshinagar' is a Bengali adaptation of 'Romeo and Juliet' featuring Dev“. IBNLive (2015-yil 1-dekabr). 2015-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-dekabr.
- ↑ „16th Moscow International Film Festival (1989)“. MIFF. 2013-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-fevral.
- ↑ „Aparna Sen to head Ladakh international film festival jury“. The Times of India (2013-yil 13-iyun). 2020-yil 12-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 7-may.
