Aleksandr Morozov

Aleksandr Andreevich Morozov — sovet futbolchisi, yarim himoyachi, sovet va rus futbol murabbiyi. RSFSR (1968) va Oʻzbekiston SSRda (1965) xizmat koʻrsatgan murabbiy, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi, tibbiy xizmat katta leytenanti.

Biografiyasi

1924-yil 12-iyulda Qoʻrgʻon shahrida tugʻilgan. Sverdlovskning „Spartak“ va „Dinamo“ futbol boʻlimlari tarbiyalanuvchisi.

Maktabni tugatgach, 1942-yil 16-aprelda Sverdlovsk shahar Lenin RVK tomonidan Ishchilar va Dehqonlar Qizil Armiyasi safiga chaqirildi. Ural harbiy okrugidagi piyodalar maktabini tamomlagan, leytenant unvoniga ega. Frontga 1943-yil 17-iyuldan Shimoliy-Gʻarbiy frontning 34-armiyasining 370-oʻqotar diviziyasining 1230-oʻqotar polkining tibbiy vzvod komandiri, keyin esa 2-Boltiq frontiga yuborilgan. 1943-yil 18-dekabrda Nevel shahri yaqinida nemis mudofaasini yutish paytida chap yelka boʻgʻimidan jarohat oldi va 1944-yil 6-fevralgacha Yaroslavl shahridagi 1780-sonli evakuatsiya kasalxonasida davolandi. Keyinchalik, NKVD qoʻshinlarining muhim sanoat korxonalarini va Nijniy Tagilshahridagi 18-divizion temir yoʻllarini qoʻriqlash 166-oʻqchi polkining 1-batalyoni katta feldsheri boʻlib xizmat qildi. NKVD qoʻshinlarida xizmat qilayotganda, ushbu boʻlimning futbol jamoasiga kiritilgan.

1945-yilda „Dinamo“ Sverdlovsk viloyat kengashi raisi T. N. Sviklich Dinamoning toʻliq jamoasi yaratilayotgan Sverdlovskka taklif qildi. 1946-yil III guruh zona turniri g‘olibi bo‘ldi.

1947-1950-yillarda futboldan tashqari „Dinamo“ tarkibida Premyer-ligada xokkey oʻynagan.

1948-yilda „Avangard“ga (Sverdlovsk) koʻchib oʻtdi, mavsum boshida „A“ guruhida ikkita oʻyin oʻtkazdi, ammo tez orada turnir formati oʻzgartirildi va klub „B“ guruhiga yuborildi. 1950-yildan „Sverdlovsk“ uchun oʻynadi, jismoniy tarbiya jamoalari oʻrtasida RSFSR kubogi (1950) va RSFSR chempionati (1951) gʻolibi boʻldi.

1953-yil 30-iyulda armiyadan nafaqaga chiqdi. „Avangard“da oʻynay boshladi.

Lesgaft jismoniy tarbiya institutini sirtdan tamomlagan.

1954-yilgi mavsumda Sverdlovsk-Avangard jamoasiga bosh murabbiy vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi (tez orada jamoa Mashinostroitel, keyinroq Uralmash, Ural deb oʻzgartirildi). Keyingi mavsum boshida murabbiylikka tasdiqlandi va futbolchilik faoliyatini yakunladi. Besh yil davomida oʻzgarishsiz bosh murabbiy boʻlib ishladi, keyin esa jamoa rahbari lavozimiga oʻtkazildi.

1961-yilda (boshqa maʼlumotlarga koʻra, 1962-yil) Fargʻonaning „Neftyanik“ jamoasiga bosh murabbiy etib tayinlangan. 1965-yilda uning rahbarligida jamoa „B“ toifasidagi turnirida ikkinchi o‘rinni egallab, final turniridan yuqori divizionga yo‘l oldi. Ushbu muvaffaqiyati uchun murabbiy O‘zbekiston SSRda xizmat ko‘rsatgan murabbiy unvoni bilan taqdirlandi.

1966-1969-yillarda Sverdlovsk „Kalinets“ga rahbarlik qilgan. Ikki marta, 1966-1968-yillarda u jamoani „B“ toifali zona turnirida gʻalaba qozondi va 1968-yilda final turnirining kumush medali sovrindori boʻldi. Buning uchun RSFSRda xizmat koʻrsatgan murabbiy unvoniga sazovor boʻldi.

1970-1971 va 1985-yilning ikkinchi yarmida „Uralmash“ga rahbarlik qildi. 15 yildan ortiq „Uralmash“da jamoa rahbari va murabbiy sifatida ishlagan. Shuningdek, 1970-yillarning oʻrtalarida „Uralets-Nijniy Tagil“da boshliq va bosh murabbiy boʻlib ishlagan.

Sverdlovsk viloyati futbol federatsiyasi raisi boʻlgan.

2010-yil 7-yanvarda Yekaterinburgda vafot etdi.

Mukofotlar va unvonlar

• O‘zbekiston SSRda xizmat ko‘rsatgan murabbiy, 1965-yil.
• RSFSRda xizmat koʻrsatgan murabbiy, 1968-yil.
• 1-darajali Vatan urushi ordeni, 1985-yil.
• Qizil yulduz ordeni
• Harbiy xizmatlari uchun medali, 1947-yil 6-noyabr.