Kontent qismiga oʻtish

Aksolotl

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Aksolotl (Axolotl) – ambistomlarning ayrim turlarining neotenik lichinkalari kaudat tartibining ambistomlar oilasidan boʻlgan amfibiyalar.

Aksolotlning oʻziga xos xususiyati shundaki, u metamorfozga uchramasdan, katta boʻlmasdan yoshlik paytidanoq koʻpayish xususiyatiga ega boʻladi. Bu lichinkalarda qalqonsimon bez yaxshi rivojlangan, lekin u odatda metamorfozni qoʻzgʻatuvchi tiroksin gormonini yetarlicha ishlab chiqarmaydi. Biroq, agar aksolotl quruqroq va salqinroq muhitga oʻtkazilsa yoki uyda boqish vaqtida suv sathi tushirilsa u katta ambistomaga aylanadi. Aksolotlning ambistomaga aylanishini tiroksin gormonining inʼyeksiyasi deb ham atash mumkin. Transformatsiya bir necha hafta ichida sodir boʻlishi mumkin. Aksolotlning tashqi jabralari yoʻqoladi, tananing rangi va shakli oʻzgaradi. Ammo aksolotlni mutaxassisning yordamisiz metamorfozga kiritish hayvonning hayoti uchun xavflidir. Maʼlumot oʻrnida aytish kerakki, uyda aksolotlni ambistomaga aylantirishga urinishlar koʻp hollarda hayvonning oʻlimi bilan yakunlanadi.

Koʻpincha „aksolotl“ nomi Meksika ambistomasining lichinkasi (laboratoriyada yoki uyda saqlanadigan aksolotllarning aksariyati ushbu turga tegishli) yoki yoʻlbars ambistomasi bilan bogʻliq holda ishlatiladi, ammo buni har qanday ambistomaning lichinkasi deb atash mumkin.