Kontent qismiga oʻtish

2011-yilgi aʼzo boʻlish toʻgʻrisidagi shartnoma

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Imzolangan sanasi 2011-yil 9-dekabr
Imzolangan joyi Brussel, Belgiya
Muhrlangan 2012-yil 10-yanvar
Kuchga kirishi 2013-yil 1-iyul
Shartlari Xorvatiyani Yevropa Ittifoqining 27 a'zosi ishtirokida qabul qilish
Tomonlar Yevropa Ittifoqi Yevropa Ittifoqi
(27 aʼzolar)
Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya
Tillari Yevropa Ittifoqiga aʼzo barcha davlat tillarida: 24 ta

 

2011-yilgi aʼzo boʻlish toʻgʻrisidagi shartnoma Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlatlar va Xorvatiya oʻrtasida Xorvatiyaning Yevropa Ittifoqiga qoʻshilishi toʻgʻrisidagi kelishuvdir. U 2011-yil 9-dekabrda Bryusselda 27 aʼzo davlatning davlat yoki hukumat rahbarlari hamda Xorvatiya prezidenti Ivo Yosipovich va Bosh vazir Yadranka Kosor tomonidan imzolangan[1].

Shartnoma 2013-yil 1-iyulda kuchga kirdi va Xorvatiya Yevropa Ittifoqining 28-aʼzo davlati boʻldi, ammo 2020-yil yanvarida Buyuk Britaniya undan chiqib ketganidan keyin Xorvatiya 27-aʼzo davlat boʻldi.

Xorvatiya 2003-yil 21-fevralda Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlish uchun ariza topshirdi, 2004-yil 18-iyunda rasmiy nomzod boʻldi va 2005-yil 3-oktabrda aʼzolik boʻyicha muzokaralarni boshladi.

2011-yil 24-iyunda Yevropa Kengashi muzokaralarni oy oxirigacha yakunlashni va yil oxirigacha aʼzo boʻlishshartnomasini imzolashni talab qildi. Keyinchalik muzokaralar 2011-yil 30-iyunda yopildi va 2011-yil 14-sentabrda aʼzo boʻlish toʻgʻrisidagi shartnoma yakunlandi va jamoatchilikka eʼlon qilindi. 2011-yil 12-oktabrda Yevropa Komissiyasi Xorvatiyaning Yevropa Ittifoqiga qoʻshilishi toʻgʻrisida ijobiy fikr bildirdi. Natijada, 2011-yil 1-dekabrda Yevropa Parlamenti Xorvatiyaning Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlish haqidagi arizasiga rozilik berdi. Parlament 564 ijobiy ovoz, 38 salbiy va 32 betaraf ovoz bilan yoqlab ovoz berdi.

Shartnoma 2011-yil 9-dekabrda Bryusselda imzolangan va Xorvatiya va Yevropa Ittifoqining 27 aʼzo davlati tomonidan ratifikatsiya qilingandan soʻng 2013-yil 1-iyulda kuchga kirdi.

Shartnomaning toʻliq rasmiy nomi: Belgiya Qirolligi, Bolgariya Respublikasi, Chexiya Respublikasi, Daniya Qirolligi, Germaniya Federativ Respublikasi, Estoniya Respublikasi, Gretsiya Respublikasi, Ispaniya Qirolligi, Fransiya Respublikasi, Irlandiya, Italiya Respublikasi, Kipr Respublikasi, Latviya Respublikasi, Litva Respublikasi, Lyuksemburg qirolligi, Vengriya Respublikasi, Malta Respublikasi, Niderlandiya Qirolligi, Avstriya Respublikasi, Polsha Respublikasi, Portugaliya  Respublikasi, Ruminiya, Sloveniya Respublikasi, Slovakiya Respublikasi, Finlandiya Respublikasi, Shvetsiya Qirolligi, Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligi (Yevropa Ittifoqiga aʼzo davlatlar) va Xorvatiya Respublikasi  oʻrtasidagi shartnoma. 250 sahifadan iborat shartnoma Xorvatiya vakillarini Yevropa Ittifoqi institutlariga qoʻshish boʻyicha shartnomalarga tuzatishlar kiritishni (jumladan, yangi saylovlar oʻtkazilishidan oldin oʻtish davri qoidalarini) nazarda tutadi va Xorvatiyaning turli moliyaviy hissalarini belgilaydi. Hujjatda Bolgariya va Ruminiyada boʻlgani kabi, islohotlarni davom ettirishni taʼminlash uchun Yevropa Komissiyasi tomonidan Xorvatiya monitoringi mexanizmi mavjud emas. Lissabon shartnomasini ratifikatsiya qilish paytida davlatlarga vaʼda qilingan ikkita protokol, biri Irlandiyaga bir nechta kafolatlar beradi, ikkinchisi esa Chexiya Respublikasiga Asosiy huquqlar Xartiyasidan voz kechish huquqini beradi, aʼzo boʻlish shartnomasi bilan qatorda ratifikatsiya qilinishi rejalashtirilgan edi[2][3], lekin ikkalasi ham oxir-oqibat kechiktirildi.

Aʼzo boʻlish toʻgʻrisidagi shartnomaga qoʻshimcha ravishda Yakuniy akt imzolandi. Yakuniy hujjat qoʻshilish boʻyicha muzokaralar natijalarini, shu jumladan tomonlarning bayonotlarini qayd etadi. Shuningdek, u shartnoma imzolanishidan kuchga kirishigacha boʻlgan davr uchun tartiblarni ham belgilab berdi.

Imzolovchilar roʻyxati

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mamlakat Nomi Oʻrni Imzo
BelgiyaBelgiya Elio Di Rupo Bosh vazir
BolgariyaBolgariya Boyko Borisov Bosh vazir
ChexiyaChexiya Petr Nečas Bosh vazir
DaniyaDaniya Helle Thorning-Schmidt Bosh vazir
GermaniyaGermaniya Angela Merkel Kansler
EstoniyaEstoniya Andrus Ansip Bosh vazir
Republic of IrelandIrlandiya Enda Kenny Taoiseach
GretsiyaGretsiya Lucas Papademos Bosh vazir
IspaniyaIspaniya José Luis Rodriguez Zapatero Bosh vazir
FransiyaFransiya Jean Leonetti Yevropa Ittifoqi bosh vaziri
Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Ivo Josipović

Jadranka Kosor
Prezident

Bosh vazir
Italiya Italiya Mario Monti Bosh vazir
Kipr Kipr Demetris Christofias Prezident
LatviyaLatviya Valdis Dombrovskis Bosh vazir
Litva Litva Dalia Grybauskaitė Prezident
LyuksemburgLyuksemburg Jean-Claude Juncker Bosh vazir
VengriyaVengriya Viktor Orbán Bosh vazir
MaltaMalta Lawrence Gonzi Bosh vazir
NiderlandiyaNiderlandiya Mark Rutte Bosh vazir
Avstriya Avstriya Werner Faymann Kansler
Polsha Polsha Donald Tusk Bosh vazir
Portugaliya Portugaliya Aníbal Cavaco Silva Prezident
Ruminiya Ruminiya Traian Basescu Prezident
Sloveniya Sloveniya Borut Pahor Bosh vazir
Slovakiya Slovakiya Iveta Radičová Bosh vazir
Finlandiya Finlandiya Jyrki Katainen Bosh vazir
ShvetsiyaShvetsiya Fredrik Reinfeldt Bosh vazir
Birlashgan Qirollik Buyuk Britaniya David Cameron Bosh vazir

Shartnoma Yevropa Ittifoqiga aʼzo barcha davlatlar va Xorvatiya tomonidan oʻzlarining konstitutsiyaviy qoidalariga muvofiq ratifikatsiya qilinishini va ratifikatsiya yorliqlarini 2013-yil 30-iyunga qadar Italiya hukumatiga saqlash uchun 2013-yil 1-iyuldan kuchga kirishini talab qildi[4]. Bu jarayon 2013-yil 21-iyunda yakunlandi[5].

Shartnomani qaysi davlatlar ratifikatsiya qilganligi. Shartnomani ratifikatsiya qilish uchun ma'lum bir davlat tomonidan zarur bo'lgan qadamlar sonini ifodalovchi 2 dan 11 gacha ko'k rang ishlatiladi. Sana oyning oxirgi kunini bildiradi.
2013-yil 1-iyul holatiga Yevropa Ittifoqi



2012-yil iyul va sentabr oylarida Sloveniya parlamenti va Sloveniya Tashqi ishlar vazirligi rasmiylari Xorvatiyaning qoʻshilish toʻgʻrisidagi shartnomasini Sloveniyaning “Lyublyanska banka” bankining qarzlarini qanday hal qilish boʻyicha kelishuvga erishilmaguncha, ratifikatsiya qilmasliklarini ma’lum qilishdi[6]. 2013-yil fevral oyida Sloveniyadagi barcha yirik partiyalar vakillari ikki mamlakat ekspertlari va tashqi ishlar vazirlari murosaga kelishganidan soʻng Xorvatiyaning a’zo boʻlishini ma’qullashga kelishib oldilar[7]. Sloveniya va Xorvatiya Bosh vazirlari 11-mart kuni Sloveniya Bosh vaziri Yanez Yansha bilan kelishuvni belgilovchi memorandumni imzoladilar va qoʻshilish toʻgʻrisidagi shartnomani ratifikatsiya qilish memorandum imzolangandan keyin „30 kun ichida“ amalga oshirilishini aytdi[8][9]. 2013-yil 2-aprelda Sloveniya parlamenti Xorvatiyaning aʼzo boʻlishiga rozilik berdi[10].

  1. „Croatia signs treaty to join EU in middle of 2013“. BBC News (9-dekabr 2011-yil).
  2. Pop, Valentina (14 September 2011) EU finalises Croatia membership treaty, EU Observer
  3. 'Warsaw Treaty' to seal Croatia's EU accession (Wayback Machine saytida 25-yanvar 2012-yil sanasida arxivlangan), EurActiv 30 September 2011
  4. „Ratification Process of the Treaty of Accession in National Parliaments of EU Member States“. Sabor. 14-avgust 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-mart 2013-yil.
  5. „Agreement details“. Council of the European Union. 2013-yil 11-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-avgust 2012-yil.
  6. Rettman. „Slovenia puts €172mn price tag on Croatia's EU entry“. EUobserver (21-sentabr 2012-yil). Qaraldi: 21-sentabr 2012-yil.
  7. „Slovenia gives green light for Croatia's EU acession“. Croatian Times (18-fevral 2013-yil). 21-fevral 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyul 2022-yil.
  8. „Croatia reaches deal with Slovenia to unblock EU entry“. Reuters (7-mart 2013-yil). Qaraldi: 17-mart 2013-yil.
  9. „Milanović i Janša potpisali memorandum o Ljubljanskoj banci“. Večernji list (11-mart 2013-yil). Qaraldi: 11-mart 2013-yil.
  10. „Foto: Državni zbor soglasno ratificiral hrvaško pristopno pogodbo z Evropsko unijo“.