Xolmon isirg‘aguli
| Xolmon isirg‘aguli | |
|---|---|
 | |
Ilmiy tasniflash | |
| Olam: | O‘simliklar |
| Tip: | Gulli |
| Sinf: | Bir pallali |
| Oila: | Loladoshlar |
| Urugʻ: | Fritillária |
| Turlari: | Xolmon isirg‘aguli |
| Xalqaro ilmiy nomi | |
| Fritillaria eduardii (Regel, 1884) | |
Xolmon isirg‘aguli ( lotincha: Fritillāria eduárdii) — O‘rta Osiyoda o‘suvchi, loladoshlar oilasiga mansub, Fritillāria kiruvchi bir pallali gulli o‘simliklar turi[1][2] .
Fritillaria imperialis keng tarqalgan turi bilan chambarchas bog‘liq[3][4] .
Qirg'izistonda uni aygul (oyning guli) deb atashadi.
Tavsif
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gulbarg o‘lchami 120 sm Barglari halqasimon 12-24 sm, Barglari yaltiroq, yashil, pastki barglari keng cho‘ziq, ba’zan poyada halqa hosil qilib joylashadi. Ushbu o‘simlik poyasida 35-50 tagacha barg bo‘ladi. Gullari qo‘ng‘iroqsimon, pastga qarab osilib turadi, qizg‘ish, qirmizi-qo‘ng‘ir rangli, 5—20 tadan bo‘lib, soyabonsimon to‘pgul hosil qiladi. Mevasi yuqoriga qarab tik turuvchi, qisqa bandli, eni 6 sm, ensiz qanotchali qutichaga o‘xshaydi. Aprelda gullab, mevasi may oyida yetiladi. Erta bahordan yozning o‘rtalarigacha, urug‘lar yoki ildizlar bilan ko‘payadi. Gullari ekishdan 5-6 yil o‘tgach paydo bo‘ladi. Markaziy Osiyoda o‘sadi[5] .
Turlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Fritillaria eduardii var. inodora (Regel) Wietsma - Tojikiston, O'zbekiston
- Fritillaria eduardii var. eduardii - Tojikiston, O'zbekiston, Qirg'iziston
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Регель Е. А. Тр. Санкт-Петербургского имп. ботан. сада. — 1884. — Т. 8. — С. 653.
- ↑ „The International Plant Names Index“. 2016-yil 3-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-iyun.
- ↑ RHS A-Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley, 2008 — 1136-bet. ISBN 1405332964.
- ↑ „Linnaeus, Carl. 1753. Species Plantarum 1: 303“. 2016-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-iyun.
- ↑ „Petilium eduardii (Regel) Vved“. 2022-yil 8-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-yanvar.