Xarid qobiliyati
Xarid qobiliyati – mamlakat pul birligining muayyan miqdordagi tovar va xizmatlarga ayirboshlanish qobiliyati, pul birligiga sotib olinishi mumkin boʻlgan tovarlar va xizmatlar miqdori. Agar biror kishining pul daromadi bir xil boʻlib qolsa, lekin narx darajasi oshsa, bu daromadning sotib olish qobiliyati pasayadi. Inflatsiya har doim ham pul daromadining sotib olish qobiliyatining pasayishini anglatmaydi, chunki ikkinchisi narx darajasidan tezroq koʻtarilishi mumkin. Yuqori real daromad yuqori xarid qobiliyatini anglatadi, chunki real daromad Inflatsiyaga moslashtirilgan daromadni anglatadi.
Bundan tashqari, firma, xonadon va davlatning oʻz qoʻlida boʻlgan pul mablagʻlariga moye holda mamlakatda shakllangan tovarlar narxi va xizmatlar tariflari darajasida sotib olishga qodir boʻlgan tovarlar va xizmatlar miqdori. Aholining Xarid qobiliyati daromadlar darajasiga va bu daromadda xarid uchun ajratilishi mumkin boʻlgan qism miqdoriga bogʻliq. Tovarlar narxi va xizmatlar tariflari qiymatlari ham muhim rol oʻynaydi (yana qarang Aholi xarajatlari).
Adam Smith sotib olish kuchi birligi sifatida bir soatlik mehnatdan foydalangan, shuning uchun qiymat maʼlum miqdorni ishlab chiqarish uchun zarur boʻlgan ish soatlarida oʻlchanadi (yoki uni sotib olish uchun etarli miqdorda boshqa tovarlar ishlab chiqarish uchun)[1].
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |