William Kahan
| William Kahan | |
|---|---|
.jpg) William Kahan 2008 | |
| Tavalludi |
William Morton Kahan 5-iyun 1933-yil |
| Fuqaroligi | Canada |
| Taʼlimi | Toronto universiteti |
| Kasbi | Kanadalik matematik va kompyuter olimi |
| Mukofotlari | Turing mukofoti |
William Morton Kahan yoki William Kahan (1933-yil 5-iyunda tugʻilgan, Toronto, Ontario, Kanada), kanadalik matematik va kompyuter olimi va 1989-yilgi A. M. Turing mukofoti, informatika sohasidagi eng yuqori mukofot hisoblanib, „Raqamli tahlilga qoʻshgan asosiy hissasi“ uchun taqdirlangan. Kahan hozirda Berkli Kaliforniya universitetida matematika, informatika va elektrotexnika professori hisoblanadi. Uning yangi ilmiy izlanishlaridan biri IEEE 754-2008 standarti ustida ishlamoqda.
Hayoti va ish faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kahan Toronto universitetida matematika boʻyicha bakalavr (1954), magistr (1956) va doktorlik (1958) darajasini oldi. Faoliyatining katta qismi Kaliforniya universitetida, Berklida (1969–2008) oʻtgan. Kahan 1985-yilda Elektr va elektronika muhandislari instituti (IEEE) tomonidan tasdiqlangan suzuvchi nuqta standartini yaratishda muhim rol oʻynadi, bu barcha zamonaviy kompyuterlar tomonidan turli xil mashinalarda hisob-kitoblar bir xil natijalarni berishini taʼminlash uchun foydalaniladi.[1]
Uning yutuqlari orasida „Suzuvchi nuqtali raqamlarning tasviri“ va operatsiyalarini tavsiflovchi IEEE 754 standartini ishlab chiqish kiradi . U shuningdek, bazadan qatʼi nazar, raqamlarning eksponensial yozuvda koʻrsatilishini tavsiflovchi IEEE 854 standartining umumlashtirilishi muallifidir. Shuningdek, 1976-yilda Intel oʻzining i8086/8 va i432 mikroprotsessorlari uchun suzuvchi nuqtali protsessorni loyihalashni boshladi. Doktor Jon Palmer, Intelni tashqi „Intel“ yozuvi boʻlgan turli qutilar ichida turli natijalarni hisoblashiga yoʻl qoʻymaslik uchun arifmetik standart kerakligiga ishontirdi. Bundan oʻn yil oldin Stenfordda Palmer tashrif buyurgan professor William Kahanning tijoriy ahamiyatga ega arifmetikani tahlil qilishini va ularning anomaliyalari ishonchli va portativ raqamli dasturiy taʼminot narxini qanchalik oshirganini baholaganini eshitgan edi. Kahan, shuningdek, Hewlett-Packard kalkulyatorlarining muvaffaqiyatli qatorining raqamli qobiliyatini oshirdi. Hozirda Intelning „suzuvchi nuqtalar“ boʻyicha menejeri boʻlgan Palmer (keyinroq vafot etgan), Kahanga i432 va i8086/8’ning yaqinlashib kelayotgan i8087 protsessorlari uchun arifmetikani loyihalashda yordam berish uchun maslahatchi sifatida yoʻlladi.[2]
U shuningdek, uning sharafiga nomlangan IEEE 754 [3] taqdimotida raqamlarni qoʻshishda xatolarni minimallashtirish algoritmini ishlab chiqdi . Kahan Hisoblash mashinalari assotsiatsiyasiga (ACM; 1994), AQSh Milliy muhandislik akademiyasiga (2005) va Amerika sanʼat va fanlar akademiyasiga (2003) saylangan. Turing mukofotidan tashqari, Kahan ACM G. E. Forsythe Memorial mukofoti (1972) va IEEE Emanuel yaʼni R. Piore mukofoti (2000) bilan taqdirlangan.[4]
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- 1989-yil – „Turing mukofoti“ raqamli tahlilga qoʻshgan asosiy hissasi uchun. Oʻzgaruvchan nuqta hisob-kitoblari boʻyicha birinchi mutaxassislardan biri . Kahan, shuningdek, oʻzini „dunyoni raqamli hisoblar uchun xavfsiz qilish“ vazifasiga bagʻishladi.
- 1994-yil – Hisoblash mashinalari uyushmasining faxriy aʼzosi.
- 1997-yil – Jon fon Neymanning maʼruzasi,
- 2000-yil – Emanuel Pior mukofoti.
Manba
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ William Kahan (Math., University of Toronto, 1958)[1]
- ↑ "Suzib yuruvchi chol bilan intervyu" Charlz Severans bilan 1998-yil 20-fevral(https://people.eecs.berkeley.edu/~wkahan/ieee754status/754story.html]
- ↑ William Kahan bilan suhbat [2]
- ↑ William Kahan Ph. D. (Math., University of Toronto, 1958)[3]