Van Tsi

Van Tsi
Asl ismi	王绩
Tavalludi	585 Tan imperiyasining Lunmen uyezdi
Vafoti	644 Tan imperiyasining Lunmen uyezdi
Kasbi	shoir
Fuqaroligi	Tan imperiyasi, Suy imperiyasi

Van Tsi (xitoycha 王绩, pinyin Wang Jī; 585-644) — Tan sulolasi davridagi xitoylik shoiri. Uning asarlari „Uch yuz tang sheʼrlari“ bayoziga kiritilgan.

Tarjimai hol

585-yilda Tszyanchjou viloyatning Lungmen uyezda (hozirgi Shansi provinsiyasi, Xeszin uyezdi) yozuvchilar oilasida tug‘ilgan, shoirlar Van Tun va Van Bo shulardan chiqqan. U Suy imperiyasi mavjudligining oxirida davlat xizmatiga kirgan, dastlab imperator arxivida korrektor, soʻngra Olti boʻlimning idorasi boshligʻi lavozimiga koʻtarilgan. 618-yilda Tan imperiyasi tashkil topgandan soʻng musiqa boʻlimi boshligʻi oʻrinbosari lavozimiga oʻtkazildi. Koʻp oʻtmay u isteʼfoga chiqdi va ulugʻ shoirning shon-sharafi bilan oʻz ona yurtiga qaytib keldi. U bohem yovvoyi hayotini boshqargan, adabiy faoliyatdan sharob va ayollarni afzal koʻrgan. U imperator Gaotsun (Li Yuan)ning uni oʻz mulozimlariga qoʻshishga urinishini qaytarishga muvaffaq boʻldi. U 644-yilda uyda vafot etdi.

Ijodiyot

Asarlarning aksariyati tog‘ va suv, bog‘ va dala uslubidagi manzara lirikasi. Asarlarning sevimli mavzulari tabiat qoʻynidagi yolgʻiz hayot va quvnoq doʻstona bayramlar tasviridir. Uning sevimli shakli besh soʻzli sakkiz baytli luyshi boʻlib, unda u klassik xitoy sheʼriyatining barcha talablariga rioya qiladi: muvozanat, toʻyinmaganlik, shaffoflik va ajralish. Van Tsi ijodi tang shoirlarining kelajak avlodlariga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Asarlar toʻplamlari saqlanib qolgan: „Sharqiy sohildan faylasufning tanlangan asarlari“. Eng mashhur sheʼrlari „Men traktirdan oʻtyapman“ va „Men uzoqlarga qarayman“. Uning asarlari „Uch yuz tang sheʼrlari“ bayosiga kiritilgan.