Uzcard
UZCARD – Oʻzbekiston banklararo toʻlov tizimi. Mamlakat banklari assotsiatsiyasi, Markaziy bank, Yagona Respublika protsessing markazi (YYM), Oʻzbekiston Respublikasining 31 ta banki va bir qator toʻlov agregatorlarini birlashtiradi.
2019-yilda Oʻzbekistonda 17 milliondan ortiq Uzcard kartalariga, 285 mingdan ortiq terminallarga xizmat koʻrsatdi. 1500 dan ortiq bankomat va 3000 infokiosk oʻrnatildi.
2018-yilda Uzcard tizimi mavjud POS-terminallar va bankomatlar orqali xalqaro kartalardan foydalangan holda operatsiyalarni amalga oshirish uchun yangilandi. Bu xalqaro toʻlov tizimlari bilan hamkorlik qilish imkonini berdi.
Tizimning xavfsizligi toʻliq maxfiylikka rioya qilish bilan taʼminlanadi va shartnoma, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari bilan kafolatlanadi. Mikroprotsessorli va dual plastik kartalar EMV standarti talablariga javob beradi. UZCARD – Birlashgan Respublika protsessing markazi MChJ (UZCARD savdo belgisi). Kompaniya ekvayder faoliyatini, elektron toʻlovlarni qayta ishlashni taʼminlaydi, shuningdek, banklar, toʻlov tashkilotlari va bozorning boshqa ishtirokchilarini birlashtiruvchi provayder sifatida ishlaydi. Tijorat banklarining yagona dasturiy platformaga asoslangan yagona toʻlov maydoniga birlashtirilishi ishtirokchi banklarga mijozlarga plastik kartochkalardan foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida bozorga yangi standartlashtirilgan mahsulotlarni olib chiqish jarayonini tezlashtirish imkonini berdi. Shuningdek, moliyaviy, texnik va boshqa resurslarni tejagan holda kartochka loyihalarini amalga oshirish va ishlab chiqishda banklarning oʻzlariga markazlashtirilgan yordam koʻrsatishga xizmat qildi.
Ayni paytda UZCARD mamlakatning 32 ta tijorat banklarini, 47 ta toʻlov agregatorlarini birlashtirgan. UZCARD kartalaridan foydalanuvchilar tovar va xizmatlar uchun POS va E-POS terminallar orqali toʻlovlarni amalga oshirishlari, bankomatlar va infokiosklarda xizmat koʻrsatishlari, shuningdek, butun respublika boʻylab mobil ilovalar va internet-banking tizimlari orqali operatsiyalarni amalga oshirishlari mumkin.
Normativ hujjatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 24-sentabrdagi „Plastik kartalar asosidagi naqd pulsiz hisob-kitoblarni amalga oshirishning mahalliy tizimini yanada rivojlantirish va kengaytirishda burilish nuqtasi boʻldi. plastik kartochkalar asosida hisob-kitoblar tizimi“ hamda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2006-yil 3-avgustdagi „Plastik kartochkalar asosida naqd pulsiz hisob-kitoblar tizimini yanada rivojlantirishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida“gi PQ-433-son Farmoni. Hujjatlarda plastik kartochkalar asosida naqd pulsiz hisob-kitoblar tizimini rivojlantirish, bankdan tashqari naqd pul aylanmasini kamaytirish, mamlakatimizda bank mikroprotsessorli plastik kartochkalari va toʻlov terminallarini ishlab chiqarishni ragʻbatlantirish boʻyicha vazifalar ijrosi koʻzda tutilgan.
Asosiy vazifalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]„Yagona Respublika protsessing markazi“ MChJning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
Oʻzbekiston moliya bozorida ilgʻor axborot texnologiyalari va elektron toʻlov vositalarini har tomonlama va maqsadli targʻib qilishni tashkil etish. Bank axborot texnologiyalari va elektron toʻlov vositalari sohasida uzoq muddatli strategik dasturlarni ishlab chiqish. Plastik kartochkalar boʻyicha naqd pulsiz hisob-kitoblarni amalga oshirish boʻyicha toʻlov tizimlari boʻyicha normativ-texnik, normativ-maʼlumotnoma hujjatlarini ishlab chiqish. Moliyaviy assotsiatsiyalar, ixtisoslashtirilgan bank uskunalarini ishlab chiqaruvchilar va tizim integratorlari bilan hamkorlikni rivojlantirish va sheriklik aloqalarini oʻrnatish.
Rivojlanish bosqichlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]2004-yilda Yagona umumrespublika protsessing markazi (YaUPM) tashkil etildi.
2006-yilda „Duet“ kartalarining chiqarildi.
2011-yilda onlayn xaritalar ishga tushirildi.
2012-yilda „SMS-axborotlash“ xizmati ishga tushirildi.
2013-yilda karta egalari uchun MyUzcard.uz shaxsiy kabineti ishlab chiqildi va joriy etildi.
2016-yilda „Uzcard POS“ POS-terminallari uchun dasturiy taʼminot ishlab chiqildi va joriy etildi. „Uzcard Infokiosk“ infokiosklari uchun dasturiy taʼminot ishlab chiqildi va joriy etildi. Birinchi marta Oʻzbekiston milliy bankida UnionPay International kartalari bilan operatsiyalarni amalga oshirish imkoniyati joriy etildi.
2017-yilda Oʻzbekiston milliy bankining POS-terminallari orqali MasterCard kartalari orqali toʻlovlarni amalga oshirish imkoniyati joriy etildi.
2018-yilda „Duet“ karta xizmati toʻxtatildi. „Uzcard – Union Pay International“ qoʻshma kartalarini chiqarish boshlandi. Bankomatlar va Uzcard terminallari tarmogʻida UnionPay International kartalarining ekvayringi yoʻlga qoʻyildi. Uzcard terminallar tarmogʻida MasterCard kartalarini ekvayring yoʻlga qoʻyildi[1].
2019-yilda Visa kartalari ekvayringi yoʻlga qoʻyildi. Uzcard oʻzining terminal tarmogʻida Visa, Mastercard, UnionPay, MIR kartalarini toʻliq qoʻllab-quvvatlashini eʼlon qildi. „Uzcard – MIR“ qoʻshma kartalarini chiqarish boshlandi.
2020-yilda MIR kartalaridan Uzcard kartalariga transchegaraviy oʻtkazmalar yoʻlga qoʻyildi. Uzcard bankomatlari orqali chet el valyutasini sotib olish va sotish joriy etildi. „Uzcard – MasterCard“ qoʻshma nishonli kartalarini chiqarish boshlandi.
2021-yilda Uzcard va Rossiyaning „Solidarnost“ banki hamkorlikda, bankning „Solidarnost Onlayn“ ilovasi orqali Uzcard kartalariga komissiyalarsiz oʻtkazmalarni yoʻlga qoʻydi[2].
2022-yilda „Uzcard—MIR“ transchegaraviy kartalariga xizmat koʻrsatish toʻxtatildi. NFC qoʻllab-quvvatlanadigan yangi kontaktsiz UZCARD kartalarini chiqarish yoʻlga qoʻyildi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Эквайринг карт Visa в терминальной сети Uzcard“ (ru). Uzcard - Банклараро тўлов тизими. 2019-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 18-aprel.
- ↑ https://depozit.uz/news/uzcard-mijozlari-uchun-ajoyib-yangilik