Tuğrul Türkeş

Yildirim Tuğrul Türkeş (1954-yil 1-dekabr, Istanbul) – turk iqtisodchisi va siyosatchisi. 2015-2017 yillar oraligʻida Bosh vazir oʻrinbosari lavozimida ishlagan Turkesh, 2015-yil 28-avgust kuni Ahmet Davutoʻgʻlu tomonidan tashkil etilgan Muvaqqat Saylov Hukumatiga qoʻshildi. Soʻngra Adolat va Taraqqiyot partiyasiga aʼzo boʻldi va 2015-yilning noyabr oyida Turkiyada boʻlib oʻtgan umumiy saylovlarda AK Partiya deputati sifatida parlamentga kirdi va yangi hukumatda bosh vazir oʻrinbosari sifatida oʻz vazifasini davom ettirdi.

U 2007 yil Turkiyadagi umumiy saylovlardan beri Anqara 1-okrug deputati sifatida parlamentda faoliyat yuritadi va MHP asoschisi Alparslan Turkeshning oʻgʻlidir. 1998-2002-yillarda Yorqin Turkiya partiyasi (ATP) raisi lavozimida ishlagan.

Yildirim Tugʻrul Turkesh 1954 yil 1 dekabrda Istanbulda Alparslan Turkesh va Muzaffer Shukriye Turkeshning oʻgʻli boʻlib tugʻilgan.[2] Ted Ankara kollejini tamomlagach, 2 yil Anqara universiteti muhandislik fakultetida arxitektura boʻyicha tahsil oldi. Keyinchalik Hacettepe universiteti Iqtisodiyot va maʼmuriy fanlar fakulteti iqtisod boʻlimini tamomlagan. U Savdo vazirligida matbuot boʻyicha maslahatchi lavozimini egallagan va „Oʻrtadoʻgʻu“ gazetasi direktorlar kengashi raisi boʻlib ishlagan. Aksham, Son Havadis va Yeni Harman gazetalari uchun maqola yozgan.

Savdo yarmarkasi tashkil etish sohasida Turkuaz yarmarka tashkilotiga asos solgan Turkesh, Petkim AŞ va Turkiya Respublikasi Taraqqiyot bankida boshqaruv aʼzosi boʻlib ishlagan. U koʻplab boshqa kompaniyalarda boshqaruvchi va yordamchi rahbar lavozimlarida ishlagan.

1997 yilda otasi MHP raisi Alparslan Turkesh vafotidan soʻng MHP Bosh Prezidentligiga nomzod boʻldi. Kongressda ovoz berishning birinchi bosqichida birinchi boʻlib kelgan boʻlsa-da, saylanish uchun kerakli ovozlarni toʻplay olmadi. Ikkinchi tur boshlanishidan avval koʻplab nomzodlar Turkeshning raqibi Devlet Bahchelini qoʻllab-quvvatlash uchun oʻz nomzodini qaytarib oldi. Bahcheli ikkinchi turda lider etib saylangach, Turkesh partiyani tark etdi.

Turkesh MHPdan chiqib ketgach, Aydinlik Turkiya partiyasining (ATP) asoschilaridan biriga aylandi va keyinchalik uning yetakchisiga aylandi. 2002 yilgi Turkiya umumiy saylovlaridan oldin Turkesh Haqiqiy Yoʻl partiyasi (DYP) bilan saylov ittifoqi tuzdi va Kayseridan deputatlikka nomzod boʻldi. Biroq DYP saylovda 10 foizlik saylov chegarasidan oʻta olmagani uchun barcha deputatlarini yoʻqotdi. Saylovdan keyin Turkesh ATP raisi lavozimidan isteʼfoga chiqdi. MHP sahifasiga qaytish

2007 yilgi Turkiyadagi umumiy saylovlar oldidan Turkesh sobiq raqibi Bahcheli bilan yarashdi va MHP Anqara 1-okrug deputatligiga nomzod boʻldi. U oʻz partiyasining saylovlardagi gʻalabasi bilan parlamentga kirdi va 2011 va 2015 yil iyun oylarida Turkiyada boʻlib oʻtgan umumiy saylovlarda yana parlamentga kirdi. U deputatlik davrida Turkiya-Turk Shimoliy Kipr parlamenti doʻstlik guruhi aʼzosi edi. U MHP Ijroiya qoʻmitasi aʼzosi ham edi.

Bosh vazir oʻrinbosari

Turkiyada 2015-yil iyun oyida boʻlib oʻtgan umumiy saylovlardan soʻng hech bir partiya yakka oʻzi hokimiyatda boʻlish uchun kerakli oʻrinlar soniga erisha olmadi va koalitsiya muzokaralaridan hech qanday natijaga erishilmadi. Saylov hukumatini tashkil etishdan mas’ul boʻlgan Ahmet Davutoʻgʻli MHPning 3 deputatiga saylov hukumatidagi Vazirlar Kengashi aʼzoligi taklifini berdi. MHP raisi Devlet Bahcheli oʻz partiyasidan aʼzolarni saylov hukumatiga berishga qattiq qarshi boʻlsa-da, Turkesh bu taklifni qabul qildi.

MHP saylov hukumatida ishtirok etmasligini eʼlon qildi. Ahmet Davutoʻgʻli bu bayonotga eʼtibor bermay, Ahmet Kenan Tanrıkulu, Meral Akshener va Turkeshga vazirlik taklifini yubordi. Turkesh partiya siyosatiga qaramasdan Davutogʻluning taklifini qabul qilgan yagona shaxs edi. Taklifni qabul qilgach, MHP intizom qoʻmitasiga yuborildi. Turkesh, konstitutsiyaviy mandatni qabul qilish uning ishdan boʻshatilishini talab qilmasligini aytib, oʻzini himoya qildi, ammo 2015 yil 5 sentyabrda MHPdan chiqarib yuborildi. Uni haydab chiqargach, koʻplab milliy va mahalliy sharhlovchilar uning otasi asos solgan partiyadan haydalganini taʼkidladilar. Turkeshning chiqarib yuborilishi bilan MHPdagi oʻrinlar soni HDPni ortda qoldirib, 80dan 79ga tushib, parlamentdagi eng kichik guruhga ega partiyaga aylandi.

Turkesh MHPdan chiqarib yuborilgach, Adolat va Taraqqiyot partiyasiga qoʻshildi va 2015-yil noyabrida Turkiyada boʻlib oʻtgan umumiy saylovlarda AK Partiya Anqara deputati sifatida parlamentga qayta kirdi.] Davutogʻlu tomonidan tuzilgan 64-Turkiya hukumatida Bosh vazir oʻrinbosari sifatida qatnashgan. Davutogʻlu isteʼfoga chiqqanidan soʻng 2016 yil 25 mayda Binali Yildirim tomonidan tuzilgan 65-Turkiya hukumatida yana Bosh vazir oʻrinbosari sifatida ishtirok etdi. 2018 yil Turkiyada oʻtkazilgan umumiy saylovlarda AK Partiyadan Anqara deputati etib saylangan.