Travtofobiya

Ruhiy kasalliklarning DSM-IV bildirishiga koʻra, qon-inʼektsiya-shikastlanish fobiyasining bir turidir. Bu jarohat olishdan patologik qoʻrquvdir^[1].

Shikastlanish fobiyasining yana bir nomi travmatofobiya, yunoncha τραῦμα (travma), „yara, jarohat“^[2] va φόβος (phobos), „qoʻrquv“^[3]. Bu BII (qon jarohati-inʼektsiya) fobiyasi bilan bogʻliq. Jabrlanganlar irratsional yoki haddan tashqari tashvish va hayotni saqlab qolish uchun tibbiy muolajalardan qochish darajasiga koʻra muayyan qoʻrqinchli narsalar va vaziyatlardan qochish istagini namoyon qiladilar^[4]. Bir tadqiqotga koʻra, u ayollarda koʻproq uchraydi^[5].

Ushbu fobiyani boshqalaridan ajratib turadigan narsa shundaki, odam qonga, jarohatga yoki inʼektsiyaga duchor boʻlganda, ular nafas qisilishi kabi ekstremal qoʻrquv tuygʻularini boshdan kechira boshlaydi; haddan tashqari koʻp terlash; ogʻiz qurishi; titrash; yurak urishini tezlashishi; dudugʻlanish yoki oʻylay olmaslik; aqldan ozish yoki nazoratni yoʻqotish qoʻrquvi; reallikni tushuna olmaslik. Barchasini jamlanmasidan vahima hissi yana ortishini tushunsa boʻladi^[6]. Taʼkidlash joizki, stomatologik fobiya travmatofobiyadan farq qiladi^[7].

Davolash

Ushbu fobiya bilan oʻgʻriydigan bemorlarni koʻp hollarda jarohatlanish holatiga simulyatsiya qilishadi va bu muolaja, bemorda qon va shikastlanishdan qoʻrquvi yoqolguncha davom ettiriladi.

Gipnoterapiya ham variant hisoblanadi.

Yana qarang

Fobiyalar roʻyxati

Manbalar

↑ "Oxford Textbook of Psychopathology" by Theodore Millon, Paul H. Blaney, Roger D. Davis (1999) ISBN 0-19-510307-6, p. 82
↑ τραῦμα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
↑ φόβος, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
↑ Page, Andrew C; Benjamin J Tan „Disgust and Blood-Injury-Injection Phobia“. PsychNet. American Psychological Association, n.d. 16 February 2011. Qaraldi: 2013-yil 19-oktyabr.^{[sayt ishlamaydi]}
↑ Bienvenu, Joseph O (1998). „The Epidemiology of Blood-injection-injury Phobia“. Psychological Medicine. 28-jild, № 5. Cambridge Journal 28.05 (1998): 2. Cambridge Journals Web. 16 February 2011. 1129–36-bet. doi:10.1017/s0033291798007144. PMID 9794020. S2CID 21379517. Qaraldi: 2013-10-19.
↑ „Traumatophobia Treatments“. Phobia Fear Release. Alive and Well Online, 17 February 2011. 2013-yil 18-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 19-oktyabr.
↑ Kılıç, Cengiz; Ak, Sertaç; Ak, Hacer Birgül (2014). „Anxiety sensitivity: Another reason to separate dental fears from blood–injury fears?“. Journal of Anxiety Disorders. 28-jild, № 2. 280–282-bet. doi:10.1016/j.janxdis.2014.01.001. ISSN 0887-6185. PMID 24534565. S2CID 14993584.

[oxford-1] "Oxford Textbook of Psychopathology" by Theodore Millon, Paul H. Blaney, Roger D. Davis (1999) ISBN 0-19-510307-6, p. 82

[2] τραῦμα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus

[3] φόβος, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus

[4] Page, Andrew C; Benjamin J Tan „Disgust and Blood-Injury-Injection Phobia“. PsychNet. American Psychological Association, n.d. 16 February 2011. Qaraldi: 2013-yil 19-oktyabr.^{[sayt ishlamaydi]}

[5] Bienvenu, Joseph O (1998). „The Epidemiology of Blood-injection-injury Phobia“. Psychological Medicine. 28-jild, № 5. Cambridge Journal 28.05 (1998): 2. Cambridge Journals Web. 16 February 2011. 1129–36-bet. doi:10.1017/s0033291798007144. PMID 9794020. S2CID 21379517. Qaraldi: 2013-10-19.

[6] „Traumatophobia Treatments“. Phobia Fear Release. Alive and Well Online, 17 February 2011. 2013-yil 18-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 19-oktyabr.

[7] Kılıç, Cengiz; Ak, Sertaç; Ak, Hacer Birgül (2014). „Anxiety sensitivity: Another reason to separate dental fears from blood–injury fears?“. Journal of Anxiety Disorders. 28-jild, № 2. 280–282-bet. doi:10.1016/j.janxdis.2014.01.001. ISSN 0887-6185. PMID 24534565. S2CID 14993584.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]