Toʻshak qandalasi

Toʻshak qandalasi, taxta qandalasi (lotincha: Cimex lectularius) — qandalalar turkumi yoki yarim qattiq qanotlila turkumi parazit qandalalar oilasiga mansub hasharot turi. Yer yuzining hamma joyida tarqalgan. Erkagining uzunligi 4,9—6,4 mm, urgʻochisi 4,8— 8,4 mm. Qizgʻishqoʻngʻir (lichinkasi och sariq). Ogʻiz organlari sanchib soʻruvchi. Qanotlari ikkilamchi marta yoʻqolib ketgan. Odam va issiq qonli hayvonlar ektoparaziti. Qon bilan oziqlanadi. Toʻshak qandalasi chaqib, odamni bezovta kidali; teri qattiq qichiydi. Xonadonlar, tovuqxonalar, vivariylar, baʼzan qushlar va koʻrshapalaklar uyasida, kemiruvchilar inida yashaydi. Kechasi faol. Tez koʻpayadi. Uzoq vaqt (bir necha oygacha) ochlikka chidaydi; oson tarqaladi. Urgʻochi toʻshak qandalasi sutkada 12 tagacha, yilda bir necha yuzta tuxum qoʻyadi. Tuxumlari bir necha kundan 1 oygacha rivojlanadi. Lichinkasi rivojlanish davomida (4—8 hafta) 5 yoshni oʻtadi. Har bir yoshda bir marta tullaydi. Tullashdan oldin lichinka qonga toʻyib oladi. Voyaga yetgan Toʻshak qandalasi 14 oygacha yashaydi.