Kontent qismiga oʻtish

Tatra chamois

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tatra chamois
Ilmiy tasniflashUshbu tasnifni tahrirlash
Olam: Eukariotlar
Tip: Umurtqali
Sinf: Sutemizuvchilar
Urugʻ: Rupicapra
Turlari: rupicapra
Binar nomi

((Blahout, 1971/1972))
Tog‘da yurgan yosh Tatra chamois qo‘yi

Tatra chamois ( Rupicapra rupicapra tatrica; polyakcha: Kozica tatrzańska) rupicapra turkumiga mansub kenja tur. Tatra chamois Slovakiya va Polshadagi Tatra tog'larida yashovchi sutemizuvchi hayvon.

Turlar soni va tarqalishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tatra chamoislari Tatra togʻining barcha qismlarida yashaydi: Gʻarbiy Tatra (Slovakiya va Polsha) va Sharqiy Tatra, ular Yuqori Tatra (Slovakiya va Polsha) va Belianske Tatra (Slovakiya). Tur ikkala mamlakatning milliy bogʻlari tomonidan himoyalangan.

Populatsiyadagi turlar soni yillar davomida goh kamayib goh koʻpayib turgan, eng sezilarli pasayishlar ikkala jahon urushi davrida sodir boʻlgan. XX asrdagi eng koʻp oʻsish 1964-yilda qayd etilgan boʻlib, Slovakiyaning Tatra viloyatida 940 ga yaqin hayvonlar hisoblangan. 1999-2000-yillarda ularning soni 200 tadan kamaydi.

2001-yilda Tatra qoʻyini qutqarish boʻyicha 5 yillik dastur boshlandi, loyihaga turizmni qatʼiy tartibga solish va brakonerlikni yoʻqotish orqali, hayvonlarni, ayniqsa juftlash mavsumida saqlashga qaratilgan[1]. Koʻrilgan chora tadbirlar natijasida opulyatsiya tiklana boshladi va taxminan 10 yil oʻtgach, tur soni tarixdagi eng yuqori koʻrsatkichlarga erishdi.

2006-yil holatiga koʻra, Slovakiya Tatra milliy bogʻida 371 bosh qoʻy saqlanmoqda, shundan 72 tasi yosh qoʻzichoqlar, Polsha Tatra milliy bogʻida 117 bosh qoʻy, ulardan 27 tasi qoʻzilar edi[2]. 2010-yil holatiga koʻra, populyatsiya soni 841 boshga tiklandi[3]. Tarixdagi eng yuqori tur soni 2018-yilda qayd etilgan, oʻshanda Tatra togʻida 1431 tur qayd etilgan.

Tatra chamois populyatsiyasining dinamikasi:
Yil 1997–yil 1998–yil 1999–yil 2000
Soni 352 200 162 160
Yil 2001–yil 2002–yil 2003–yil 2004–yil 2005–yil 2006–yil 2007–yil 2008–yil 2009–yil 2010–yil
Soni 205 333 345 422 486 488 532 701 720 841
Yil 2011–yil 2012–yil 2013–yil 2014–yil 2015–yil 2016–yil 2017–yil 2018 2019 2020
Soni 929 1096 1186 1389 1345 1367 1263 1431 1367 983
Yil 2021–yil 2022 2023–yil
Soni 1095 1222 926

Populyatsiyani roʻyxatga olish natijalari[4] [5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16]:

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Program záchrany kamzíka vrchovského tatranského na roky 2001 - 2005“ (Slovak) (2001). 2016-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 21-iyul.
  2. ↑ „Kamzík tatranský vrchovský“ (Slovak). Tatra National Park Administration (2006-yil sentyabr). 2012-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 19-iyun.
  3. ↑ Libor Bolda. „Kamzíků je letos v Tatrách 841“ (Czech) (2010-yil 4-noyabr).
  4. ↑ „Fauna Tatranského národného parku“ (Slovak). Tatra National Park Administration (2008). 2010-yil 29-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 19-yanvar.
  5. ↑ „Autumn census 2012“ (Slovak). TANAP Administration (2012-yil 31-oktyabr). 2021-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-aprel.
  6. ↑ „Autumn census 2013“ (Slovak). TANAP Administration (2013-yil 30-oktyabr). 2021-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-aprel.
  7. ↑ „Autumn census 2014“ (Slovak). TANAP Administration (2014-yil 28-oktyabr). 2021-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-aprel.
  8. ↑ „Autumn census 2015“ (Slovak). TANAP Administration (2015-yil 5-noyabr). 2021-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-aprel.
  9. ↑ „Autumn census 2016“ (Slovak). TANAP Administration (2016-yil 8-noyabr). 2017-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-noyabr.
  10. ↑ „Autumn census 2017“ (Slovak). TANAP Administration (2017-yil 14-noyabr). 2021-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-aprel.
  11. ↑ „Autumn census 2018“ (Slovak). sme.sk (2018-yil 2-noyabr).
  12. ↑ „Autumn census 2019“ (Slovak). TASR (2019-yil 16-noyabr).
  13. ↑ „Autumn census 2020“ (Slovak). TANAP Administration (2020-yil 5-noyabr). 2021-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-aprel.
  14. ↑ „Autumn census 2021“ (Slovak). TANAP Administration (2021-yil 5-noyabr). 2022-yil 14-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 19-aprel.
  15. ↑ „Autumn census 2022“ (Slovak). TANAP Administration (2022-yil 7-noyabr).
  16. ↑ „Autumn census 2023“ (Slovak). TANAP Administration (2023-yil 7-noyabr).
Vikiomborda Rupicapra rupicapra tatrica (Tatra chamois)
haqida turkum mavjud 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tatra_chamois&oldid=4359558" dan olindi