Stepan Mamchich
| Stepan Mamchich | |
 | |
| Tavalludi | 14-avgust 1924-yil Novopokrovka |
| Vafoti | 3-aprel 1974-yil (49 yoshda) Simferopol |
| Oqim | Realizm |
Stepan Mamchich (1924-yil 14-avgust, Novopokrovka, Qrim, RSFSR — 1974-yil 3-aprel, Simferopol, Qrim) — dengiz manzaralarini tasvirlovchi rassom. Kimmeriya sanʼat maktabi vakillaridan biri.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Stepan Mamchich Novopokrovkada tugʻilgan. Ushbu qishloq shimoliy-sharqiy Qrimda joylashgan. 1920-yillarning ikkinchi yarmida uning oilasi Feodosiyaga koʻchib oʻtdi va u yerda Stepan Ayvazovskiy galereyasi qoshidagi studiyada rassomlik darslariga qatnasha boshladi. 1945-yildan Stepan Mamchich „Qrim rassomi“ artelida ishlagan va u yerda buyurtma asosida I.Ayvazovskiyning badiiy asarlarini nusxalagan.
1949-yilda Samokish sanʼat kollejining 4-kursiga oʻqishga kirdi. Stepan 1951-yilda ushbu kollejni tamomlagan va Shimoliy Kavkazdagi Gisel qishlogʻiga dars berish uchun ketgan. 1952-yilda Feodosiyaga qaytib, N.Barsamov sanʼat maktabida dars bera boshladi[1].
1954-yilda Stepan Simferopolga koʻchib oʻtdi va u yerda „Qrim rassomi“ arteli, keyinroq Rassomlar uyushmasi badiiy fondi bilan hamkorlikni davom ettirdi. 1962-yilda T.Yablonska tavsiyasi bilan SSSR Rassomlar uyushmasiga qabul qilingan.
Ijodiy ishlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]N.Barsamov Stepan Mamchichning dastlabki badiiy asarlariga sezilarli taʼsir koʻrsatdi („Feodosiya koʻrinishi“, Feodosiya, 1948). Vaqt oʻtishi bilan bu davrning realizm xususiyatlari 1950-yillarning ikkinchi yarmidagi ishqiy realizm tasvirlariga aylanadi („Azov dengizi sohilidagi gʻozlar“, NAMU, 1960).
Impressionistik va postimpressionistik taʼsir 1960-yillardagi badiiy asarlarida yaqqol namoyon boʻladi („Henicheskda“, 1961; „Yaxtalar klubi“, 1961; „Baliqchilar bandargohi“, SAM, 1964; „Janubiy koʻrfaz“, 1964). Tanqidchilar „Swifts and Roofs“ (SAM, 1965) tuvalidan boshlab, Stepanning badiiy asarlarida yangi motivlarning paydo boʻlishini aniqlashga kirishdilar, bu esa uni K.Bogaevskiy kabi kimmeriyalik rassomlari bilan oson bogʻlaydi[2].
Stepanning 1960-yillarning ikkinchi yarmi 1970-yillarning boshlaridagi asarlarida ramziylik motivlari chuqurlashadi, baʼzi tadqiqotchilar keyingi davr rasmlari badiiy nafisligida fovizmning oʻziga xos xususiyatlarini aniqlaydilar („Baliqchilar“, 1967; „Eski shaharcha“)[3].
1960-yillarning oʻrtalariga kelib Stepan Mamchich oʻzining mualliflik uslubini ishlab chiqdi.
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]-
„Henicheskda“ -
„Swifts and Roofs“ (tarjimasi „Sviftlar va tomlar“) (1965) -
„Old Vineyard“ (tarjimasi „Eski uzumzor“) (1966) -
„Breath of History“ (tarjimasi „Tarix nafasi“) (1973)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ {{{title}}} (ru). Феодосия: Управление культуры Феодосийского горисполкома, 2002.
- ↑ Криштоф, Е. {{{title}}} (ru). Симферополь: Таврия, 1978.
- ↑ Корусь, Е (2012). "arxiv nusxasi" (ru). Антиквар (Киев: ООО Антиквар). Archived from the original on 2013-10-29. https://web.archive.org/web/20131029191120/http://www.art-bulvar.com/view_news.php?id=83&type=1. Qaraldi: 2024-05-27.Stepan Mamchich]]