Shah Sulton(Selim II ning qizi)
| Shah Sulton | |
|---|---|
| Shohxonim Sulton | |
| Tavalludi |
1544-yil |
| Vafoti |
1580-yil Konstatinopol, Usmoniylar imperiyasi |
| Turmush oʻrtogʻi | Chaqirjiboshi Hasan og'a, Zal Mahmud posho |
| Bolalari | Fulan Sulton, Sultonzoda Kose Husrev Posho |
| Otasi | Selim II |
| Onasi | Nurbanu Sulton |
Shohxonim Sulton (usmonli turkcha: 1544-1580) Usmonli sultoni Selim II va Nurbanu Sultonning qizi.
Biografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shah Sulton taxminan 1544-yilda Konyada tugʻilgan va boʻlajak Sulton Selim II va Nurbanu Sultonning toʻngʻich farzandi boʻlgan. 1562-yil 1-avgustda Istanbulda uch karra toʻy boʻlib oʻtdi: Selimning otasi Sulaymon I oʻzining nevaralari va qizlarini (Shah sulton, Esmexon va Gevherxon) mos ravishda Chaqirjiboshi (Bosh lochin) Hasan ogʻaga turmushga berdi, ikkinchi vazir Sokollu Mehmed posho va kapudana-posho Piyale posho. Oʻsha paytdan boshlab uch opa-singil ham Istanbulda yashash uchun qoldi, u yerda Sulton Sulaymon vafotidan keyin ularning ota-onalari ham kelishdi. Hasan ogʻa vafotidan keyin Shah Sulton ikkinchi marta turmushga chiqdi[1]. 1572-yilda Zal Mahmud posho uning eriga aylandi. (E.Alderson 1574-yil 13-yanvarda Hasan ogʻa vafot etganini, ikkinchi nikohini esa 1577-yilda)[2]. 1553-yilda Zal Mahmud posho Shahzoda Mustafani qatl etishning asosiy ishtirokchilaridan biri edi. Mahmud posho oʻzining gʻoyat kuchliligi bilan ajralib turadigan Shohnoma qahramoni Zala oʻzining taxallusini oldi, chunki u faqat shahzodaning qarshiligini bostirishga muvaffaq boʻldi. 1566-yilda Zal Mahmud Posho beshinchi vazir boʻlgan, bu Shehname-i Salimxonda aks ettirilgan. 1573-yilda Venetsiya elchilarining soʻzlariga koʻra, u allaqachon uchinchi vazir edi. „Juda hamdard va minnatdor, olijanob xarakterga ega“, deb yozgan Andrea Badoaro u haqida[3]. Garzoniy Zal Mahmud poshoning intrigalarda qatnashmasligini va boshqa posholar orasida betaraf pozitsiyani egallashini qayd etgan. Aytishlaricha, Shah Sulton va uning ikkinchi eri bir-biriga shunchalik yarashganki, ular bir vaqtda kasal boʻlib, bir vaqtning oʻzida birga oʻlim toʻshagida yotgan va bir vaqtning oʻzida vafot etgan[4]. Shah Sulton 1580-yilning sentabrida Istanbulda vafot etdi va Eyoʻpdagi Zal Mahmud posho masjidida ikkinchi eri yoniga dafn qilindi[5].
Bolalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shah Sulton ikkinchi turmushida ikki farzand tugʻdi:
- Fulan Sulton (1576? — 1660-yildan keyin) — Bidlisi Sharafxonning nabirasi Abdalxonga uylangan.
- Sultonzoda Kose Husrev Posho — Odiljevazda vafot etgan, shu yerda dafn etilgan[6].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Sakaoğlu, Necdet. Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık, 2008 — 192, 200—201-bet.
- ↑ Alderson, Anthony Dolphin. The Structure of the Ottoman Dynasty. Oxford: Clarendon Press, 1956.
- ↑ Peirce, Leslie P.. The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford: Oxford University Press, 1993 — 92-bet. ISBN 0195086775, 9780195086775.
- ↑ Fetvaci E. The production of the Şehnāme-i Selim Hān : Muqarnas: an Annual on the Visual Cultures ofthe Islamic World. — 2009. — P. 263—315.
- ↑ Öztuna, Yılmaz. Kanuni Sultan Süleyman. Ötüken Neşriyat A.Ş., 2016.
- ↑ Хаммер-Пургшталь, Йозеф фон ; Hellert,J.-J. Histoire de l'Empire ottoman, depuis son origine jusqu'à nos jours. Paris: Bellizard Barthès, Dufour & Lowell, 1836.