Sankt-Peterburgdagi qozoqlar
| Sankt-Peterburgdagi qozoqlar | |
|---|---|
| Oʻz nomi | Санкт-Петербургтегі қазақтар |
| Hozirgi joylashuv areali va aholi soni | |
|
Jami: 3349 Sankt-Peterburg,  Rossiya | |
| Til | Qozoqcha, ruscha |
| Dini | Islom |
| Tegishli | Turkiy xalq |
| Oʻxshash xalqlar | Qoraqalpoqlar, no'g'aylar |
Sankt-Peterburgdagi qozoqlar - Sankt-Peterburgda vaqtincha yoki doimiy istiqomat qiluvchi qozoqlarning umumiy nomi. Rasmiy ravishda Sankt-Peterburgdagi eng katta 14-diaspora hisoblanadi.
Aholi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qozoqlar diaspora sifatida Sovet davrida shakllana boshlagan va ittifoq parchalangunga qadar asta-sekin oʻsib bordi, shundan soʻng koʻplab qozoqlar shaharni tark etishdi. Bugungi kunda diaspora yana asta-sekin oʻsib bormoqda
- Sankt-Peterburg shahridagi qozoq aholisining dinamikasi
| 1897[1] | 1926[2] | 1939[3] | 1959[4] | 1970[5] | 1979[6] | 1989[7] | 2002[8] | 2010[9][10] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| — | — | 390 | 654 | 1562 | 2002 | 6331 | 2830 | 3349 |
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qozoqlarning borligi hatto Chor Peterburgda ham sezilgan, masalan, bu yerda mashhur etnograf va sayyoh Cho‘qon Valixonov yashagan. Qozoqlar diaspora sifatida Leningradda Sovet davrida shakllangan. Ulardan baʼzilari Leningrad tarixida iz qoldirgan, masalan, shoir Jambul Jaboev Leningrad qamalida mashhur "Leningradliklar, bolalarim! ". 20-asr oʻrtalarida shaharga Qozogʻistondan talabalar soni koʻpayib bordi: masalan, 1964-yilda shaharda „Qozogʻiston talabalari va aspirantlari kengashi“ tuzildi. "Aray" vokal-instrumental ansambli ham shaharda faoliyat yuritib, shahar tadbirlarida qatnashib, Qozog‘istonda gastrol safarlarida qatnashgan[11].
1989-yilda shaharda birinchi marta milliy madaniyat elementlarini tashkil etuvchi va qoʻllab-quvvatlovchi „Ata-Meken“ milliy jamiyati tashkil etildi.[12].
Hozirgi vaqtda
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bugun qozoqlarning aksariyati shaharga ish topish yoki oliy maʼlumot olish uchun keladi. Tashqi koʻrinishi tufayli ular politsiya yoki oʻta oʻng tarafdan koʻproq eʼtibor olishlari mumkin[13]. Shunga qaramay, Sankt-Peterburg aholisi qozoqlarga nisbatan odatda doʻstona va bagʻrikengdir[14].
Nisbatan keng tarqalgan eʼtiqoddan farqli oʻlaroq, qozoqlar Sankt-Peterburgga oʻzbeklar yoki tojiklar kabi mehmon ishchi sifatida bormaydilar, lekin, qoida tariqasida, tadbirkorlar, investorlar yoki bilim xodimlaridir. Sankt-Peterburgda yashovchi qozoq, qoida tariqasida, rus tilini yaxshi biladi. Ularning koʻpchiligi shaharda nufuzli lavozimlarni egallaydi, masalan, Murat Sataev Shimoliy-Gʻarbiy mintaqadagi Sberbank Lizing kompaniyasining rahbari. Azurget Shaukenboeva-Davlat qutb akademiyasi asoschisi va birinchi rektori,Karim Sarsenov-polkovnik, IIV fakulteti boshligʻi va boshqalar[14].
1990-yillardan boshlab qozoq diasporasi orasida Navro‘z milliy bayramini ommaviy ravishda nishonlash odat tusiga kirgan[15].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку и уездам 50 губерний Европейской России. Город Санкт-Петербург“. 2017-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Всесоюзная перепись населения 1926 года. Национальный состав населения по регионам РСФСР“. «Демоскоп». 2014-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по регионам России“. «Демоскоп». 2011-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Всесоюзная перепись населения 1959 года. Национальный состав населения по регионам России“. «Демоскоп». 2014-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Всесоюзная перепись населения 1970 года. Национальный состав населения по регионам России“. «Демоскоп». 2012-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Всесоюзная перепись населения 1979 года. Национальный состав населения по регионам России“. «Демоскоп». 2014-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по регионам России“. «Демоскоп». 2014-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Всероссийская перепись населения 2002 года. Национальный состав населения по регионам России“. «Демоскоп». 2012-yil 10-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Национальный состав населения Российской Федерации.“. 2021-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года. Hациональный состав населения по субъектам Российской Федерации.“. 2012-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „ИСТОРИЯ КАЗАХСКОГО ОБЩЕСТВА САНКТ-ПЕТЕРБУРГА И ЛЕНОБЛАСТИ «АТА-МЕКЕН»“. 2017-yil 25-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Казахи“. 2017-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „КАЗАХСТАНЦЫ В САНКТ-ПЕТЕРБУРГ“. 2017-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ 14,0 14,1 „Казахи в Петербурге не нуждаются в помощи“. 2017-yil 31-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.
- ↑ „Казахи Санкт-Петербурга отметили Наурыз“. 2017-yil 1-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 31-iyul.