Rautalampi

Rautalampi
Rautalampi
	Hudud
	; Gerb
	62°37′20″N 26°50′0″E / 62.62222°N 26.83333°E
Mamlakat	Finlandiya
Viloyat	Northern Savonia
tuman	Inner Savonia sub-region
Asos solingan	1561
Vaqt mintaqasi	UTC+02:00
	Rautalampi

Rautalampi Finlandiyadagi munisipalitetdir . Shimoliy Savoniya mintaqasida joylashgan. Munitsipalitetda 2,947 nafar aholi istiqomat qiladi ( 28 February 2023 ).Munitsipalitet bir tilda fin tilidir.

Qo‘shni shaharlar - Hankasalmi, Konnevesi, Pieksämäki, Suonenjoki, Tervo va Vesanto hududlaridan iborat. Rautalampidan Kuopiogacha bo‘lgan masofa taxminan 70 kilometrni tashkil qiladi.

Nomi

Munitsipalitetning nomi „temir hovuz“degan ma’noni anglatadi, shuning uchun ham munitsipalitet gerbida temir ramzi tasvirlangan.

Tarixi

Qishloq birinchi marta 1549- yilda, Sysmä cherkovining bir qismi sifatida tilga olingan. Rautalampi Tavastiyaning bir qismi bo‘lgan bo‘lsa ham, ko‘chmanchilarning aksariyati bu hududga 16-asrda kelgan Savoniyaliklar hisoblanadi. Rautalampi haqidagi eng qadimgi hujjatlardagi ma’lumotlarga ko'ra (1552–1554) bu hududda atigi 22 tavastiyalik ko‘chmanchilar qayd etilgan, 57 ta Savoniyalik ko‘chmanchilar bo’lgan^[1]. Rautalampi cherkovi 1561- yilda tashkil etilgan. Bu 27 ta zamonaviy munitsipalitetning qismlarini o‘z ichiga olgan katta cherkov edi, ularning aksariyati Markaziy Finlandiyaning zamonaviy mintaqasida joylashgan^[2]^[3].

Ma’muriy jihatdan Rautalampi uchta bo'limga bo‘lingan (ularning soniga qaramay, „to'rtinchi“deb ataladi).

Keitele, Keitele ko‘li sharafiga nomlangan, zamonaviy Viitasaari, Kivijärvi (shu jumladan. Zamonaviy Perxodagi Kinnula va Salamajärvi qishlog‘i, Kannonkoski va Pixtipudas, shuningdek Sarkisalo (hozirgi Konnevesi ) va Xorontaipale (hozirgi Vesanto ) qishloqlari va Konginkangasning ko‘p qismi^[2].
Konnevesi, Konnevesi ko‘li nomi bilan atalgan, zamonaviy Rautalampi o‘z ichiga olgan, Konnevesi, Hankasalmi, Vesanto, Keitele, Tervo qismi va Pielavesi Tavastian tomoni
Saraavesi, Saraavesi ko‘li nomi bilan atalgan, zamonaviy Laukaa (jumladan, Äänekoski + Suolahti ), Sumiainen, Uurainen, Saarijärvi (jumladan. Pylkönmäki ), Karstula (shu jumladan. Kyyjärvi ), shuningdek Jyväskylä (shu jumladan) ko'p. Toivakka ) va Petäjavesi .

Cherkov tashkil etilganidan ko'p o‘tmay, 1563- yilda bo‘linmalar nomi o‘zgartirilgan Keitele Kymi, Konnevesi Rautalampi va Saraavesi Pernasalo kabi nomlandi. Kymi to‘rtinchisi esa keyinchalik 1617 -yilda Kivijärvi deb o‘zgartirildi. To‘rtinchilarning hududlari 1684- yilda butunlay bekor qilinmaguncha o‘zgarmadi^[4].

Rautalampi cherkovining birinchi cherkov bo‘linishi 1628- yilda Laukaa alohida bo‘lgan vaqtda sodir bo'ldi, oxirgi bo‘linish esa 1919- yilda Konnevesi ajralishi edi (ma’muriy jihatdan biroz keyinroq 1922- yilda)^[2].

Milliy bog‘

Janubiy Konnevesi milliy bog‘i 2014- yilda tashkil etilgan. U tarixdan oldingi tosh rasmlari bilan mashhur^[5].

Mashxur shaxslar

Juxo Heimonen (1861-1930)
Kustaa Jalkanen (1862-1921)
Avgust Raatikainen (1874-1937)
Ville Heimonen (1875-1951)
Mikko Xult (1915-1993)
Urpo Korxonen (1923–2009)
Anne Hanninen (1958 yilda tug'ilgan)
Sisko Xanxijoki (1962 yilda tug'ilgan)
Martti Marttinen, Jon Mortonning katta bobosi^[6].

Yana qarang

Finlandiya milliy yo'li 69

Manbalar

↑ „VII MUUTTO VIERAISIIN MAAKUNTIIN - Savon historia“ (fi). savonhistoria.fi. Qaraldi: 2023-yil 8-yanvar.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 „SuomalainenPaikannimikirja_e-kirja_kuvallinen.pdf“ (fi). kaino.kotus.fi. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
↑ „Kun Keski-Suomi oli Rautalampi - Rautalampi.fi“ (fi). rautalampi.fi. Qaraldi: 2022-yil 8-avgust.
↑ Rautalammin vanhan hallintopitäjän historia, 2010 (fi), Jyväskylä: SKS, 1900 — 104-bet. ISBN 978-952-222-221-3.
↑ „Natural Features and History Of Southern Konnevesi National Park“. Metsähallitus (2015). Qaraldi: 2015-yil 17-avgust.
↑ „John Mortonin syntyperä syynissä Rautalammilla“ (fi). yle.fi. Qaraldi: 2022-yil 8-noyabr.

Havolalar

Media related to Rautalampi at Wikimedia Commons
Rautalampi travel guide from Wikivoyage
Municipality of Rautalampi – Official website (fincha)

[1] „VII MUUTTO VIERAISIIN MAAKUNTIIN - Savon historia“ (fi). savonhistoria.fi. Qaraldi: 2023-yil 8-yanvar.

[Paikannimikirja-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 „SuomalainenPaikannimikirja_e-kirja_kuvallinen.pdf“ (fi). kaino.kotus.fi. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.

[3] „Kun Keski-Suomi oli Rautalampi - Rautalampi.fi“ (fi). rautalampi.fi. Qaraldi: 2022-yil 8-avgust.

[4] Rautalammin vanhan hallintopitäjän historia, 2010 (fi), Jyväskylä: SKS, 1900 — 104-bet. ISBN 978-952-222-221-3.

[5] „Natural Features and History Of Southern Konnevesi National Park“. Metsähallitus (2015). Qaraldi: 2015-yil 17-avgust.

[6] „John Mortonin syntyperä syynissä Rautalammilla“ (fi). yle.fi. Qaraldi: 2022-yil 8-noyabr.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]