Qirgʻizistonda terrorizm

2001-yilda Amerika Qo'shma Shtatlari harbiylari Afgʻonistonga bostirib kirib, Tolibonni agʻdarganidan keyin Qirgʻizistonda terrorchilik kuchaygan. Qirgʻiziston va Oʻzbekiston hukumatlari terrorizmga qarshi operatsiyalar uchun aviabazalar bilan taʼminlagan^[1]. Qirgʻiziston janubida terrorizm va islom ekstremizmiga xayrixohlik hissi kuchaymoqda^[2].

Terror tashkilotlar oʻrtasidagi aloqalar

Hizb-ut-Tahrir O‘zbekiston, Tojikiston va Qirg‘izistonda terrorchilik tashkiloti sifatida taqiqlangan. Qirgʻiziston hukumati 2006-yil 19-iyulda qirgʻiz politsiyasiga qarshi jihod eʼlon qilganidan soʻng, HuTni ham taqiqlagan. Oʻzbekistonning birinchi prezidenti Islom Karimov Qirgʻiziston hukumati HuTni Qirgʻizistondagi faoliyatini taqiqlangan tashkilotlar roʻyxatiga kiritishdan oldin ikki marta Qirgʻiziston hukumatiga bu haqida murojaat qilgan edi. Qirgʻiziston va Oʻzbekiston hukumati rasmiylari Hizb-ut-Tahrir, Oʻzbekiston Islomiy Harakati va „Akromiyya“ islomiy ekstremistik guruhi oʻrtasida aloqalar borligini aytishdi^[3]. Qozogʻiston Bosh prokurori Rashid Tusupbekov 2005-yil 16-mart kuni Ostona shahar sudidan HuTni terrorchilik faoliyati tufayli taqiqlashni soʻragan. Matbuot kotibi Jamkenuli „Hizb ut-Tahrirning Tolibon, Al-Qoida bilan aloqasi borligi ehtimoli juda katta va boshqa ekstremistik guruhlar Qozogʻistonning ekstremizmni taqiqlovchi qonuniga koʻra, bizda Hizb ut-Tahrirning Qozogʻiston hududidagi faoliyatini qonundan tashqari deb eʼlon qilish uchun barcha asoslar bor“ deb aytgan^[4].

Hizb ut-Tahrir

Qirgʻiziston Din ishlari boʻyicha davlat qoʻmitasi rahbari Omurzak Mamayusupov 2006-yil 12-aprelda Hizb ut-Tahrir mafkurasining tarqalishi Markaziy Osiyoning eng katta diniy muammosi ekanini aytdi.

Politsiya 2006-yil 14-iyulda janubdagi terrorchilar boshpanasiga reyd uyushtirdi. Terroristlar bir ofitserni yaraladilar, besh nafari halok boʻldi. Qirgʻiziston Milliy xavfsizlik xizmati matbuot kotibi Oitalbek Osmonovning aytishicha, terrorchilar Oʻzbekiston Islomiy Harakati va Hizb ut-Tahrir aʼzolari boʻlib, bir qancha mashhur teraktlarda ishtirok etgan. Osmonov ularning kelajakdagi hujumlar uchun rejalari boʻlganligini aytdi^[5].

Qirgʻiziston politsiyasi 2007-yilning 17-yanvarida O'shda HuT yetakchiligida gumon qilingan shaxsni hibsga oldi. Politsiya uni hibsga olganida gumonlanuvchida qurol, oʻq-dorilar va taqiqlangan diniy adabiyotlar boʻlgan^[6]^[7].

Manbalar

↑ Central Asia: China brings electronics, but not Democracy RadioFreeEurope/RadioLiberty
↑ The future of Islamic radicalism and religious freedom in Central Asia (Wayback Machine saytida 2007-01-21 sanasida arxivlangan) Moldova
↑ Central Asia: Tashkent And Bishkek working to combat 'terrorism' RadioFreeEurope/RadioLiberty
↑ Kazakhstan: Government moves to add Hizb ut Tahrir to list of terror groups RadioFreeEurope/RadioLiberty
↑ Five killed in counterterrorism raid in Kyrgyzstan RadioFreeEurope/RadioLiberty
↑ Kyrgyz Parliament rejects Kulov’s nomination as Prime Minister RadioFreeEurope/RadioLiberty
↑ Prosecutor General requests ban of Hizb-ut-Tahrir (Wayback Machine saytida 2007-01-06 sanasida arxivlangan) Embassy of Kazakhstan to the USA and Canada

[OVERVIEW-1] Central Asia: China brings electronics, but not Democracy RadioFreeEurope/RadioLiberty

[SOUTH-2] The future of Islamic radicalism and religious freedom in Central Asia (Wayback Machine saytida 2007-01-21 sanasida arxivlangan) Moldova

[KYRGYZJIHAD-3] Central Asia: Tashkent And Bishkek working to combat 'terrorism' RadioFreeEurope/RadioLiberty

[HT-4] Kazakhstan: Government moves to add Hizb ut Tahrir to list of terror groups RadioFreeEurope/RadioLiberty

[JULYRAID-5] Five killed in counterterrorism raid in Kyrgyzstan RadioFreeEurope/RadioLiberty

[HUTLEADER-6] Kyrgyz Parliament rejects Kulov’s nomination as Prime Minister RadioFreeEurope/RadioLiberty

[HUTBANNED-7] Prosecutor General requests ban of Hizb-ut-Tahrir (Wayback Machine saytida 2007-01-06 sanasida arxivlangan) Embassy of Kazakhstan to the USA and Canada

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]