Predrag Ristić
| Predrag Ristich | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
17-yanvar 1931 |
| Vafoti | 5-avgust 2019 |
| Fuqaroligi | Serbiya |
Predrag Ristić (serbcha: Предраг Ристић; 1931-yil 17-yanvar — 2019 yil 5-avgust) — serb arxitektori, professor. U muqaddas arxitektura sohasidagi faoliyati bilan mashhur.
Biografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ristich Belgradda tugʻilgan; uning ota-onasi Gertsegovinadan edi[1]. Ota Petar Ristich Birinchi jahon urushi qatnashchisi va muhandis-mexanik edi. Uning Sendjakdagi uyi Yugoslaviya kommunistik organlari tomonidan musodara qilingan va otasi qatʼiy antikommunist boʻlganligi sababli olti yil qamoqda oʻtirgan[2][3].
Ristich Belgrad universitetining arxitektura fakultetini tamomlagan. Uning dissertatsiyasi tortishuvlarga sabab boʻldi, chunki unda „musiqa zali“ bor edi, lekin xochsiz pravoslav cherkovining moslashuvi edi[4]. 1980-yilda Grats universitetida Lepenski-Vir arxitekturasi boʻyicha doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi[4].
Butun dunyoda Ristich loyihalari boʻyicha 150 dan ortiq cherkov va monastirlar qurilgan[5]. Asl loyihalarni yaratishdan tashqari, u rekonstruksiya qilishda faol ishtirok etdi va oʻnlab tarixiy binolar va cherkovlarni rekonstruksiya qilish uchun mas’ul boʻldi, shu jumladan Bosniya urushi avjida birinchi front chizigʻi yaqinida muvofiqlashtirilgan baʼzi rekonstruktsiyalar[6]. Ristic muqaddas meʼmorchilik sohasida etakchi va uning eski standartlari va texnikasi boʻyicha mutaxassis hisoblangan.
Arxitektor Serb pravoslav cherkovining Sanʼat va konservatsiya akademiyasida tashkil etilganidan beri bir nechta fanlardan dars bergan[7]. U, shuningdek, Prishtina, Vena, Grats va Parij universitetlarida dars bergan[8],
Politika va boshqa qator jurnal va gazetalarda muallif va sanʼatshunos sifatida ishlagan[1].
Bir qator Yugoslaviya rassomlari, jumladan uning doʻstlari Leonid Sheyka va Olya Ivanitskaya bilan birgalikda u Mediala badiiy guruhini tashkil qildi[4].
Arxitektorning 14 ta loyihasi Yugoslaviya urushlarida vayron qilingan, jumladan Xorvatiyaning Slavonski Brod shahridagi cherkov[9]. Gazeta uchun bergan intervyusida Danas Ristich Slavonski Broddagi cherkovni Xorvatiya parlamenti deputati Ante Prkacin tomonidan portlatib yuborganini daʼvo qildi[10].
2012-yilda u „ Kolach“ kitobini nashr etdi, unda u pravoslav arxitekturasi haqidagi fikrlarini bayon qildi[11].
Ristic 2019-yil 5-avgustda uzoq davom etgan kasallikdan soʻng vafot etdi[12]. Uni xotirlash marosimini mitropolit Amfilohiy (Radovich) oʻtkazdi[13].
Muqaddas Sava ordeni va boshqa bir qancha milliy va xalqaro mukofotlar bilan taqdirlangan[14][15]. Serb oʻrta asr meʼmorchiligi va romantizmining har ikki meʼmorga taʼsiri tufayli bir qator mualliflar uni Momir Korunovich bilan solishtirganlar[16].
Kitoblar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Haqiqat Lepenskog Vira (2011)
- Kolach (2012)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Српство остало без великог Пеђе Ристића – пројектанта више од 150 цркава“ (sr). Факти. 2020-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Predrag Ristić, graditelj crkava - majstor za hramove, potkrovlja i plivanje“. www.ekapija.com. 2021-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ admin. „ZVALI SU GA PEĐA "ISUS": Preminuo čovek koji je projektovao 150 crkava i prvi gradio kuće na drvetu koje su komunisti rušili | Serbiantimes.info“ (en). 2020-yil 1-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „Predrag Ristić – Peđa Isus (1931–2019)“. Nedeljnik Vreme. 2020-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Professor Dr. Predrag Ristic reposed in the Lord | Serbian Orthodox Church [Official web site“]. www.spc.rs. 2020-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Predrag Ristić - Peđa Isus (prvi deo): Bili smo različiti a opet nisu mogli da nas razbiju“. Avant Art Magazin (2013-yil 10-iyun). 2020-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Преминуо архитекта Предраг Пеђа Ристић“. Politika Online. 2020-yil 20-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Слободна Херцеговина » ЗБОГОМ НЕИМАРУ: Архитекта Предраг Ристић отишао у вечност“ (sr). 2020-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Маг српских храмова: Сећање на архитекту Предрага Пеђу Ристића (1931- 2019), који нас је напустио пре тачно годину дана“ (sr). Hronograf.net (2020-yil 5-avgust). 2020-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ Simić. „Predrag Ristić: Graditelj crkava i drndafona“ (sr). Dnevni list Danas (2020-yil 23-fevral). 2021-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Kolač | Predrag Ristić“. Knjiga Knjiga. 2021-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Odlazak Peđe Isusa, graditelja crkava“ (sr). NOVOSTI. 2021-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Dušu ugradio u crkve“ (sr). Novosti.rs. 2021-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Предраг Ристић: Остао нам је још само духовни простор“ (sr). Печат - Лист слободне Србије (2012-yil 12-yanvar). 2020-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „Preminuo arhitekta Predrag Peđa Ristić“ (sr). N1 Srbija. 2019-yil 9-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.
- ↑ „In Memoriam – arhitekta Predrag Ristić“ (sr). Gradnja (2019-yil 6-avgust). 2020-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 6-noyabr.