Portugaliyada turizm
Portugaliya turizmi millionlab xalqaro va mahalliy sayyohlarga xizmat qiladi. Sayyohlar shaharlarni, tarixiy diqqatga sazovor joylarni koʻrish, plyajlar yoki diniy obyektlarni koʻrish uchun tashrif buyurishadi. 2019-yil holatiga koʻra Portugaliyaga 27 million kishi tashrif buyurgan[1][2]. Eng mashhur yoʻnalishlar: Lissabon, Portu, Algarve, Portugaliya Riviera, Madeyra, Sintra, Obidos va Fátima. Xalqarolar yo‘nalishlar orasida eng mashhurlari Lissabon, Algarve va Shimoliy Portugaliya edi. Milliy sayyohlar Shimoliy Portugaliyani, undan keyin Markaziy Portugaliyani va Algarveni afzal koʻrishadi.
Statistika
[tahrir | manbasini tahrirlash]2006-yilda mamlakatga 7 million tashriflar amalga oshirilgan, ularning uch millioni qoʻshni Ispaniyadan kelgan. 2018-yilga kelib mamlakatga 12,8 million xalqaro sayyoh tashrif buyurdi.
2016-yilda va 2015-yilga nisbatan mehmonxonalarda qolgan sayyohlarning koʻpchiligi Lissabon (6,3 million, 5,8 dan), Portu va Shimoliy Portugaliya (4,4 million, 3,9 dan), Algarve (4,2 million, 3,8 dan), Markaziy Portugaliya (2,9 milliondan 3,2 million), Madeyra (1,3 milliondan 1,5 million), Alentexo (1,2 million, 1,1) va Azor (0,5 million, 0,4 million). Algarve va Lissabon bir kechada qolish boʻyicha yetakchilik qiladi.[3] 2016-yilda tunashlar boshqa hududlarda sezilarli darajada o‘sgan: Azor orollari (+21,1%), Shimoliy Portugaliya (+14,4%), Alentexo (+12%), Markaziy Portugaliya (+11,8%) va Madeyra (+10,9%).[4][5]
Quyidagi jadvalda 2017-yildan 2019-yilgacha eng katta sayyohlar demografiyasining millati keltirilgan[1]:
Daraja | Mamlakat | 2017 | 2018 | 2019 |
---|---|---|---|---|
1 | Ispaniya | 1 970 850 | 2 069 645 | 2 285 829 |
2 | Buyuk Britaniya | 2 099 008 | 2 042 867 | 2 145 902 |
3 | Fransiya | 1 600 199 | 1 641 912 | 1 623 207 |
4 | Germaniya | 1 565 904 | 1 602 066 | 1 541 398 |
5 | Braziliya | 971 453 | 1 103 718 | 1 281 675 |
6 | AQSh | 790,141 | 981 822 | 1 202 247 |
7 | Italiya | 650 325 | 665 930 | 722,115 |
8 | Niderlandiya | 617,124 | 610,161 | 598 375 |
9 | Irlandiya | 345 724 | 357 542 | 413 733 |
10 | Xitoy | - | 324,258 | 385 307 |
11 | Kanada | - | 346 428 | 380 896 |
12 | Belgiya | 312 029 | 327 264 | 325 799 |
13 | Shveysariya | - | 303 013 | 304 867 |
14 | Polsha | - | 285 362 | 277 616 |
15 | Shvetsiya | - | 190,183 | 183 717 |
16 | Daniya | - | 142 573 | 144 490 |
17 | Boshqa xorijiy | 3 666 674 | 2 313 413 | 2 592 941 |
Jami xalqaro tashrif buyuruvchilar | 23 953 765 | 25 249 904 | 27,142,416 |
2016-yilda xalqaro sayyohlarni hisobga olgan holda, eng mashhur mintaqalar Lissabon (4,4 million), Algarve (3 million), Shimoliy Portugaliya (2,1 million), Markaziy Portugaliya (1,2), Madeyra (1,2), Alentexo 370 ming va Azor orollari edi. Milliy sayyohlar uchun eng mashhur mintaqalar Shimoliy Portugaliya (2,3), Markaziy Portugaliya (2,0), Lissabon (1,9), Algarve (1,2), Alentexo (0,8), Madeyra (0,29) va Azor (0,27) edi[5].
Quyidagi jadvalda 2019-yilda mintaqalar boʻyicha eng koʻp sayyohlar demografiyasining millati keltirilgan[1]:
Mintaqa | Xalqaro turistik mehmonlar |
TOP 5 millat | Milliy sayyohlar |
---|---|---|---|
Lissabon | 5 986 638 | 1-chi, 2-chi, 3-chi, 4-chi, 5 | 2 230 043 |
Algarve | 3 592 441 | 1-chi, 2-chi, 3-chi, 4-chi, 5 | 1 471 626 |
Shimoliy Portugaliya | 3,191,197 | 1-chi, 2-chi, 3-chi, 4-chi, 5 | 2 771 829 |
Markaziy Portugaliya | 1 636 776 | 1-chi, 2-chi, 3-chi, 4-chi, 5 | 2 481 880 |
Madeyra | 1 159 739 | 1-chi, 2-chi, 3-chi, 4-chi, 5 | 322 501 |
Alentexo | 550 571 | 1-chi, 2-chi, 3-chi, 4-chi, 5 | 1 065 487 |
Azor orollari | 382 752 | 1-chi, 2-chi, 3-chi, 4-chi, 5 | 388 936 |
Lissabon, Barselona bilan bir kechada qolish boʻyicha etakchi Yevropa shaharlaridan biri. Portu va Shimoliy Portugaliyaning shahar hududlari, Douro daryosining shimolida, 2010-yilda Madeyradan va 2015-yilda Algarvedan oshib ketdi va Portugaliyaning ikkinchi eng koʻp tashrif buyuriladigan joyiga aylandi. 2015-yilda eng ko‘p sayyohlar yevropaliklar, balki Amerika va Osiyodan kelganlar. Mamlakat mehmonxonalarida uxlayotgan eng koʻp inglizlar, ispanlar, fransuzlar, nemislar, braziliyaliklar, gollandlar, amerikaliklar, italyanlar va yaponlar boʻlib, ular nafaqat quyosh va plyajni, balki asosan madaniy mehmonxonalarni, shaharda dam olishni xohlashadi, gastronomiya, dengiz turizmi yoki biznes sayohati.
Portugaliya turizm boʻyicha 14 ta „Oskar“ni qoʻlga kiritgan. Milliy turizm 77 nominatsiyaga ega boʻlib, Italiyaning Sardiniya shahrida boʻlib oʻtgan World Travel Awards 2015 forumida Ispaniya yoki Italiyani ortda qoldirib, 10 dan ortiq Yevropa nominatsiyasida jami 14 ta mukofotni qoʻlga kiritdi. CNN eng yaxshi taomlari, madaniyati, eski kafe va butiklari, tungi hayoti va eng yaxshi plyajlari borligini aniqlash uchun Lissabon va Portuni bir-biriga solishtirdi[6].
Lonely Planet sayyohlik gigantlari Portugaliyani 2018-yilda tashrif buyurish uchun eng yaxshi uch mamlakatdan biri sifatida belgiladi[7].
Turizm hududlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Portugaliyadagi sayyohlik nuqtalari Lissabon, Portu, Algarve, Madeyra, Sintra, Obidos, Fátima, Koimbra va Azor orollaridir, ammo Portugaliya hukumati hozirda yangi yoʻnalishlarni ishlab chiqmoqda: Douro vodiysi, Portu Santo oroli va Alentexo.
Portugaliyada Douro Sul, Templários, Dao-Lafoes, Kosta-du-Sol, Kosta-Azul, Planície Dourada va boshqalar kabi bir qancha sayyohlik mintaqalari mavjud. Ularning aksariyati sayyohlar va mahalliy aholi uchun notanish. 2007-yildan boshlab ular qayta tashkil etilmoqda.
Hududlarning barchasi anʼanaviy mintaqalar boʻlgani sababli turizm maʼlumot zonalarida guruhlangan:
- Norte mintaqasidagi Kosta-Verde — Portugaliya yashil qirgʻogʻi Portugaliyaning barcha shimoliy qirgʻoqlarini Minho daryosining estuariyasidan Portu shahrigacha oʻz ichiga oladi.
- Centro mintaqasidagi Kosta-de-Prata — Portugaliya kumush qirgʻogʻi Portodan Lissabongacha boʻlgan hududni oʻz ichiga oladi. Fátima, Nazare va Óbidos 3 ta juda muhim joy.
- Portugal Riviera (Sintra, Kaskay va Estoril)
- Comporta — Alentexoning shimoli-gʻarbiy qirgʻogʻi
- Kaparica qirgʻogʻi — Lissabon janubidagi qirgʻoq, Tagus daryosi boʻylab
- Montanhas — Shimoliy va markaziy Portugaliyaning togʻli va ichki hududlari, yaʼni Serra da Estrela va Tras-os-Montes.
- Planícies — janubdagi Alentejoning Portugaliya samolyoti hududi.
- Algarve — Portugaliyaning janubiy qirgʻogʻi, shu jumladan Oltin uchburchak .
- Madeyra — Madeyra orollari.
- Açores — Azor orollari.
Quyidagi jadvalda ICNF maʼlumotlariga koʻra Portugaliyaning har bir qoʻriqlanadigan hududlariga tashrif buyuruvchi sayyohlar soni koʻrsatilgan[8]:
Qoʻriqlanadigan hudud | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|
Alvao | 25 368 | 58 630 | 9303 |
Arrabida | 30 435 | 28 795 | 2668 |
Arriba Fossil da Kosta da Kaparica | 1498 | 2267 | 645 |
Berlengas | 40 505 | 44 078 | 540 |
Douro xalqaro | 28 743 | 60 570 | 0 |
Dunas de San Jasinto | 6348 | 5400 | 3219 |
Sado estuario | 85 543 | 82 242 | 54 643 |
Estuário do Tejo | 1713 | 1853 | 312 |
Lagoas de Santo André e de Sancha | 12 857 | 8942 | 2245 |
Litoral Norte | 4582 | 6 723 | 5,752 |
Madeyra | 6180 | 5894 | 5458 |
Pol do Boquilobo | 2319 | 1956 | 1305 |
Peneda-Geres | 112 227 | 103 593 | 39 485 |
Pol de Arzila | 1236 | 860 | 841 |
Ria Formosa | 46 662 | 60 061 | 17,202 |
Serra da Estrela | 3079 | 18 429 | 4,202 |
Sapal de Kastro Marim va Vila Real de Santo Antonio | 7642 | 7999 | 1375 |
Serra da Malkata | 4097 | 3,951 | 649 |
Serra de San-Mamede | 4556 | 9934 | 2620 |
Serra do Açor | 6,124 | 5,284 | 3429 |
Serras de Ayre va Kandeiros | 43 435 | 44 326 | 15 691 |
Sintra-Kaskais | 58,127 | 52 774 | 12 912 |
Sudoeste Alentejano va Kosta Vicentina | 15 950 | 18 027 | 3593 |
Tejo Internacional | * | 38 | * |
Vale do Guadiana | 332 | 1306 | 32 |
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Data and Resources“. travelbi.turismodeportugal.pt. 2021-yil 10-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 30-yanvar.
- ↑ „Lisbon, a city that moves and grows“. The Business Report. Qaraldi: 2019-yil 24-yanvar.
- ↑ Estatísticas do Turismo — 2015 — INE
- ↑ Alojamento turístico acelera crescimento — 2016 — INE
- ↑ 5,0 5,1 Estatísticas do Turismo — 2016 — INE
- ↑ Paul Ames, CNN. „Porto vs. Lisbon: 8 reasons Porto is cooler“.
- ↑ „Lonely Planet Best in Travel 2018: Top Countries“.
- ↑ „Número de visitantes que contactaram as áreas protegidas“. ICNF. Qaraldi: 2021-yil 30-may.