Pola Negri
| Pola Negri | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
Apolonia Chalupec 3-yanvar 1897-yil |
| Vafoti |
1-avgust 1987-yil (90 yoshda) San Antonio, Texas, A. Q. Sh. |
| Fuqaroligi | Polsha |
| Kasbi |
|
| Faoliyat yillari | 1914-1964 |
| Turmush oʻrtogʻi |
Count Eugeniusz Dąbski (turm. 1919; ajr. 1922) Prince Serge Mdivani (turm. 1927; ajr. 1931) |
Pola Negri (/ˈpoʊlə ˈnɛɡri/, Apolonia Chalupec[lower-alpha 1] [apɔˈlɔɲa xaˈwupɛt͡s], 1897-yil 3-yanvar — 1987-yil 1-avgust) — polshalik sahna va kino aktrisasi va qoʻshiqchisi. U Gollivud va Yevropa kinosining ovozsiz va oltin davrlarida fojiali va ayol rollari uchun jahon miqyosida shuhrat qozongan va jinsiy timsol sifatida tan olingan[7].
Yoshligi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Negri Apolonia Chalupec 1897-yil 3-yanvarda Rossiya imperiyasining Lipno shahrida, Polsha Kongressida (hozirgi Lipno, Polsha), polshalik ona Eleonora Kielchevskaning (1954-yil 24-avgustda vafot etgan) tirik qolgan yagona farzandi (uch farzand) bo‘lib tug‘ilgan. Negrining soʻzlariga koʻra, uning onasi kambagʻal polshalik zodagonlardan boʻlgan[8], oilasi bilan birga Napoleon Bonapartni qoʻllab-quvvatlagani uchun boyligini yoʻqotgan[9]. Negrining otasi Yuray Chalupec (Polshacha transkripsiyasi Jerzy Chalupec yoki Chałupiec, 1920-yilda vafot etgan) Neslusha shahridan sayohatchi rum — slovak qalay ustasi edi[10][11]. Uning otasi Rossiya hukumati tomonidan inqilobiy faoliyati uchun hibsga olinib, Sibirga yuborilganidan soʻng, u onasi bilan Varshavaga koʻchib oʻtdi, u yerda qashshoqlikda yashadilar[8], onasi bilan oshpaz boʻlib ishlab ularni qoʻllab-quvvatladi.
Karyerasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Negri sanatoriyadan qaytgach, Varshava imperatorlik dramatik akademiyasida muvaffaqiyatli tinglandi. Akademiyadagi rasmiy taʼlim bilan bir qatorda, u taniqli polshalik sahna aktrisasi va professor Honorata Leshchińska bilan tashqarida xususiy darslar oldi. U 1912-yil 2-oktabrda Varshavadagi Kichkina teatrda o‘qishni bitirishidan payti teatrda debyut qildi.
Negri 1913-yilda Varshavada Gerhart Hauptmanning „Hannele“ filmida sahnaga chiqdi va keyingi yili oʻzining birinchi „Niewolnica zmysłów“ filmida paydo boʻldi. U akademiyadagi oʻqishni tugatgandan soʻng, 1914-yilda chiqishni davom ettirdi. Uning bitiruv spektakli Ibsenning „The Wild Duck“ filmidagi Hadvig rolida boʻldi, buning natijasida Varshavadagi bir qator taniqli teatrlarga qoʻshilish taklifi paydo boʻldi.
Shaxsiy hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Negrining birinchi nikohi graf Evgenius Dąbski bilan boʻlgan va u qisqa vaqt davom etgan. Negri 1919-yil 5-noyabrda Sosnovetsdagi Avliyo Maryam cherkovida Dąbskiga turmushga chiqdi va shu tariqa grafinya Apoloniya Dabska-Chalupec boʻldi. Uzoq ajralish davridan soʻng Negri va Dabskining ittifoqi 1922-yilda tarqatib yuborildi[12].
U Amerika Qoʻshma Shtatlarida ishlay boshlaganidan soʻng, mashhurlarning, xususan, Charlie Chaplin, Rod La Rocque va Rudolph Valentinoning kino yulduzlari bilan sevgi munosabatlari haqida sarlavhalar va gʻiybat ustunlarini yaratdi. Negri Germaniyada boʻlganida Chaplin bilan uchrashgan va platonik munosabatlar sifatida boshlangan munosabatlar „Foja malikasi Komediya Qiroliga turmushga chiqadi“ sarlavhasi bilan mashhur boʻlgan nikoh va nikoh mish-mishlariga aylangan[13]. Matbuot uning harakatlarini reklama sifatida rad etdi. Oʻlimi paytida va umrining oxirigacha Negri Valentino uning hayotining sevgisi ekanligini aytdi[9].
Oxirgi filmlari (AQSh)
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Yil | Film | Direktor | Kompaniya | Izohlar | Mnb. |
|---|---|---|---|---|---|
| 1943 | Hi Diddle Diddle | Andrew L. Stone | Endrew L. Stone Productions (Birlashgan Artists tomonidan tarqatilgan) | Bosh rollarda: Adolphe Menjou, Martha Scott, Billie Burke, Dennis OʻKeefe, June Havoc | [12] |
| 1964 | The Moon-Spinners | James Neilson | Walt Disney Productions | Hammualliflar: Hayley Mills, Eli Wallach | [12] |
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Ancestry Library Edition“. Ancestrylibrary.proquest.com. Qaraldi: 2019-yil 4-yanvar.
- ↑ „Pola Negri's birth certificate from 1978“. Qaraldi: 2016-yil 28-avgust.
- ↑ „Pola Negri's birth certificate from 1960“. 2015-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 28-avgust.
- ↑ Kotowski, Mariusz. Pola Negri: Life is a Dream in Cinema, Bright Shining City Productions (2006), DVD
- ↑ Martin Votruba. „Pola Negri“. Slovak Studies Program. University of Pittsburgh (2013-yil 12-aprel). — „The exact spelling of her and her parents' names is complicated by the mandated use of Russian in government records in that part of [partitioned] Poland, when she was born. For instance, her father's last name is recorded as Халупец at the Lipno Office of Vital Records, which can be rendered in Polish as Chalupec, Chałupec, Chalupiec, or Chałupiec.“. Qaraldi: 2015-yil 22-yanvar.
- ↑ Long, Christopher. „Chalupec, Barbara Apalonia (Pola Negri)“. Texas State Historical Society. Qaraldi: 2018-yil 28-fevral.
- ↑ Mariusz Kotowski. Pola Negri: Hollywood's First Femme Fatale. University Press of Kentucky, 2014 — 277-bet. ISBN 9780813144894. Qaraldi: 2020-yil 20-iyun.
- ↑ 8,0 8,1 Negri 1970.
- ↑ 9,0 9,1 Delgado 2016.
- ↑ Votruba. „Pola Negri“. Slovak Studies Program. University of Pittsburgh. Qaraldi: 2009-yil 29-mart.
- ↑ Łanucha, Jan. "Od Apolonii do Poli zwanej Politą". Forum Polonijne 3 (2007): 23. ISSN 1234-2807.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Kotowski 2014.
- ↑ Bodeen, DeWitt, and Gene Ringgold.
