Kontent qismiga oʻtish

Peruda COVID-19 pandemiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Peruda COVID-19 pandemiyasi
Kasallik COVID-19
Virus shtammlari SARS-CoV-2
Joylashuv Peru
Birinchi holati Chexiya,Fransiya,Ispaniya,
Aniqlangan sanasi 6-mart 2020-yil
Tasdiqlangan holatlar 939,931
Tuzalish 730,595
Oʻlimlar
35,317
Rasmiy vebsayt
coronavirus.gov

COVID-19 koronavirus infeksiyasi ogʻir oʻtkir nafas olish sindromi koronavirusi 2 (SARS-CoV-2) tufayli kelib chiqqan yangi yuqumli kasallik boʻlib, Peruda ilk bor 2020-yil 6-mart kunida tarqaldi.

Epidemiyadan oldingi holat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yil 31-dekabr kuni Xitoy Sogʻliqni Saqlash Tashkilotiga nomaʼlum sabablarga koʻra pnevmoniya holatlari toʻgʻrisida xabar berdi. 2020-yil 12-yanvarda Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti (JSST), Xubey provinsiyasida, Uxan shahrida yashovchi odamlar guruhida yangi koronavirus nafas olish kasalligi sababi boʻlganligini tasdiqladi[1][2].

COVID-19 uchun oʻlim holatlari 2003-yildagi SARS koʻrsatkichidan ancha past edi, ammo infeksiyaning tarqalishi sezilarli darajada oshdi va oʻlimga olib keldi[3][4][5][3].

6-mart kuni Peruda birinchi tasdiqlangan ish eʼlon qilindi. Bu odam yaqinda Fransiya, Ispaniya va Chexiya Respublikalariga sayohatlaridan qaytgan Lima shahrida yashovchi 25 yoshli Peru edi.

2020-yil 10-martda 11 ta holat tasdiqlandi. Yangi ishlarning 7 tasi Peruda birinchi maʼlum boʻlgan ish bilan bogʻliq edi. Ertasi kuni ikkita yangi holat qayd etildi. Umumjahon pandemiyasi sababli, Peru hukumati 30-martga qadar ehtiyot chorasi sifatida davlat va xususiy maktablardagi darslarni bekor qilishga qaror qildi.

Lima koʻchalaridagi odamlar.

15-mart kuni Prezident Martin Vizkarra 16-martdan boshlab 15 kunlik karantin kuchga kirishi haqida eʼlon qildi. Mamlakatda birinchi holat paydo boʻlganidan 9 kun oʻtgach, qatʼiy qoidalarni oʻrnatish. Toʻsatdan viloyatlar oʻrtasidagi barcha sayohatlarga, mamlakat ichkarisiga va tashqarisiga qatnovlarga, samolyotlar, qayiqlar, poezdlar, avtobuslar va xususiy avtoulovlar uchun toʻsiq qoʻyildi.

16-mart kuni Tamaulipadan Kuskoga ketgan toʻrtta meksikaliklar guruhi 2-aprelga qadar Meksikaga qaytib kela olmadilar, chunki barcha reyslar bekor qilindi va Peru chegaralari yopildi. Bundan tashqari, asosan Kusko va Limada boʻlgan minglab amerikalik, isroillik, avstraliyalik va britaniyalik sayyohlar karantin eʼlon qilingan va barcha reyslar toʻxtatilgan kungacha 24 soat ichida mamlakatni tark eta olmadilar. Shu kuni Prezident, aksariyat odamlar ishlay olmasa, zaif oilalarga yordam berish uchun 380 tagacha (106 AQSh dollari) berilishini eʼlon qildi.

17-mart kuni, karantinning ikkinchi toʻliq kuni, fuqarolar uydan chiqib ketish uchun ruxsat olish uchun onlayn shaklni toʻldirishlari kerak edi. Buni amalga oshirish uchun harbiylar Lima koʻchalarida namoyishga chiqdi va odamlarga birga yurishga ruxsat berilmadi. Oʻsha oqshom soat 8 da uyushtirilgan saʼy-harakatlar bilan Peru aholisi oʻzlarining balkonlari va derazalariga shifokorlar, Peru Qurolli kuchlari, bozor doʻkonlari egalari va Peru milliy politsiyasi kabi oldingi ishchilarni qarsak chalish uchun chiqishdi.

18-mart kuni hukumat karantin choralarini kuchaytirdi, fuqarolarga uylaridan chiqishga ruxsat berilmagan joylarda soat 8.00 dan 5.00 gacha komendantlik soati joriy etdi. Oʻsha oqshom axlatni olib ketayotganini koʻrgan bir odam oʻnlab politsiya mashinalari va mototsikllari bilan oʻralgan va hibsga olingan. Oʻsha oqshom Lima va Kallao provinsiyalarida yana 153 kishi komendantlik soatlarini buzgani uchun hibsga olingan.

3-aprel kuni hukumat Peruda boʻlgan barcha chet elliklarga favqulodda holat tugashi bilan avtomatik ravishda vizalarini uzaytirilishini eʼlon qildi. Karantin bekor qilingandan soʻng, barcha xalqaro sayyohlar mamlakatdan chiqib ketish uchun 45 kunga ega boʻladilar. Amerika Qoʻshma Shtatlari Davlat departamenti 2020-yil aprel oyidan boshlab Vashington Dulls aeroportidan Lima va Kuskoga amalga oshirilgan reyslar orqali 4680 nafar amerikalikni vataniga qaytarganini eʼlon qildi.

7-aprel kuni Prezident Vizkarra, muqaddas haftada, payshanba va juma kunlari hech kimga odatdagi ish uchun uyidan chiqishga ruxsat berilmasligini eʼlon qildi.

8-aprelda Prezident Vizkarra yana bir marta karantinni 2 haftaga, 26-aprelgacha uzaytirdi.

Sana Umuniy holatlar Limadagi holatlar
2020-03-06 1 [6] 1
2020-03-07 6 [7] 5
2020-03-08 7 6
2020-03-09 9 8
2020-03-10 11 [8] 8
2020-03-11 15 [9] 11
2020-03-12 22 [10] 17
2020-03-13 38 [10] 32
2020-03-14 43 37
2020-03-15 71 58
2020-03-16 86 70
2020-03-17 117 96
2020-03-18 145 111
2020-03-19 234 194
2020-03-20 263 212
2020-03-21 318 241
2020-03-22 361 [11] 278
2020-03-23 395 307
2020-03-24 416 [12] 322
2020-03-25 480 369
2020-03-26 580 453
2020-03-27 635 494
2020-03-28 671 518
2020-03-29 852 [13] 639
2020-03-30 950 718
2020-03-31 1,065 799
2020-04-01 1,323 990
2020-04-02 1,414 1,059
2020-04-03 1,595 1,179
2020-04-04 1,746 1,265
2020-04-05 2,281 1,639
2020-04-06 2,561 [14] 1,837
2020-04-07 2,954 2,100
2020-04-08 4,342 3,016 [15]
2020-04-09 5,256 3,704 [16]
  1. Elsevier „Novel Coronavirus Information Center“. Elsevier Connect. 30-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2020-yil.
  2. Reynolds, Matt. „What is coronavirus and how close is it to becoming a pandemic?“. Wired UK (4-mart 2020-yil). 5-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2020-yil.
  3. 3,0 3,1 „Crunching the numbers for coronavirus“. Imperial News. 19-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2020-yil.
  4. „High consequence infectious diseases (HCID); Guidance and information about high consequence infectious diseases and their management in England“ (en). GOV.UK. 3-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-mart 2020-yil.
  5. „World Federation Of Societies of Anaesthesiologists – Coronavirus“. www.wfsahq.org. 12-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-mart 2020-yil.
  6. „Peru records first confirmed case of coronavirus, President Vizcarra says“ (6-mart 2020-yil). Qaraldi: 14-mart 2020-yil.
  7. „Peru reports 5 new cases of coronavirus, one day after announcing its first“ (6-mart 2020-yil). 2020-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-mart 2020-yil.
  8. „REPORTE COMPLEMENTARION°1250-10/3/2020/COEN-INDECI/17:20HORAS (Reporte Nº 2) - CASOS CONFIRMADOS DE CORONAVIRUS EN EL PERÚ“. indeci.gob.pe. 2020-yil 18-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-aprel.
  9. „Coronavirus | COVID-19 | Minsa: Sube a 17 los casos confirmados con el nuevo virus en el Perú“. RPP.
  10. 10,0 10,1 „Coronavirus en Perú: 30 muertos, 1,065 casos y más información - EN VIVO“. Expreso. 2020-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 1-aprel.
  11. „Número de infectados de Covid-19 se eleva a 363 en Perú: Lima registra 278 casos“. Gestión (22-mart 2020-yil).
  12. „Monitoreo Regional COVID-19 (Fuente: Centro Nacional de Epidemiología, Prevención y Control de Enfermedades - MINSA)“. giscorporativo.com.pe.
  13. „Cifra de contagiados por COVID-19 aumenta 181 en un día“. Correo (30-mart 2020-yil).
  14. [1]
  15. [2]
  16. „arxiv nusxasi“. 2020-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-aprel.