Kontent qismiga oʻtish

Paula Gitler

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Paula Gitler
Tavalludi
Paula Gitler

21-yanvar 1896-yil (1896-01-21) (128 yosh)
Hafeld, Fischlham, Avstriya
Vafoti 1-iyun 1960-yil(1960-06-01)
(64 yoshda)
Schönau, Berchtesgaden, Germaniya
Fuqaroligi Avstriya
Faoliyat yillari 1920-yillar – 1940-yillar
Otasi Alois Gitler
Onasi Klara Pölzl
Qarindoshlari Adolf Gitler (aka), Angela Gitler (oʻgʻay singlisi)

Paula Gitler, shuningdek, Paula Wolff va Paula Gitler-Wolff nomlari bilan tanilgan(21-yanvar 1896 – 1-iyun 1960), Adolf Gitlerning kichik singlisi va Alois Gitler hamda uning uchinchi rafiqasi Klara Pölzlning oxirgi farzandi boʻlgan.

Paula Gitler 1896-yil 21-yanvarda Avstriya-Maçestagning Hafeld, Fischlham shahrida Alois Gitler va Klara Pölzl (Gitler) oilasida tugʻilgan.[1] U Adolf Gitlerning yagona toʻliq singlisi va faqatgina katta yoshga yetgan yagona toʻliq aka-uka edi. Uning otasi, nafaqadagi bojxona xizmatchisi, vafot etganida Paula oltita, onasi Klara vafot etganida esa u oʻn bir yoshda edi. Shundan soʻng, Avstriya hukumati Paulaga va Adolfga kichik bir pensiya ajratdi, ammo bu mablagʻ juda kam edi. Shuning uchun Adolf, oʻzini qoʻllab-quvvatlashga qodir boʻlganida, oʻz hissasini Paulaga berdi.

Paula keyinchalik Vena shahriga koʻchib oʻtdi. 1920-yillarning boshlarida u yahudiy universitet talabalariga moʻljallangan yotoqxonada uy xizmatchisi sifatida ishladi. 1921-yilda, yotoqxonada ishlayotganida, u akasi tomonidan tashrif buyurilganini aytib, uni „osmonda tushgan“ kabi koʻrganini maʼlum qildi.[4] Paula, adabiyot va siyosiy faoliyati vaqtida akasi bilan boshqa aloqada boʻlmagan. 1930-yillarning boshlarida u akasi bilan yana uchrashgani uchun juda xursand boʻldi.[2]

Paula oʻzining familiyasini Hiedler deb ishlatgan, bu Gitlerning asl yozilishi. 1930-yil 2-avgustda Avstriya Davlat Sugʻurta Kompaniyasidagi ishini yoʻqotganidan soʻng, akasi tomonidan 250 shilling miqdorida moliyaviy yordam olgan va Gitlerning soʻroviga binoan Wolff familiyasini qabul qilgan. „Wolf“ bu uning bolalikdagi laqablaridan biri boʻlib, u 1920-yillarda xavfsizlik maqsadida ishlatgan.

Gitlerning Paula haqida fikri salbiy boʻlgan, u Paula va ularning oʻgʻay singlisi Anjelani „dumme Gans“ (ahmoq gʻoz) deb atagan.[3]

Paula 1930-yillar va 1940-yillar boshida akasini yiliga bir marta koʻrganini daʼvo qilgan. Ikkinchi Jahon Urushi davrida u harbiy dala shifoxonasida kotib sifatida ishlagan.

1945-yil 14-aprelda, urushning soʻnggi kunlarida, 49 yoshida, u ikki SS xodimi tomonidan Berchtesgaden, Germaniya (Gitlerning yozgi qarorgohi Berghof) ga olib borilgan. Gitlerning buyrugʻi bilan u va oʻgʻay singlisi Anjelaga 100,000 mark berilgan. Paula akasining kuchli germaniya millatchiligi eʼtiqodiga ega boʻlgan, ammo siyosiy faoliyat bilan shugʻullanmadi va Nazi Partiyasiga qoʻshilmadi.

Urushdan keyingi hayot

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Paula 1945-yil 26-mayda AQSh razvedka xodimlari tomonidan hibsga olingan va 12-iyulda soʻroq qilingan. U akasi bilan bolalikdagi munosabatini doimiy tortishuvlar va kuchli muhabbat sifatida tavsiflagan. U, akasining Holokost uchun javobgar ekanligiga ishonish qiyin boʻlganini aytgan. U Eva Braun bilan faqat bir marta uchrashganini ham maʼlum qilgan. Soʻroqdan soʻng, Paula Amerikadan ozod qilindi va Vena shahriga qaytdi, dastlab saqlangan mablagʻlari bilan yashadi, keyinchalik sanʼat va hunarmandchilik doʻkonida ishladi.

1952-yil 1-dekabrda Paula Berchtesgaden shahriga qaytib, „Paula Wolff“ yoki „Paula Gitler-Wolff“ nomi bilan toʻliq vaqtli yashashga oʻtdi. U Gitlerning vasiyatnomasi asosida daʼvo qildi, ammo sud tomonidan rad etildi. Ushbu davrda u sobiq SS aʼzolari va akasining ichki doʻstlari tomonidan parvarishlandi.[4]

1959-yil fevralda u Associated-Rediffusion telekanali uchun britaniyalik hujjatli filmlar ishlab chiqaruvchi Peter Morley bilan suhbatlashishni rozilik berdi. Bu suhbat uning bitta filmedan boshqa intervyusi boʻlib, „Tyranny: The Years of Adolf Gitler“ nomli dasturda efirga uzatildi. U asosan Gitlerning bolalik davri haqida gapirdi va siyosiy savollarga javob bermadi. Bu suhbat va Morley bilan zamonaviy intervyular 2005-yildagi „The Gitler Family“ televizion hujjatli filmida, oliver Halmburger va Thomas Staehler tomonidan rejissyorlik qilingan, kiritilgan.

Paula 1960-yil 1-iyunda Schönau yaqinida Berchtesgaden shahrida 64 yoshida vafot etdi va Gitlerning yaqindan tanishgan oxirgi aʼzosi boʻldi. U Berchtesgaden/Schönau shahridagi Bergfriedhof qabristoniga Paula Gitler nomi bilan dafn etilgan. 2005-yil iyunida, boshqa dafnlar boʻlib oʻtgandan soʻng, uning yogʻochdan yasalgan qabriston belgisi va qoldiqlari olib tashlangan. 2006-yil mayda, qabriston belgisining qopqoq paneli bilan qaytarilgan, yangi dafnlar nomlari bilan yoritilgan.

Vafotidan besh oy oʻtgach, Berchtesgaden Federal Sudi Paula Gitlerga Gitlerning merosining uchdan ikki qismini olish huquqini beruvchi meros sertifikatini berdi.

  1. Allen, George. „Interview with Paula Wolff“ (1945-yil 12-iyul). 2007-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-mart.
  2. "The Mind of Adolf Hitler", Walter C. Langer, New York 1972, pp. 122–123.
  3. Fritz Redlich, Hitler:Diagnosis of a Destructive Prophet, Oxford University Press, New York, 1999, p.10
  4. Allen, George. „Interview with Paula Wolff“ (1945-yil 12-iyul). 2007-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-mart.

Qoʻshimcha havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]