Kontent qismiga oʻtish

Nikki Haley

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nikki Haley
AQShning Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi 29-elchisi
Mansab davri
2017-yil 25-yanvar – 2018-yil 31-dekabr
Prezident Donald Trump
Vitse-prezident Michele J. Sison
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi
Nimrata Nikki Randhawa

20-yanvar 1972-yil
Bamberg, Janubiy Karolina, AQSh
Siyosiy partiyasi Respublikachi
Turmush oʻrtogʻi Michael Haley
Bolalari 2 ta
Taʼlim Clemson universiteti (BS)
Imzosi
Vebsayti http://nikkihaley.com
http://standforamerica.com

Nimrata Nikki Haley (1972-yil 20-yanvarda tugʻilgan) — amerikalik diplomat va siyosatchi, 2011—2017-yillarda Janubiy Karolinaning birinchi ayol gubernatori hamda ikki yil davomida, 2017-yil yanvaridan 2019-yil yanvarigacha Qoʻshma Shtatlarning Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi 29-elchisi boʻlib ishlagan[1].

HaleyJanubiy Karolina shtatining Bamberg shahrida tugʻilgan va Clemson universitetida buxgalterlik darajasini olgan. U oʻz oilasining kiyim-kechak biznesiga qoʻshildi, avval gʻaznachi va tadbirkor ayollar milliy assotsiatsiyasi prezidenti boʻlib ishladi. Birinchi marta 2004-yilda Janubiy Karolina Vakillar palatasiga saylangan, u uch muddatga qayta saylangan. 2010-yilda uchinchi muddati davomida u Janubiy Karolina gubernatori etib saylandi va 2014-yilda qayta saylangan. Haley Janubiy Karolinaning birinchi ayol gubernatori, mamlakatdagi eng yosh gubernator va hind millatiga mansub ikkinchi gubernator (Luiziana shtatidagi respublikachi Bobby Jindaldan keyin) edi. U birinchi osiyolik amerikalik ayol gubernator edi va 2017-yilda prezident kabinetidagi birinchi hind amerikalik boʻldi[2].

Haley 2017-yildan 2018-yilgacha Qoʻshma Shtatlarning BMTdagi elchisi boʻlib ishlagan. U AQSh Senati tomonidan 96-4 ovoz bilan tasdiqlandi va 2017-yil yanvarida qasamyod qildi. U 2017—2018-yillardagi Shimoliy Koreya inqirozi ortidan Shimoliy Koreyaning navbatdagi raketa sinovlariga javoban Qoʻshma Shtatlar harbiy kuch ishlatishga tayyorligini tasdiqladi. U Xavfsizlik Kengashida Isroilni qattiq himoya qildi[3] va AQShni Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson Huquqlari Kengashidan chiqarishga harakat qildi. U 2018-yil 31-dekabrda oʻz ixtiyori bilan elchi lavozimini tark etdi.

Siyosiy martabasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Janubiy Karolina Vakillar palatasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2004-yilda Haley Janubiy Karolina Vakillar palatasiga Leksington okrugidagi 87-okrug vakili boʻlish uchun nomzodini qoʻydi. U respublikachi praymerizda amaldagi shtat vakili Larry Cooga qarshi chiqdi. U Janubiy Karolina shtatida eng uzoq vaqt xizmat qilgan qonun chiqaruvchi boʻldi. Uning platformasida mulk soligʻi boʻyicha imtiyozlar va taʼlim islohoti mavjud edi[4]. Birlamchi saylovda u ikkinchi turni oʻtkazishga majbur boʻldi, chunki Coon koʻpchilikni emas, balki 42 % ovozni qoʻlga kiritdi. U 40 % ovoz bilan ikkinchi oʻrinni egalladi[5]. Ikkinchi turda u uni 55-45 % hisobida magʻlub etdi[6].

U umumiy saylovda raqibsiz qatnashdi[7]. Haley Janubiy Karolinada gubernator lavozimni egallagan birinchi hind-amerikalikdir[8]. U 2006-yilda gubernatorlikka ikkinchi muddatga qayta saylanish uchun raqib boʻlmagan[9]. 2008-yilda u demokrat Edgar Gomezni 83-17 foiz ovoz bilan magʻlub etib, uchinchi martta qayta saylandi[10][11].

Qoʻshma Shtatlarning Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi elchisi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nomzodlik va tasdiqlash

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Haley 2017-yil 25-yanvarda vitse-prezident Mike Pence tomonidan qasamyod qildi, senator Marco Rubio yon tomonda turibdi

2016-yilning 23-noyabrida oʻsha paytda saylangan prezident Donald Trump Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi elchi lavozimiga Haley nomzodini koʻrsatish niyatida ekanligini maʼlum qildi[12]. 2017-yilning 20-yanvarida Prezident Trump Haley nomzodini AQSh Senatiga yubordi[13]. Xabar qilinishicha, Trump haleyni davlat kotibi lavozimiga koʻrib chiqqan, ammo u rad etgan[14].

2017-yil 24-yanvarda 96-4 ovoz bilan Haley Senat tomonidan AQShning Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi elchisi etib tasdiqlandi[15].Haleyga qarshi ovoz bergan toʻrt senator Bernie Sanders (I-Vt.), Martin Heinrich (DN.M.), Tom Udall (DN.M.) va Chris Coons (D-Del.)[16]. Haley vazirlar mahkamasi darajasidagi lavozimni egallagan birinchi hind amerikalik edi[17]. Koʻp oʻtmay, u Janubiy Karolina gubernatori lavozimini tark etdi va leytenant gubernator Henry McMaster Janubiy Karolina gubernatorligiga koʻtarildi.

Haley 2017-yil 25-yanvarda vitse-prezident Mike Pensce tomonidan qasamyod keltirdi[18]. U 2017-yil 27-yanvar kuni Nyu-York shahridagi BMT bosh qarorgohida Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi Antoniu Guterrish bilan uchrashdi[19].

  1. „Read Nikki Haley's resignation letter to Trump | CNN Politics“ (9-oktabr 2018-yil).
  2. „Nikki Haley - great advocate of India-US relationship: Indian-Americans“. economictimes.com. Qaraldi: 3-noyabr 2020-yil.
  3. Hennigan, Adrian. „13 Times Nikki Haley Stood Up for Israel at the UN (And AIPAC)“. Haaretz (10-sentabr 2018-yil).
  4. „Nikki Randhawa wins in S Carolina“. NRI Internet (3-noyabr 2004-yil).
  5. „Nikki Randhawa-Haley eyes South Carolina assembly“. NRI Internet.
  6. „SC State House 087 – R Runoff Race – Jun 22, 2004“. Our Campaigns. Qaraldi: 19-iyul 2013-yil.
  7. „SC State House 087 Race – Nov 02, 2004“. Our Campaigns. Qaraldi: 19-iyul 2013-yil.
  8. „Who is Nikki Haley?“. Voice of America (23-noyabr 2016-yil).
  9. Perugino, Roxanne. „Trump Announces Additions to National Security Team“. Arab Center of Washington DC (1-dekabr 2016-yil).
  10. „SC State House 087 Race – Nov 04, 2008“. Our Campaigns. Qaraldi: 19-iyul 2013-yil.
  11. „State House of Representatives District 87“ (2009-yil 1-iyun).
  12. Costa. „Gov. Nikki Haley tapped to be Trump's U.N. ambassador“. The Washington Post (23-noyabr 2016-yil). Qaraldi: 23-noyabr 2016-yil.
  13. „Nominations Sent to the Senate“ (inglizcha). whitehouse.gov (20-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 21-yanvar 2017-yil.
  14. Shellbourne, Mallory. „Haley turned down Trump's State Department consideration“. The Hill (7-sentabr 2017-yil). Qaraldi: 4-yanvar 2019-yil.
  15. „Nominations Sent to the Senate“ (inglizcha). whitehouse.gov (20-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 21-yanvar 2017-yil.
  16. „South Carolina Gov. Nikki Haley wins easy confirmation as UN ambassador“. NBC News. Qaraldi: 14-aprel 2021-yil.
  17. „Trump pleased Nikki Haley first Indian-American cabinet official“ (inglizcha). Hindustan Times (26-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 28-iyun 2017-yil.
  18. „Haley Sworn In as US Ambassador to UN“. VOA News. Associated Press (25-yanvar 2017-yil).
  19. Lederer. „Nikki Haley, new U.S. ambassador at the U.N.: 'We're taking names' of opposition“. The Washington Times (27-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 31-yanvar 2017-yil.