Kontent qismiga oʻtish

Mixail Siyazov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mixail Siyazov
Tavalludi 23-yanvar 1900-yil
Samarqand Rossiya imperiyasi
Vafoti 1-aprel 1957-yil
Samarqand Rossiya imperiyasi
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Qoʻshin turlari otliq
Xizmatdagi yillari

1919 – 1938

1940 – 1956
Unvoni General-leytenant
Qoʻmondonlik qilgan

6-alohida Xabarovsk miltiq polki, 194-oʻqchilar diviziyasi, 258-oʻqchilar diviziyasi, 12-I gvardiya miltiq diviziyasi, 7-gvardiya miltiq korpusi, 100-chi miltiq korpusi, 12-gvardiya miltiq korpusi, 89-chi 1-oʻqchilar korpusi, 29-gvardiya miltiq korpusi, 20-miltiq korpusi, 9-gvardiya miltiq korpusi,

Sverdlovsk Suvorov harbiy maktabi ,Novocherkassk Suvorov harbiy maktabi
Jang/urush

Rossiyada fuqarolar urushi Bosmachilikka qarshi kurash

Ulugʻ Vatan urushi
Mukofotlari

Mixail Aleksandrovich Siyazov (1900-yil 23-yanvar, Samarqand – 1957-yil 1-aprel, Minsk) – sovet qoʻmondoni, general-leytenant (1946-yil 5-iyul).

Hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mixail Aleksandrovich Siyazov 1900-yil 23-yanvarda Samarqandda tugʻilgan.

Harbiy xizmatda

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1919-yil avgust oyida Qizil Armiya safiga chaqirilib, Qizil Armiya askari sifatida 4-Dolbushinskiy otishma polkiga yuborildi, shundan soʻng Sharqiy frontda general A. I. Dutov qoʻmondonligidagi qoʻshinlarga qarshi Chelkartengiz koʻli va Orol dengizi oraligʻidagi hududda jangovar harakatlarda qatnashdi.

1919-yil oktyabrdan 1-Orenburg polki (Trans-Kaspiy fronti, noyabrdan – Trans-Kaspiy armiyasi guruhi) tarkibida xizmat qildi, shundan soʻng Siyazov Krasnovodsk yoʻnalishida Denikin qoʻmondonligi ostidagi qoʻshinlarga qarshi janglarda qatnashdi.

1920-yil fevral oyida 1-armiyaga yuborilib, u yerda 1-Turkiston otishma diviziyasi siyosiy boʻlimi taʼminot boʻlimi boshligʻining yordamchisi, armiya siyosiy boʻlimining xarid agenti va 2-Turkiston otishma polki xoʻjalik boʻlimi kotibining yordamchisi boʻlib, shu davrda Xiva va Buxoro hududida Sovet hokimiyatini oʻrnatishda qatnashgan.

Siyazov 1920-yil avgustda 26-Poltoratsk piyoda qoʻmondonlik kursiga oʻqishga yuborildi, shundan soʻng 1922-yil apreldan Chardjou shahrida joylashgan 4-Xojent piyoda polki tarkibida vzvod komandiri va kompaniya komandirining yordamchisi boʻlib xizmat qildi. Sharqiy Buxoro hududida bosmachi otryadlariga qarshi janglarda qatnashgan. Oʻsha yili RCP (b) safiga qoʻshildi.

1922-yil sentyabrdan Fargʻona shahrida joylashgan 5-Turkiston otishma polkida rota komandiri, batalyon komandirining yordamchisi, boshliq yordamchisi, polk maktabi boshligʻi lavozimlarida xizmat qilgan. 1925-yil sentyabrdan 1926-yil oktyabrgacha u „Vystrel“ otishma-taktik kurslarida tahsil oldi.

1930-yil iyun oyida u M. V. Frunze nomidagi Harbiy akademiyaga oʻqishga yuborildi. Shundan soʻng, 1933-yil may oyida Trans-Baykal qal’asi mintaqasi shtab-kvartirasining 1-qismi boshligʻi lavozimiga, 1935-yil fevralda – OKDVA shtab-kvartirasining 2-boʻlimi boshligʻining yordamchisi lavozimiga va 1937-yil – 6-alohida Xabarovsk miltiq polkining komandiri lavozimiga tayinlandi.

Ulugʻ Vatan urushi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Urush boshlanganidan beri polkovnik Siyazov avvalgi lavozimida edi. Diviziya 49-armiya (zaxira fronti) tarkibiga kirdi. 26-avgustda u Dorogobuj shahrini himoya qilish uchun jangovar operatsiyalarni oʻtkazgan oʻsha diviziya qoʻmondoni etib tayinlandi va oktyabr oyi boshida Mojaysk mudofaa chizigʻiga qayta joylashtirildi.

Siyazov noyabr oyida Kaluga hujum operatsiyasi va Kaluga shahrini ozod qilish paytida jangovar harakatlarda qatnashgan 258-piyoda diviziyasi qoʻmondoni etib tayinlandi. 1942-yil yanvarda diviziya 12-gvardiyaga aylantirildi va Siyazov komandir etib tayinlandi. Tez orada diviziya Rjev-Vyazemsk hujum operatsiyasida, shuningdek, Yuxnov shahrini ozod qilishda ishtirok etdi[1].

1945-yil 26-aprelda 61-armiya qoʻmondoni general-polkovnik P. A. Belov Oder daryosini kesib oʻtganligi uchun M. A. Siyazovni Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoniga taklif qildi, ammo yuqori qoʻmondonlik mukofot maqomini 2-darajali Suvorov ordeni bilan qisqartirdi[2].

Mukofotlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Lenin ordeni (1945-yil);
  • Qizil Bayroqning uchta ordeni (01.02.1942, 11.03.1944, 1949);
  • Ikkita Suvorov ordeni, 2-darajali (28.09.1943, 29.05.1945);
  • Kutuzov ordeni, 2-darajali (04.06.1945);

Medallari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • SSSR Mudofaa xalq komissarligining oltin soati (1936)
  • Oliy Bosh Qoʻmondonning buyruqlari (minnatdorchiliklari), unda Siyozov M. A. qayd etilgan
  • Velikaya daryosini kesib oʻtish, Ostrov shahridan janubda kuchli mustahkamlangan, chuqur rivojlangan nemis mudofaasini kesib oʻtish, 40 kilometrgacha boʻlgan janglarda oldinga siljish, front boʻylab 70 kilometrgacha siljishni kengaytirish va 700 dan ortiq aholi punktlarini, shu jumladan Shanino, Zelenovo, Krasnogorodskoening yirik aholi punktlarini ozod qilishadagi jasorati uchun, 1944-yil 19-iyuldagi 141-son
  • Sovet Latviyasining poytaxtini qoʻlga kiritish uchun Riga shahrini ozod qilishda. Muhim dengiz bazasi va Boltiqboʻyi davlatlarida nemislar uchun kuchli mudofaa markazini vayron qilsihdagi jasorati uchun. 1944-yil 13-oktyabrdagi 196-son
  • Germaniyaning kuchli mudofaa istehkomlari hisoblangan: Warka, Grujec, Kozienice, Solec, Zvolen, Białobrzegi, Jedlinsk, Ilja, shuningdek, 1300 dan ortiq boshqa aholi punktlarini bosib olishda koʻrsatgan jasorati uchun. 1945-yil 16-yanvar. № 221
  • Sochachyev, Skiernewice va Lowicz shaharlarini hamda yirik aloqa markazlarini bosib olishda koʻrsatgan jasorati uchun 1945-yil 18-yanvar. № 228 – Polshaning eng yirik sanoat markazi Lodz shahrini va Kutno, Tomaszov (Tomaszov), Gostynin hmada Łęczyca shaharlarini egallashdagi jasorati uchun. 1945-yil 19-yanvar. № 233
  • Poznanning gʻarbiy va shimoli-gʻarbiy qismidagi Germaniya chegarasini kesib oʻtish, Germaniya Pomeraniyasiga bostirib kirish va Schönlanke, Lukatz-Kreuz, Woldenberg hamda Driesen shaharlarini egallab olishdagi jasorati uchun. 1945-yil 29-yanvar. № 265
  • Deutsch-Krone va Märkisch-Fridland shaharlarini egallash hamda Pomeraniyadagi nemis mudofaasining muhim kommunikatsiya markazlari va mustahkam tayanchlarini vayron qilishdagi jasorati uchun. 1945-yil 11-fevral. № 274.
  • Stargard shahridan sharqda kuchli mustahkamlangan nemis mudofaasini yorib oʻtish, toʻrt kun davomida 100 kilometrgacha boʻlgan hujumkor janglarda oldinga siljish, Kolberg shahri yaqinidan Boltiq dengizi sohiliga yetib borish va Bervalde, Tempelburg, Falkenburg, Dramburg shaharlarini egallashdagi jasorati uchun. 1945-yil 4-mart № 288.
  • Stargard, Naugard, Polzin shaharlarini egallashdagi jasorati va Shtetin yoʻnalishidagi nemis mudofaasining muhim aloqa markazlari hamda kuchli istehkomlarini vayron qilishda koʻrsatgan qahramonligi uchun. 1945-yil 5-mart № 290.
  • Gollnov, Stepenitz va Massov shaharlarini bosib olishda koʻrsatagn jasorati uchun 1945-yil 7-mart № 295.
  • Altdamm shahrini egallab olish va Oder daryosining oʻng qirgʻogʻida Stettin sharqidagi kuchli mustahkamlangan nemis koʻprigini yoʻq qilishdagi jasorati uchun. 1945-yil 20-mart № 304.
  • Frankfurt an der Oder, Wandlitz, Oranienburg, Birkenverder, Hennigsdorf, Pankov, Fridrixsfelde, Karlshorst, Köpenik shaharlarini bosib olish va Germaniya poytaxti Berlinga oʻtishdagi qahramonligi uchun. 1945-yil 23-aprel № 339.

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Приказы Верховного Главнокомандующего в период Великой Отечественной войны Советского Союза. Сборник. М., Воениздат, 1975.“. 2017-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-noyabr.
  2. ↑ „Сайт Подвиг народа — Наградной лист на Сиязова М. А.“. 2014-yil 19-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 28-noyabr. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mixail_Siyazov&oldid=4084370" dan olindi