Kontent qismiga oʻtish

Mercedes Knight

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mercedes Knight
Asosiy maʼlumotlar
Ishlab chiqaruvchi Daimler-Motoren-Gesellschaft
Yuqori tezligi 70 dan 85 km/soatgacha
Oʻlchamlari
Bak hajmi 4 litrli,
Oʻrindiqlar soni 4
Boshqa maʼlumotlar
Dizayneri Charlz Nayt

Mercedes-Knight 1910-yildan 1924-yilgacha nemis Daimler-Motoren-Gesellschaft nemis avtomobil ishlab chiqaruvchisi tomonidan[1]. Birinchi jahon urushidan oldin kompaniya tomonidan ishlab chiqarilgan Mercedes markali yengil avtomobillar qatorida Knight modellari alohida seriya sifatida ajralib turardi. Ushbu avtomobillarda quvvat bloklari sifatida amerikalik konstruktor Charlz Nayt (1868-1940)[2] ixtirosiga borib taqaladi[3].

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mercedes-Knight 16/45 PS, 191-yil

1900-yillarning boshlarida amerikalik muhandis Charlz Nayt va Kilborn ismli tadbirkor oʻzlarining birinchi klapansiz ichki yonuv dvigatelini ishlab chiqdilar, bu dvigatel har bir silindrda ikkita quyma temir laynerdan foydalangan. 1903-yilda Illinoys shtatidagi Oak Parkda eksperimental quvvat bloki qurilgan. Tadqiqot va dizaynni takomillashtirish 1905-yilgacha, prototip Ogayo shtatining Elyria shahrida qattiq sinovdan oʻtkazilgan. Ishchi versiyasi 1906-yilda Chikagodagi avtosalonda taqdim etilgan[4]. Muhandis hech qachon oʻz ixtirosidan foydalanishga amerikalik avtomobil ishlab chiqaruvchisini topa olmagan. Yevropaning mashhur avtomobil ishlab chiqaruvchilari uning dvigateliga qiziqish bildirishlarini oʻylab, Charlz Nayt chet elga ketgan. Va uning taxmini toʻgʻri boʻlib chiqgan. Energiya blokidan foydalanish boʻyicha shartnoma ingliz kompaniyasi Daimler Motor Company, Belgiyaning Minerva va Fransiyaning Panhard & Levassor kompaniyalari tomonidan imzolangan. Germaniyada Gottlib Daimlerning Daimler-Motoren-Gesellschaft kompaniyasi[4][5] yangilikka qiziqib qolgan. 1907-yilda Vilgelm Maybax oʻrniga bosh muhandis lavozimini egallagan Pol Daymler 1909-yil aprel oyida oltita gʻaltakning klapanli dvigatellarini sinovdan oʻtkazishga muvaffaq boʻlgan. 1910-yil mart oyida DMG Knight[6] dvigatellarini[7] ishlab chiqarish uchun 10 yillik litsenziya olgan. 1910-yil dekabr oyida Parij avtosalonida maxsus dvigatelli Mercedes-Knight 16/40 PS yengil avtomobilining birinchi modeli taqdim etilgan.1911-yilda 4 litrli, toʻrt silindrli dvigatelli modelni ishlab chiqarish boshlangan. Yangi transport vositalarining maʼlum bir muvaffaqiyatidan soʻng, 1913-yilda „10/30 PS“ va „25/65 PS“ 4 silindrli quvvat bloklari boʻlgan yana ikkita model ishlab chiqarila boshlagan[2]. Oʻsha paytda Knight dvigatel dizaynining afzalliklari va kamchiliklari hali ham muhokama qilinmoqda va avtoulovchilar va professional muhandislar oʻrtasida bahs-munozaralarga sabab boʻlgan. Quvvat bloklarining shubhasiz afzalliklari yangi tizimning silliq ishlashi va shovqin izolyatsiyasi boʻlgan[6][8]. Knight motorlari bir xil oʻlchamdagi anʼanaviy motorlarga qaraganda 500 dan 1500 aylanish oraligʻida yaxshiroq ishlagan. Spool valfli motorlar dizayn va ishlab chiqarish texnologiyasi[6] nuqtai nazaridan koʻp vaqt va resurslarni talab qilgan. Koʻpincha oʻsha paytdagi moylash materiallari bilan kafolatlanmagan. Dvigatel daqiqada 1600 dan yuqori tezlikda ishlagan[2]. 1750 rpm tezlikda amalga oshirilishi mumkin boʻlgan maksimal avtomobil tezligi diapazoni taxminan 80 km /soat bilan cheklangan, bu hech boʻlmaganda uzoq muddatda Ritsar dvigatelining rivojlanish potentsiali va amaliy foydalanish cheklanganligini anglatadi[2]. 1913-yil oʻrtalarida 16/40 PS modeli boshqa DMG mahsulotlari singari oʻzgartirildi va yangi nom olgan 16/45 PS. 1924-yilning bahorida, haqiqiy dvigatel kuchiga model yana nomini oʻzgartirgan. Bu safar „16/50 PS“ deb nomlangan. 1924-yilning yozidan boshlab yengil avtomobillarning ushbu versiyasi toʻrt gʻildirakda barabanli tormozlar bilan jihozlangan[2]. Model muvaffaqiyatidan soʻng, Kayzer Vilgelm II ga ikkita maxsus Mercedes-Knight avtomobillari yetkazib berilgan[9][10].1913-yildan 1918-yilgacha 10/30 ot kuchiga ega va 1920-yildan 1921-yilgacha 16/45 ot kuchiga ega dvigatellar asosida kompaniya tez yordam mashinalarini (Daimler Krankenwagen)[10][11][12] ishlab chiqargan, ular asosan Buyuk Britaniya bozorida sotilgan. Аvtomobillar soni(5000 donadan ortiq)[6][13] 1915-yilgacha ishlab chiqarilgan, shundan keyin kompaniya 1924-yilgacha faqat 4 litrli versiyani ishlab chiqargan[2].

Tavsifi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Daimler-Knight dvigateli

Modelning quvvat bloki Knight tomonidan ishlab chiqilga. Ish hajmi 2610 dan 6330 sm 3[14][15] gacha boʻlgan, u avtomobilning old qismiga uzunlamasına oʻrnatilgan. Quvvat bloklarining kuchi modifikatsiyaga qarab 30 dan 65 ot kuchigacha oʻzgarib turardi, buning natijasida avtomobil maksimal tezlikka 70 dan 85 km/soatgacha yetishi mumkin edi[16]. 70 dan 100 litrgacha boʻlgan yonilgʻi baki korpusning orqa qismida joylashgan.

Shassi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
avtomobil rul

Avtomobil shassisi U-profilli poʻlatdan yasalgan ramkadan iborat. Avtomobil oʻng qoʻl rulidagi mexanizmi yordamida boshqarilgаn. Dvigatel quvvati orqa gʻildiraklarga charm debriyajli 4 pogʻonali mexanik uzatmalar qutisi orqali uzatilgan[17]. Model haydovchi milida ishlaydigan mexanik turdagi oyoq tormozi bilan jihozlangan. Toʻxtash tormozi ham mexanik boʻlib, tutqich mexanizmi [17] orqali orqa gʻildiraklarni toʻsib qoʻyadi. 1924-yilda oyoq tormozi oʻzgartirilgan[18]. Avtomobilga yogʻoch spikerli gʻildiraklar va poʻlatdan olinadigan jantlar oʻrnatilgan. Shinalar modifikatsiyaga qarab farq qilingan: jumladan; „25/65 PS“ modeli old tomonida 915 × 105 mm va orqada 935 × 135 mm, „10/30 PS“ 820 oʻlchamdagi qattiq kauchuk shinalar bilan jihozlangan[18].

Motorsportda ishtirok etish

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Leon Elskamp 1913-yilgi poygalar paytida Mersedes haydagan

Mashina kamdan-kam yugurgan, ammo u diqqatni jalb qilishga muvaffaq boʻlgan. Undan „Mersedes“ning belgiyalik agenti va „Qizil iblis“ laqabli Kamil Genasining himoyachisi Teodor Pilett saylov kampaniyasidan muvaffaqiyatli foydalanilgan. Pilette 1910-yilgi Tsar Nikolay II sayohatida va 1912-yilgi kurort haftaligida birinchi oʻrinni egallagan[9]. Mercedes-Knight 1913-yilgi Indianapolis 500 bilan mashhur boʻlgan. Oʻzining 16/45 ot kuchiga ega modelida eng kichik sigʻimli dvigatelga ega boʻlishiga qaramay, Pilett hayratlanarli darajada past gaz sarfi bilan beshinchi oʻrinni egallagan[7][19][20]. Birinchi marta Ritsar dvigatelli avtomobil Amerika poygasida ishtirok etgan va 500 milya masofani bosib oʻtishga muvaffaq boʻlgan. Belgiyalik poygachi Leon Elskamp, Mercedes-Knightning 45 ot kuchiga ega versiyasini boshqarib, 1913-yilda Belgiya avtomobil klubi Gran-prisida oʻrtacha 100 km/soat tezlikda 381,6 km (237 milya) masofani bosib oʻtgan[10][21]. 1913-yil avgust oyida Le-Manda boʻlib oʻtgan Fransiya Gran-prisida Leon 5 soat 18 daqiqa 45 soniya natija bilan yettinchi oʻrinni egallagаn[22] .

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Frank Barrett. Illustrated Mercedes-Benz buyer's guide, 2-е изд., Motorbooks International, 1994 — 20-bet. ISBN 0879389028. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 „Mercedes-Knight 10/30 hp - 25/65 hp, 1910 - 1924“ (en). Публичный электронный архив Mercedes-Benz. 2017-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  3. ↑ Michael Frostick. The mighty Mercedes. Dalton Watson Ltd., 1971 — 182-bet. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Леонид Попов. „Что такое двигатель Найта?“. Драйв.ru. ООО «Драйв» (12 ноября 2012). 2017-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  5. ↑ Jan P. Norbye. The 100 greatest American cars. TAB Books, 1891 — 118—120-bet. ISBN 0830696237. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Robert Ackerson. Two Summers: The Mercedes-Benz W196R Racing Car. Veloce Publishing Ltd, 2015 — 132-bet. ISBN 1845847512. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named LaChance
  8. ↑ Louis William Steinwedel. The Mercedes-Benz Story. Rand McNally, 1979 — 76-bet. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Beverly Rae Kimes. The Star and the Laurel: The Centennial History of Daimler, Mercedes, and Benz, 1886-1986. Mercedes-Benz of North America Incorporated, 1986. ISBN 0936573015. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Erik Johnson. Mercedes: Nothing But the Best. Book Sales, 1998 — 25-bet. ISBN 9780785809371. 
  11. ↑ „Daimler ambulance Type UK with 10/30 hp Knight engine“ (en). Публичный электронный архив Mercedes-Benz. 2017-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  12. ↑ „Daimler ambulance Type UK with 16/45 hp Knight engine“ (en). Публичный электронный архив Mercedes-Benz. 2017-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  13. ↑ „16/45 hp Mercedes-Knight tourer“ (en). Mercedes-Benz. 2017-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-mart.
  14. ↑ Peter Schneider. Deutsche Autos im Bild: die Meilensteine von 1886 bis heute, 2-е изд., Motorbuch-Verlag, 2002 — 24—25-bet. ISBN 3613022338. 
  15. ↑ Samohýl Ladislav, Vacek Zdeněk. Fenomén Mercedes-Benz & Čechy, Morava a Slezsko. Grada Publishing a.s., 2015 — 209-bet. ISBN 8027109841. 
  16. ↑ Victor Boesen, Wendy Grad. The Mercedes-Benz book. Doubleday, 1981 — 180-bet. ISBN 0385125542. 
  17. ↑ 17,0 17,1 „Mercedes-Knight 10/30 hp - Chassis and Drivetrain“ (en). Публичный электронный архив Mercedes-Benz. 2017-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 22-mart.
  18. ↑ 18,0 18,1 „Mercedes-Knight 16/40 hp, 16/45 hp, 16/50 hp - Chassis and Drivetrain“ (en). Публичный электронный архив Mercedes-Benz. 2017-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 22-mart.
  19. ↑ Floyd Clymer. Indianapolis 500-mile Race History, 1946. 
  20. ↑ Pat Kennedy. Indy 500 Recaps - the Short Chute Edition. AuthorHouse, 2015. ISBN 1496972422. 
  21. ↑ „Grand Prix of the Belgian Automobile Club (381.6 km)“ (en). Публичный электронный архив Mercedes-Benz. 2017-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 22-mart.
  22. ↑ „1913 Unofficial French Grand Prix“ (en). Motor Sport Magazine. 2017-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 22-mart. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mercedes_Knight&oldid=5016054" dan olindi