Meksika — Qatar munosabatlari
 | |
 Meksika |
 Qatar |
Meksika — Qatar munosabatlari Meksika va Qatar oʻrtasidagi tashqi aloqalardir. Ikkala davlat ham Birlashgan Millatlar Tashkilotiga aʼzo.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ikki davlat oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar Qatar Buyuk Britaniyadan mustaqillikka erishganidan bir necha yil oʻtib, 1975-yil 30-iyunda boshlangan[1]. Diplomatik munosabatlar oʻrnatilgandan beri ikki davlat oʻrtasidagi aloqalar asosan Birlashgan Millatlar Tashkiloti kabi xalqaro tashkilotlar orqali olib borilgan. So‘nggi bir necha yil ichida ikki davlat o‘rtasidagi hamkorlik yanada kengaydi. 2014-yilda Qatar Mexiko shahrida elchixonasini ochgan. Bu munosabatga 2015-yilda Meksikaning Dohada elchixonasini ochishi bilan javob qaytarildi[2].
2015-yilning noyabr oyida Qatar Amiri shayx Tamim bin Hamad Ol Soniy Meksikaga rasmiy tashrif bilan keldi[3]. Shayxning tashrifi chogʻida ikki davlat oʻrtasida toʻgʻridan-toʻgʻri havo qatnovi toʻgʻrisidagi shartnomalar, madaniyat va sanʼat sohasidagi kelishuvlar, energetika sohasida hamkorlik toʻgʻrisidagi shartnomalar, jumladan, bir qancha bitim va memorandumlar imzolandi[4].
2016-yilning yanvar oyida Meksika prezidenti Enrike Penya Nyeto Qatarga rasmiy tashrif bilan keldi[1]. Uning tashrifi chogʻida ikki davlat oʻrtasida taʼlim, fan va jamiyatni rivojlantirish; madaniyat va sanʼat sohasidagi hamkorlik, Meksika va Qatar axborot agentliklari hamkorligi; sport va Meksika kompaniyalari 2022 FIFA Jahon chempionatida reklama dasturlari muhokama qilindi[1].
2021-yil avgust oyida Afg‘onistonda Tolibon nazorati qaytishi bilan Meksika Qatar bilan hamkorlikda 100 dan ortiq afg‘on qochqinlarini evakuatsiya qilishga yordam berdi. Qatar Amiri havo kuchlari samolyotlari Afgʻoniston fuqarolaridan iborat guruhlar bilan Mexiko xalqaro aeroportiga yetib keldi[5][6].
2022-yil mart oyida Meksika tashqi ishlar vaziri Marselo Ebrard Qatarga tashrif buyurdi va o‘zining hamkasbi Qatar tashqi ishlar vaziri Muhammad bin Abdulrahmon bin Jassim Ol Tani bilan uchrashdi. Qatarda bo‘lganida Ebrard Qatarda bo‘lib o‘tadigan futbol bo‘yicha jahon chempionatini muhokama qildi va Doha forumida ishtirok etdi[7]. Shu yilning noyabr oyida tashqi ishlar vaziri Ebrard Qatarga qaytib keldi va Jahon chempionatiga tashrif buyuradigan 100 000 ga yaqin meksikalik muxlislarga konsullik himoyasi va yordam koʻrsatish uchun Dohadagi Meksika markazini ochdi[8].
Yuqori darajadagi tashriflar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Meksikadan Qatarga yuqori darajadagi tashriflar [9]
- Tashqi ishlar vaziri maslahatchisi Lourdes Aranda (2007, 2011)
- Tashqi ishlar vaziri Patrisiya Espinosa Kantelyano (2010)
- Tashqi ishlar vaziri Xose Antonio Meade (2014)
- Tashqi ishlar vaziri maslahatchisi Karlos de Ikaza (2014)
- Prezident Enrike Penya Nieto (2016)
- Tashqi ishlar vaziri Marselo Ebrard (2022-yil mart va noyabr)
Qatardan Meksikaga yuqori darajadagi tashriflar:
- Shayx Tamim bin Hamad Al Tani (2015)
Ikki tomonlama shartnomalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ikki davlat oʻrtasida bir qancha ikki tomonlama shartnomalar imzolangan, jumladan, ikki tomonlama soliqqa tortish va soliq toʻlashdan boʻyin tovlashga yoʻl qoʻymaslik toʻgʻrisidagi bitim (2014); Havo qatnovi toʻgʻrisidagi bitim (2015); Texnik hamkorlik toʻgʻrisidagi bitim (2015-yil); Badiiy va madaniy hamkorlik to‘g‘risidagi bitim (2016); Meksika va Qatar axborot agentliklari oʻrtasida hamkorlik toʻgʻrisidagi bitim (2016-yil); Energetika sohalarida hamkorlik to‘g‘risidagi memorandum (2016); Taʼlim sohasida hamkorlik toʻgʻrisidagi bitim (2016); Sport sohasida hamkorlik boʻyicha oʻzaro anglashuv memorandumi (2016) va Meksika tashqi savdo banki (Bancomext), Doha banki va Qatar Milliy banki (2016) oʻrtasida oʻzaro anglashuv memorandumi[1].
Savdo
[tahrir | manbasini tahrirlash]2018-yilda ikki davlat o‘rtasidagi umumiy tovar ayirboshlash hajmi 83 million dollarni tashkil etgan[10]. Meksikaning Qatarga eksporti quyidagilardan iborat: yuk mashinalari, transport vositalari va muzlatgichlar[11]. Qatarning Meksikaga eksporti quyidagilardan iborat: tabiiy gaz va alyuminiy qotishmasi[11]. Qatar Meksikaning 61-savdo sherigi va Meksika Qatarning jahon miqyosida 28-yirik savdo sherigi hisoblanadi[3]. Qatar Airways Doha va Mexiko shaharlari oʻrtasida yuk tashish xizmatlarini amalga oshiradi. Meksikaning „Kidzania“ transmilliy kompaniyasi Qatarda ishlaydi.
Doimiy diplomatik vakolatxonalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Bilateral relations between Mexico and Qatar (in Spanish)
- ↑ „Mexican embassy opens in Doha“. 2015-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 10-aprel.
- ↑ 3,0 3,1 Refuerza México su relación con Qatar (in Spanish)
- ↑ Agreements between Mexico and Qatar will strengthen and invigorate bilateral relations: Enrique Peña Nieto
- ↑ México brinda protección humanitaria a grupo de afganos en riesgo (in Spanish)
- ↑ Mexico Thanks the State of Qatar for Transporting and Securing the Arrival of Afghans to Its Land
- ↑ Marcelo Ebrard observa avances para Copa Mundial de Fútbol en Qatar (in Spanish)
- ↑ Marcelo Ebrard inauguró el Centro México en Qatar 2022 acompañado de elementos de la Guardia Nacional (in Spanish)
- ↑ Senado de México: Relaciones México-Qatar (in Spanish)
- ↑ „Mexican Ministry of the Economy: Qatar (in Spanish)“. 2016-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 10-aprel.
- ↑ 11,0 11,1 Relación México — Qatar (in Spanish)
- ↑ Embassy of Mexico in Doha
- ↑ Embassy of Qatar in Mexico City