Maqsuda Hojinova

Maqsuda Aʼzamovna Hojinova (1912-yil 8-iyul Toshkent 1981-yil 4-dekabr)-mexanika sohasidagi olima, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi akademik (1966), texnika fanlari doktori (1958), professor (1959). Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi (1964). Toshkent iqtisod-sanoat texnikumini tugatgan (1929), G. V. Plexanov nomidagi Xalq xoʻjaligi institutini (Moskva) tugatgan (1936). 1936—1937-yillar Oʻzbekiston savdo vazirligida ishlagan. 1944—1952-yili Toshkent toʻqimachilik institutida oʻqituvchi va 1957-1973-yillari shu institut rektori sifatida oʻz faoliyatini olib borgan. 1957-yildan toʻqimachilik materialshunosligi kafedrasi mudiri sifatida faoliyat olib borgan. Ilmiy ishlari paxta, kanop (zigʻir) tolalarining mexanik xossalarini oʻrganishga oid. Oʻzbekistonda toʻqimachilik sanoatini rivojlantirishga katta hissa qoʻshgan. Hojinova kalta kanop tolasidan toʻqimachilik ipi olish texnologiyasini ishlab chiqdi va sanoatga tat-artisti (108"). Andijon gʻijjakchilik maktabining yirik vakili. Ilk musiqa saboqlarini togʻasi Ergash Ab-durahmonovdan, milliy mumtoz musiqa namunalari va sozandalik sanʼatini Yunus Rajabiy, K.Jabborov, S.Kalonovlardan oʻrgangan. Yangiyoʻl teatrit sozanda (1942—1945-yillar), Andijonda cholgʻu ansambli (1946—1949), Andijon teatri (1949—1990) da sozanda va musiqa rahbari, bosh dirijer sifatida faoliyat olib borgan(1990—2003). 1995-yildan oʻgʻli Ravshanbek Hojionova bilan „Meros“ maqom ansambli rahbari. 1998-yildan Andijon universitetida pedagog, faxriy professor (2001). Cholgʻu kuylar, ashulalar („Jafo qil-ma“, Sakkokiy gʻazali; „Xirom etgil“, Dilafkor; „Lola sayli“, E.Vo-hidov; „Nozima“, „Gul uzatsam“, P.Moʻmin; „Koʻz qorayguncha“, Hofiz va boshqalar), spektakllar (M.Boboyevning „Vatan madhi“, A.Qodiriyning „Mehrobdan chayon“ va boshqalar)ga musiqa bastalagan. Nozik taʼb sozanda H. repertua-ridan „Miskin“, „Ajam“, „Nasru-loyi 1-4“, „Nasri Segoh 1-3“, „Sar-parda“, „Rok“, „Qurbon qaytarma“ kabi cholgʻu kuy (turkum)lar oʻrin olgan. Hojionova oʻziga xos, jozibali ovozida „Ushshoq“, „Girya 1-2“, „Azim daryo“, „Bayot“, „Dugoh“ kabi mumtoz ashula va maqom yoʻllarini talqin etgan. Hojionov A.Ismoilov, Oxunova, K.Rahimov, N.Hamrokulov, A.Dadayev, Oʻ.Nuraliyevlarga ustozlik qilgan. Ijrolari Oʻzbekiston radiosi fonotekasiga yozilgan. „El-yurt hurmati“ ordeni bilan mukofotlangan (1999).