Kontent qismiga oʻtish

MYu Qurbongoh

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

MYu Qurbongoh (m Ara, m Arae), Servantes ― Qurbongoh yulduz turkumidagi quyoshga oʻxshash yulduzdir. U Quyoshdan 50,6 yorugʻlik yili uzoqlikda joylashgan[1].

Yulduz toʻrtta maʼlum ekzosayyoradan iborat sayyora tizimiga ega boʻlib, ulardan uchtasini massasi boʻyicha Yupiter bilan taqqoslash mumkin. Yoritqichga eng yaqin boʻlgan sayyora birinchi kashf etilgan „issiq Neptun yoki super-yer“ sinfidagi sayyora edi[2][3].

Yulduzi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

MYu Qurbongoh — G3IV-V tipidagi sariq mitti (ehtimol, subgigant). Kuzatish moslamasisiz koʻz bilan koʻrish mumkin (kattaligi 5,12). Yorqinligi 1,9 quyosh yorqinligidir. Samarali Yer orbitasi 1,3 a.b. ni tashkil qiladi[4].

Sayyora tizimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sayyora b

[tahrir | manbasini tahrirlash]

MYu Qurbongoh b 2001-yilda doppler spektroskopiyasi orqali topilgan. Oʻsha paytda sayyora yuqori ekssentriklik va aylanish davri taxminan 743 kunlik orbitada boʻlgan deb taxmin qilingan[5].

MYu Qurbongoh tizimidagi tashqi uchta sayyoraning orbitalari Quyosh tizimidagi sayyoralarning orbitalariga nisbatan solishtirilgan. Markaziy yulduz masshtabda berilmagan. Ushbu rasm miqyosida ichki sayyora markaziy yulduzni ifodalovchi diskning chetida joylashgan boʻlar edi.

Yangilangan maʼlumotlarga koʻra, b sayyorasining aylanish davri 643,25 ± 0,90 kun, orbitaning katta yarim oʻqi 1,497 a.b. ni, ekssentriklik 0,128 ± 0,017 ni tashkil qiladi. Massa 1,676 Yupiter massasiga teng, turi — gaz giganti[6].

Sayyora suv boʻlish ehtimoli boʻlgan MYu Qurbongohning yashashga yaroqli zonasida joylashgan. Bu ushbu mintaqada Yerga oʻxshash sayyoralar paydo boʻlishiga yoʻl qoʻymaydi, ammo bu gaz gigantining yirik tabiiy yoʻldoshlari yoki bulutlari suvga ega boʻlishi mumkin. Boshqa tomondan, sayyora va uning sunʼiy yoʻldoshlari massasi oʻrtasidagi koʻrinadigan oʻxshashlik qonuni tufayli bunday massiv yoʻldoshlar gaz gigantlari atrofida paydo boʻlishi mumkinmi yoki yoʻqmi aniq emas. Bundan tashqari, yulduzning ultrabinafsha nurlanishini oʻlchash potentsial yashashga yaroqli sayyoralarda biomolekulalarning paydo boʻlishi uchun yetarli emasligini koʻrsatadi[7].

Sayyora c

[tahrir | manbasini tahrirlash]

MYu Qurbongoh 2004-yilda doppler spektroskopiyasi tomonidan kashf etilgan. Ehtimol, yer sayyoralari guruhiga tegishli. Bu issiq Neptun sifatida aniqlangan birinchi sayyora edi. Aylanish davri 9,6386 ± 0,0015 kun, orbitaning katta yarim oʻqi 0,09094 a.b. ni, ekssentriklik 0,172 ± 0,04 ni tashkil etadi. Massasi 0,03321 Yupiter massasi[8][9].

Sayyora d

[tahrir | manbasini tahrirlash]

MYu Qurbongoh d 2006-yilda doppler spektroskopiyasi yordamida kashf etilgan. Aylanish davri 310,55 ± 0,83 kun, orbitaning katta yarim oʻqi 0,921 a.b. ni, ekssentriklik 0,0666 ± 0,0122 (deyarli dumaloq) tashkil qiladi. Minimal massa — 0,5219 Yupiter massasi. U Yer bilan taqqoslanadigan nur oqimini qabul qiladi va ultrabinafsha yashash zonasida yotadi. U oʻzining potentsial yoʻldoshlarida yoki bulutlarida/yuzasida suv mavjud boʻlishi uchun juda issiqlik qiladi[10].

Sayyora e

[tahrir | manbasini tahrirlash]
MYu Qurbongoh yulduzi va uning toʻrtta sayyorasiga nisbatan masofalari.

MYu Qurbongoh e kashf etilishi 2004-yilda eʼlon qilingan. Oʻsha paytda orbita parametrlari notoʻgʻri aniqlangan. Sayyora yuqori ekssentriklik va aylanish davri 8,2-yil boʻlgan orbitada joylashgan deb taxmin qilingan. MYu Qurbongoh d va MYu Qurbongoh c ning keyingi aniqlanishi bilan maʼlumotlar tuzatildi[11].

Aylanish davri 11,51 ± 2,08 yil, katta yarim oʻq 5,235 a.b., ekssentriklik 0,0985 ± 0,0627 ni tashkil qiladi. Bu massasi kamida 1,814 Yupiter massasiga ega boʻlgan gaz gigantidir[12].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Gaia DR2 (англ.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018. — Vol. 1345.
  2. ↑ Soto M. G., Jenkins J. S. Spectroscopic Parameters and atmosphEric ChemIstriEs of Stars (SPECIES)I. Code description and dwarf stars catalogue (англ.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2018. — Vol. 615. — P. 76–76. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201731533 — arXiv:1801.09698
  3. ↑ Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction (англ.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2007. — Vol. 474, Iss. 2. — P. 653–664. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20078357 — arXiv:0708.1752
  4. ↑ Gray R. O., Corbally C. J., Garrison R. F., McFadden M. T., Bubar E. J., McGahee C. E., O'Donoghue A. A., Knox E. R. Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 pc--The Southern Sample (англ.) // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac — IOP Publishing, American Astronomical Society, University of Chicago Press, AIP, 2006. — Vol. 132, Iss. 1. — P. 161–170. — ISSN 0004-6256; 1538-3881 — doi:10.1086/504637 — arXiv:astro-ph/0603770
  5. ↑ Soriano M., Vauclair S. New seismic analysis of the exoplanet-host star μArae (англ.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2010. — Vol. 513. — P. 49–49. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/200911862 — arXiv:0903.5475
  6. ↑ Boeche C., Grebel E. K. SP_Ace: a new code to derive stellar parameters and elemental abundances (англ.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2016. — Vol. 587. — P. 2–2. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201526758 — arXiv:1512.01546
  7. ↑ Battistini C., Bensby T. The origin and evolution of the odd-Z iron-peak elements Sc, V, Mn, and Co in the Milky Way stellar disk (англ.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2015. — Vol. 577. — P. 9–9. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201425327 — arXiv:1502.01152
  8. ↑ Butler R. P., Tinney C. G., Marcy G. W., Jones H. R. A., Penny A. J., Apps K. Two New Planets from the Anglo‐Australian Planet Search (англ.) // Astrophys. J. / E. Vishniac — IOP Publishing, 2001. — Vol. 555, Iss. 1. — P. 410–417. — ISSN 0004-637X; 1538-4357 — doi:10.1086/321467
  9. ↑ Buccino A. P., Lemarchand G. A., Pablo J.D. Mauas Ultraviolet radiation constraints around the circumstellar habitable zones (англ.) // Icarus / P. Nicholson — Elsevier BV, 2006. — Vol. 183, Iss. 2. — P. 491—503. — ISSN 0019-1035; 1090-2643 — doi:10.1016/J.ICARUS.2006.03.007 — arXiv:astro-ph/0512291
  10. ↑ Naef D., Mayor M., Benz W., Curto G. L., Lovis C., Moutou C., Pepe F., Queloz D., Santos N. C., Udry S. The HARPS search for southern extra-solar planets. IX. Exoplanets orbiting HD 100777, HD 190647 and HD 221287 (англ.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2007. — Vol. 470, Iss. 2. — P. 721–726. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20077361 — arXiv:0704.0917
  11. ↑ Canup R. M., Ward W. R. A common mass scaling for satellite systems of gaseous planets (англ.) // Nature / M. Skipper — NPG, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 441, Iss. 7095. — P. 834—9. — ISSN 1476-4687; 0028-0836 — doi:10.1038/NATURE04860 — PMID:16778883
  12. ↑ McCarthy C., Butler R. P., Tinney C. G., Jones H. R. A., Marcy G. W., Carter B., Penny A. J., Fischer D. A. Multiple Companions to HD 154857 and HD 160691 (англ.) // Astrophys. J. / E. Vishniac — IOP Publishing, 2004. — Vol. 617, Iss. 1. — P. 575–579. — ISSN 0004-637X; 1538-4357 — doi:10.1086/425214 — arXiv:astro-ph/0409335 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=MYu_Qurbongoh&oldid=2591958" dan olindi