Lorna Marshall
Lorna Marshall (1898-yil 14-sentyabr - 2002-yil 8-iyul) - amerikalik antropolog. U bu faoliyatini 1970-yillardan boshlagan. U hali oʻrganilmagan Kalahari choʻlining kung xalqi haqida oʻz asarida yozib qoldirgan[1].
Tarjimayi holi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Marshall Arizona shtatidagi Morensi shahrida tugʻilgan. U 1926-yilda Laurence Kennedy Marshallga turmushga chiqdi. Ularning qizi Elizabeth Marshall Tomas (1931-yilda tugʻilgan) va oʻgʻli John Kennedy Marshall (1932-2005) bor edi. Lorna 1921-yilda UC Berkeley universitetida ingliz adabiyoti boʻyicha bakalavr, 1928-yilda Radcliffe kollejida esa magistr darajasini oldi va 1926-yildan oldin Mount Holyoke kollejida ingliz tili oʻqituvchisi boʻlib ishlagan. Keyinchalik, u Harvard universitetida antropologiya kurslarini egalladi va etnograf sifatida ikkinchi karyerasiga ega boʻldi. Uning turmush oʻrtogʻi 1889-yilda Massachusetts shtatining Medford shahrida tug‘ilgan, Tufts universitetida oʻqigan, 1922-yilda Raytheon kompaniyasiga asos solgan va u yerda 1950-yilgacha ishlagan.
1951-yilda Marshalllar oilasi Janubi-gʻarbiy Afrikaga (hozirgi Namibiya) etnografik tadqiqot qilish uchun joʻnadi. Kung of Nyae Nyae, shuningdek, Juhoansi yoki Juhoan Bushmen sifatida ham tanilgan. Oila bu ish bilan chuqur shugʻullanib, 1950- va 1960-yillar davomida har biri yarim yilgacha davom etgan koʻplab ekspeditsiyalarni oʻtkazib, Afrikaga qaytib keldi. Elizabeth Marshall Tomas oʻzining "Eski yoʻl" kitobida tushuntirganidek, Laurence Marshall oʻz ekspeditsiyalariga qoʻshilish uchun yana bitta antropologni yollashga harakat qildi, ammo hech kim bunga qiziqmadi. Keyin Lorna Marshallning rasmiy antropologik bilimga mukammal ega boʻlmaganiga qaramay, etnografik suhbatlar oʻtkazish va dala yozuvlarini tuzib chiqish topshirildi[2].
1960- va 1970-yillarda Marshall Kung madaniyati va dini toʻplami ostida koʻplab maqolalarni nashr ettirdi. Uning birinchi kitobi The Kung of Nyae Nyae 1976-yilda ijobiy taqrizlar uchun nashr etilgan, shu jumladan, Alan Barnard Marshallni ,,barcha davrlarning eng nozik, sinchkov va oddiy etnograflaridan biri“, — deb atagan[3]. Marshall oʻzining ikkinchi kitobi "Nyae Nyae" ni nashr etib, uzoq faoliyatidagi muvaffaqiyatli natijadan zavqlandi. ,,Kung eʼtiqodlari va marosimlari'' nomli kitobi 1999-yilda 101 yoshida chiqarilgan. Yozma etnografiyadan tashqari, Lorna Marshall Kung of Nyae Nyae oʻgʻli, hujjatli va etnografik kinorejissyor John Kennedy Marshall (1932-2005) haqida bir nechta etnografik filmlar ustida ishladi[4].
U 1996-yildan beri yashab kelayotgan Nyu-Xempshir shtatidagi Peterboro shahridagi qizi Elizabetning uyida 2002-yilda 104 yoshida vafot etdi, u ilgari 1920-yillarning oxiridan beri Massachusets shtatining Cambridge shahrida bir uyda yashayotgan edi[1].
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- The ! Kung of Nyae Nyae . Kembrij, Mass.: Garvard universiteti nashriyoti, 1976-yil.
- Nyae Nyae! Kung eʼtiqodlari va marosimlari . Peabodi muzeyi monografiyalari №. 8, 1999-yil.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Douglas Martin, „Lorna Marshall, 103, Early Scholar on Africaʼs Bushmen“, obituary in the New York Times, July 30, 2002.
- ↑ Thomas, Elizabeth Marshall. The old way : a story of the first people, 1., New York: Farrar, Straus and Giroux, 2006 — 49-bet. ISBN 9780374225520.
- ↑ Barnard, Alan (December 1978). "The !Kung of Nyae (Book Review)". Africa (Edinburgh University Press) 48 (4): 411.
- ↑ „Guide to the John Marshall Ju/'hoan Bushman Film and Video Collection, 1950-2000“. Human Studies Film Archives, Smithsonian Institution. 2009-yil 6-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 2-dekabr.