Lingvistik geografiya
Lingvistik geografiya yoki Dialektografia — dialektologiyaning bir boʻlimi, unda lahja va shevalarga xos lisoniy unsurlar va hodisalarning hududiy tarqalishi oʻrganiladi. Lingvistik geografiya maʼlum hududda tar kalgan til xrdisalari (tovushlar, grammatik shakllar, soʻzlar)ni aniqlaydi, hududiy til xususiyatlarini xalq tarixi, til tarixi bilan bogʻliq holda qiyoslab, tushuntirib, maʼlum til qodisalarining oʻrni va tarqalish chegarasini atlas va haritalar orqali ifodalaydi. Harita ham, atlas ham lingvistik geografiyaning ifoda vositasi boʻlib, uning asosiy maqsadi tilning taraqqiyot qonuniyatlari va yoʻllarini, aniq bir lahjaning paydo boʻlishi va mavjudligining sabablarini, shuningdek, sheva xususiyatlarining adabiy tilga boʻlgan munosabati va oʻzaro munosabati masalalarini tushuntirib berishdir. Lingvistik geografiya XIX asrning oʻrtalarida paydo boʻldi. Oʻzbekistonda esa lingvogeografik usulda shevalarni oʻrganish 1940-yillarda boshlangan[1].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |