Leonid Smetannikov
| Leonid Smetannikov | |
|---|---|
| Tavalludi |
12-avgust 1943-yil |
| Fuqaroligi | SSSR |
| Kasbi | Xonanda |
Leonid Anatolyevich Smetannikov (1943-yil 12-avgust Chelyabinsk viloyati) – sovet va rus opera xonanadasi, oʻqituvchi. SSSR xalq artisti (1987). M. I. Glinka nomidagi RSFSR Davlat mukofoti laureati (1982-yil).
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1943-yil 12-avgustda Chelyabinsk viloyati, Nagaybak tumani, Ferchampenoise qishlogʻida tavallud topgan.
Leonidning otasi – Smetannikov Anatoliy Pavlovich (1916 – 2002). Onasi – Smetannikova Yelena Ivanovna (1919 —1994).
U bolaligini onasi bilan urush paytida evakuatsiya qilingan Janubiy Uralda oʻtkazgan. Ogʻir yaralangandan keyin otasi ham u yerga kelgan. Urush tugagandan soʻng, oila Ukrainaga, Dnepropetrovsk viloyati , Dneprodzerjinskga koʻchib oʻtishgan.
1957-yilda oʻrta maktabning yettinchi sinfini tugatib, sanoat texnikumiga oʻqishga kirgan. 1961-yilda oʻqishni tamomlab, Dnepr metallurgiya zavodiga oʻqishga kirgan va zavodda elektrotexnik boʻlib ishlagan.
Boʻlajak xonanda oʻzi haqida: „Men bolaligimdan – bogʻchada ham, maktabda ham qoʻshiq kuylaganman va hamma joyda qoʻshiqchi boʻlganman“ deb eslab oʻtgan.
1962-yilda Dnepropetrovsk musiqa kollejiga (hozirgi M. Glinka nomidagi Dnepropetrovsk musiqa akademiyasi) oʻqishga kirgan. Oilasiga moddiy yordam berish maqsadida Talabalar madaniyat saroyida radio boshlovchi boʻlib faoliyat yuritgan. 1966-yilda kollejni tamomlab, L. V. Sobinov nomidagi Saratov konservatoriyasiga oʻqishga kirgan.
1968-yil 8-dekabrda Leonid N. G. Chernishevskiy nomidagi Saratov opera va balet teatrida ishlash uchun taklif olgan. Leonid u yerda opera solisti boʻlib ishlagan.
Ikki yarim yil davomida u koʻplab kichik va katta rollarniijro etgan.
1969 — 2009-yillar orasida Saratov akademik opera va balet teatri bilan birgalikda Rossiya shaharlari va xorijda gastrollarda ishtirok etgan.
U doimiy ravishda kontsertlarda qatnashgan. Buning samarasi oʻlaroq toʻrtinchi kurs talabasi boʻlganida yakkaxon konsert berish huquqini qoʻlga kiritgan. Konsertlaridan birinchisi 1970-yil bahorida boʻlib oʻtgan ariyalar, romanslar va qoʻshiqlarni oʻz ichiga olgan. 1971-yil bahorida u opera teatrining eng yaxshi rassomlari bilan birgalikda Markaziy televideniyeda bir nechta rollarni ijro etgan. Repertuarda rus, sovet va xorijiy bastakorlarning 300 dan ortiq romanslari va qoʻshiqlari mavjud.
U L. V. Leshchenko bilan birga D. F. Tuxmanov va V. G. Xaritonovning „Den Pobedi“ qoʻshigʻining ilk ijrochilari boʻlishgan. Ular bu qoʻshiqni 1975-yil 9-may arafasida „Goliboy Ogonyok“ dasturida ijro etishgan[1]. 1977-yilda L. V. Sobinov nomidagi Saratov konservatoriyasining yakkaxon xonandalik boʻlimiga oʻqituvchi sifatida ishga taklif qilingan. 1989-yildan boshlab Akademik xonandalik kafedrasi professori sifatida faoliyat yurita boshlagan[2].
2008-yil 12 dekabrda Leonid Smetannikov Xalqaro Ijod Akademiyasining toʻliq aʼzosi akademigi etib saylangan. 2008-yil 12 dekabrda u Xalqaro Ijod Akademiyasining toʻliq aʼzosi akademigi etib saylangan.
Shahsiy hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Birinchi xotini – Viktoriya Sergeyevna Muxina. Ular Dnepropetrovskda, musiqa maktabida uchrashishgan.
- Farzandlari – Stas.
- Ikkinchi xotini – opera xonandasi Zinaida Ivanovna. Er-xotin Saratovda Stolypin prospektida istiqomat qilishadi.
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qoraqalpogʻiston Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasida xizmat koʻrsatgan artist (1974)
- RSFSRda xizmat koʻrsatgan artist (1976)
- RSFSR xalq artisti (1979)[3]
- SSSR xalq artisti (1987)
- M. I. Glinka nomidagi RSFSR Davlat mukofoti lauerati (1982)
- „Hurmat Belgisi“ ordeni (1980-yil 14-noyabr)[4]
- "Doʻstlik" ordeni (2000-yil 5-iyun)[5]
- Rossiya Federatsiyasi Prezidentining Faxriy yorlig'i (2019-yil 24-oktyabr)[6]
- III darajali Avliyo Serafim Sarov ordeni (ROC, 2005)
- Saratov viloyati gubernatori faxriy nishoni (2018)[7]
- Saratov faxriy fuqarosi (1999)[2]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Leonid Smetannikov otmechaet sorokaletie na saratovskoy ssene „Rossiyskaya gazeta“. 19.12.2008.
- ↑ 2,0 2,1 „Почётные граждане города Саратова“. // Официальный сайт Саратовской городской Думы. Qaraldi: 2016-yil 31-may.
- ↑ „Сметанников Леонид Анатольевич“. // Сайт «Музыкальная энциклопедия». Qaraldi: 2016-yil 31-may.
- ↑ Ukaz Prezidiuma Verxovnogo Soveta SSSR ot 14 noyabrya 1980 goda № 3301-X „O nagrajdenii ordenami i medalyami SSSR rabotnikov, naibolee otlichivshixsya pri podgotovke i provedenii Igr XXII Olimpiadi“
- ↑ „Указ Президента Российской Федерации от 5 июня 2000 года № 1050 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»“. // Официальный сайт Президента России. Qaraldi: 2016-yil 31-may.
- ↑ Rasporyajenie Prezidenta Rossiyskoy Federatsii ot 24 oktyabrya 2019 goda № 362-rp „O pooщrenii“
- ↑ Postanovlenie Gubernatora Saratovskoy oblasti ot 10 avgusta 2018 goda № 385 „O nagrajdenii Pochyotnim znakom Gubernatora Saratovskoy oblasti“