Kuna (aholi)
Kuna (tula, telmaltola) — Panama va Kolumbiyada yashovchi chibcha guruhining hind xalqi. Aholisi 50 mingdan ortiq kishi (ulardan 700 kishi-Kolumbiyada). Ular chibchan oilasining kuna tilida gapirishadi.
Asosiy anʼanaviy kasb — tropik qoʻlda dehqonchilik (makkajoʻxori, shirin kartoshka, Hindiston yongʻogʻi) va baliq ovlash. Mustamlakadan oldingi davrda anʼanaviy ijtimoiy-siyosiy tashkilot ijtimoiy tabaqalashtirilgan rahbarlar bilan ajralib turardi. Mustamlakachilik davrida ijtimoiy-siyosiy tizimni demokratlashtirish amalga oshirildi. Matrilokal nikoh aholi punkti.
Katoliklar va protestantlar tomonidan xristianlashtirilgan.
Kuna orasida koʻplab albinoslar bor edi. Kuna mifologiyasida albinolar alohida oʻrin tutadi. Ularni „Oy bolalari“ deb atashadi. Oy tutilishi paytida ular ajdaho oyni yutib yubormaslik uchun tashqariga chiqib, osmonga oʻq otishga majbur boʻlishdi[1][2].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Oculocutaneous albinism: clinical, historical and anthropological aspects
- ↑ „Особое положение «детей Луны», альбиносов коренного народа гуна в Панаме“. 2017-yil 27-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 26-oktyabr.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Alí, Maurizio. 2010: “En estado de sitio: los kuna en Urabá. Vida cotidiana de una comunidad indígena en una zona de conflicto”. Universidad de Los Andes, Facultad de Ciencias Sociales, Departamento de Antropología. Bogotá: Uniandes. ISBN 978-958-695-531-7.
- Alí, Maurizio 2009: "Los indígenas acorralados: los kuna de Urabá entre conflicto, desplazamiento y desarrollo"; Revista Javeriana, Pontificia Universidad Javeriana de Colombia, n.145 (julio): 32-39.
- Берёзкин Ю. Е. Куна // Народы и религии мира / Глав. ред. В. А. Тишков. М.: Большая Российская Энциклопедия, 1999. С.272-273.
- Коротаев А. В. Сведения о народах, данные по которым использованы в монографии // Мердок Дж. П. Социальная структура. М.: ОГИ, 2003. С. 453.