Kontent qismiga oʻtish

Kornelis Kruseman

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kornelis Kruseman

Avtoportret (1812-yil)
Tavalludi 25-sentyabr 1797-yil
Vafoti 14-noyabr 1857-yil(1857-11-14)
(60 yoshda)
Lisse, Niderlandiya
Millati Gollandiya
Sohasi Rassom

Kornelis Kruseman (gollandcha talaffuzi: [kɔrˈneːlɪs ˈkrysəˌmɑn] ; 1797- yil 25-sentyabrda tavallud topgan) gollandiyalik rassom, chizmachi, etcher, toshboʻronchi, siluetchi, qogʻoz kesuvchi va rassom boʻlgan.[1] Uning asarlari portretlar,[2] Injil sahnalari va italyan dehqonlari hayoti tasvirlarini oʻz ichiga oladi.[3]

Kornelis Kruseman 1797- yil 25- sentabrda Amsterdamda[1] Bataviya Respublikasidagi (hozirgi Gollandiya) Aleksandr Hendrik Kruzeman (1765-1829) va Korneliya Boʻtgerning oʻgʻli sifatida tugʻilgan. Oʻn toʻrt yoshidan boshlab Kornelis Kruseman Amsterdamse Tekenakademieda oʻqiydi. Charlz Xovard Xodjs (1764-1837) va Jan Avgustin Daiwaille (1786-1850),[2] hamda Petrus Antonius Ravelli (1788-1861) bilan birga oʻqidi.[3]

Kornelis Kruzeman 1821- yilda Parij va Italiyaga sayohat qilguniga qadar Amsterdamda yashashni davom ettiradi.[2] Kornelis Kruzeman Italiyada toʻrt yil qoldi, rassomlar Jan-Viktor Shnets va Lui Leopold Robertlar bilan ishladi va ulardan saboq oldi.[3] 1825- yilda Niderlandiyaga qaytganidan soʻng Kornelis Kruzeman Gaagaga joylashdi. 1826- yilda Kornelis Kruzeman Italiyaga qilgan sayohati haqida Aanteekeningen van C. Kruseman, betrekkelijk deszelfs kunstreis en verblijf in Italië sarlavhali kitobini nashr etdi .

1832- yil 3- oktyabrda Kornelis Kruzeman Genriette Anjelik Meyjerga uylandi. 1841- yilda Kornelis Kruzeman yana Italiyaga joʻnadi va 1848- yilgacha u yerda qoldi.[2] Shuning uchun uni „Italyan Kruzemani“ deb ham atashadi.[4] 1847- yildan 1854-yilgacha u Gaagada, keyin esa Lisseda vafotigacha yashaydi.[2]

Kornelis Kruzeman 1857- yil 14- noyabrda Lisse shahrida 60 yoshida vafot etadi.[1]

Kornelis Kruzemanning koʻplab shogirdlari orasida uning ikkinchi amakivachchasi Yan Adam Kruseman (1804-1862), Herman Frederik Karel ten Kate (1822-1891), Adrianus Yoxannes Ehnle va Raden Saleh bor edi.[1]

Rassomning ijodlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kornelis Kruzemanning ijodi portretlar, Injil mavzulari va italyan sahnalaridan iboratdir. U 1812- yilda Amsterdamdagi Van Loon muzeyida osilgan avtoportretni ham chizgan.[5][6] Uning „Afsona“ kartinasi Garlemdagi Teylers muzeyida namoyish etilgan.

  • Rijksmuseum Amsterdam[7]
  • Prinston universiteti sanʼat muzeyi[8]
  • Van Loon muzeyi
  • Teylers muzeyi

1917- yilda Amsterdamda, 1954- yilda Eyndxovenda va 1956- yilda Leuvardenda Kornelis Krusemanstraat koʻchasi Kornelis Kruzeman nomi bilan atalgan. Ededagi Krusemanstraat ham 1981- yilda Kornelis Kruzeman nomi bilan atalgan.

1996- yilda Kornelis Krusemanning ukasi Yoxannes Diderik Kruzemanning (1794- yil 1- mart — 1861- yil 13- yanvar) avlodi JMC Ising xonim (1999- yil 19- iyul — 1996- yil 6-oktyabr) Kornelis Kruseman - JMC Isning, St. Qisqasi Kruseman Stichting. Jamgʻarmaning maqsadi — Kornelis Kruzeman va uning rassom qarindoshlari ijodini koʻproq eʼtirof etish.

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Cornelis Kruseman, Netherlands Institute for Art History, 2015. Retrieved on 16 May 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Muller, Sheila D.. Dutch Art: An Encyclopedia. Routledge, 2013 — 212-bet. ISBN 9781135495749. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Norman, Geraldine. Nineteenth-century Painters and Painting: A Dictionary. University of California Press, 1977 — 125-bet. ISBN 9780520033283. 
  4. „Of One Heart, Cornelis Kruseman, 1830“. Rijksmuseum. 2016-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 22-sentyabr.
  5. Westzaan, Vincent. The Penguin Guide to Amsterdam. Penguin, 1990 — 89-bet. ISBN 9780140199109. 
  6. „Jaaroverzicht 2014“ (Dutch). Museum Van Loon.
  7. Collection Cornelis Kruseman rijksmuseum.nl.
  8. Collection Cornelis Kruseman (Wayback Machine saytida 2016-02-15 sanasida arxivlangan) artmuseum.princeton.edu.
  • Media related to Cornelis Kruseman at Wikimedia Commons